Vendimet e publikuara gjatë muajit dhjetor 2023

12.01.2024

Gjatë muajit dhjetor 2023, në Gjykatën Kushtetuese:

• janë shqyrtuar pesë (5) raste;
• janë marrë vendimet për dy (2) raste:

(i) Aktgjykim në rastin KO 55/23 – kërkesë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së amendamenteve të propozuara kushtetuese për Vetingun në sistemin e drejtësisë
(për të lexuar njoftimin për vendimin kliko këtu);

(ii) Aktgjykim në rastin KO 79/23 – kërkesë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Ligjit nr.08/L-196 për Pagat në Sektorin Publik
(për të lexuar njoftimin për vendimin kliko këtu);

Procedura e publikimit të këtyre vendimeve i nënshtrohet më tej përcaktimeve të Ligjit për Gjykatën Kushtetuese dhe Rregullores së saj të punës;

• janë publikuar shtatëmbëdhjetë (17) vendime;

Gjatë kësaj periudhe, në ueb-faqen e Gjykatës Kushtetuese janë publikuar (i) një (1) Aktgjykim; (ii) katërmbëdhjetë (14) Aktvendime për papranueshmëri; dhe (iii) dy (2) Vendime për refuzim të kërkesës.

Aktgjykimet
________________________________________________________
I.
1. KI74/22
Parashtrues: Zoran Đokić
Publikuar më: 11 dhjetor 2023
Kërkesë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Aktgjykimit të Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës [Pml.nr.19/2022], të 15 shkurtit 2022

Gjykata vlerësoi kushtetutshmërinë e Aktgjykimit [Pml.nr.19/2022] të 15 shkurtit 2022 të Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës, ndërlidhur me Aktgjykimin [APS.nr.22/2021] të 12 tetorit 2021 të Gjykatës së Apelit dhe Aktgjykimin [ST.nr.15/19] të 11 shkurtit 2021 të Gjykatës Themelore në Prishtinë. Rasti ndërlidhet me aktakuzën që Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës kishte ngritur kundër parashtruesit të kërkesës me dyshimin e bazuar se kishte kryer krime të luftës, në shkelje të nenit 3 (Konfliktet pa karakter ndërkombëtar) të Konventave të Gjenevës nga 12 gushti 1949 dhe Protokollet Shtesë nga 1977 dhe 2005, bazuar në paragrafin 1 të nenit 152 (Krimet e luftës në shkelje të rëndë të nenit 3 të përbashkët të konventave të Gjenevës) të Kodit nr.04/L-82 Penal të Republikës së Kosovës dhe nenit 142 të Ligjit Penal të Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë. Gjykata Themelore në Prishtinë e shpalli fajtor parashtruesin e kërkesës, ndër tjerash, për shkak se, në bashkëkryerje, kishte kryer veprën penale për të cilat akuzohej , dhe për pasojë e dënoi me burgim në kohëzgjatje prej dymbëdhjetë (12) vitesh. Gjykata e Apelit dhe Gjykata Supreme, duke vepruar sipas ankesës dhe kërkesës për mbrojtje të ligjshmërisë, respektivisht, vërtetuan Aktgjykimin e kontestuar të Gjykatës Themelore. Para Gjykatës, parashtruesi i kërkesës pretendoi shkelje të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës, në lidhje me paragrafin 3 (a) dhe (d) të nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në thelb duke pretenduar se (i) prokuroria dhe gjykatat e rregullta nuk ia dhanë mundësinë që të deklarohet për aktakuzën e ndryshuar dhe të zgjeruar kundër tij; (ii) veprimet hetimore, përkatësisht marrja në pyetje e dëshmitarëve, palëve të dëmtuara dhe identifikimi i parashtruesit të kërkesës, janë kryer pa praninë e mbrojtësit; (iii) sipas paragrafit 2 të nenit 288 (Kërkesat pas caktimit të shqyrtimit gjyqësor) të Kodit nr. 04/L-123 të Procedurës Penale të Republikës së Kosovës, propozimi i dëshmitarëve të rinj mund të pranohet vetëm nëse dëshmitarët e propozuar nuk janë njohur në kohën e mbajtjes së shqyrtimit të dytë fillestar, gjë që në rastin e tij ky nuk ishte rasti; dhe (iv) gjykatat e rregullta nuk kanë dëgjuar dëshmitarët që do të kishin dëshmuar në favor të parashtruesit të kërkesës ose të paktën dëshmia e tyre do të ishte neutrale. Gjykata vlerësoi pretendimet e parashtruesit të kërkesës dhe në këtë kontekst (i) së pari shtjelloi parimet e përgjithshme lidhur me të drejtën për t’u informuar për ndryshim dhe zgjerim të aktakuzës, të drejtat e mbrojtjes në proces penal, të drejtën për ballafaqim të dëshmitarëve dhe dëgjim të dëshmitarëve në favor të parashtruesit të kërkesës, siç është e garantuar me aktet e lartcekura, dhe më pas (ii) i zbatoi të njëjtat në rrethanat e rastit konkret. Në këtë kontekst dhe sipas shtjellimeve të detajuara në Aktgjykim, Gjykata vlerësoi se: (i) prokurori me kohë ka njoftuar mbrojtësin e parashtruesit të kërkesës lidhur me zgjerimin e aktakuzës, çka edhe është konstatuar gjatë procesit gjyqësor nga Gjykata e Apelit se mundësia e ushtrimit praktik dhe efektiv të mbrojtjes ndaj zgjerimit të aktakuzës i është dhënë mbrojtjes së parashtruesit të kërkesës; (ii) zgjerimi i aktakuzës kundër parashtruesit të kërkesës nuk ka ndryshuar kualifikimin e veprës penale dhe nuk ka ndryshuar rolin e parashtruesit të kërkesës në kryerjen e veprës penale; (iii) gjykatat e rregullta kanë shpjeguar se dëshmitarët janë ballafaquar me parashtruesin e kërkesës dhe/ose mbrojtjen e tij dhe se të njëjtin e kanë identifikuar që ka qenë prezent në situata të caktuara kur janë kryer veprat penale; (iv) gjykatat e rregullta nuk kanë mohuar të drejtën e parashtruesit të kërkesës për të propozuar dëshmitarë të rinj, veçse të njëjtat kanë theksuar se propozimi i dëshmitarëve vlen edhe për palët e dëmtuara, çka është në pajtim me parimin e “barazisë së armëve” siç garantohet me të drejtë për gjykimit të drejtë dhe të paanshëm; (v) gjykatat e rregullta kanë dëgjuar edhe dëshmitarët në favor të parashtruesit të kërkesës, ndërsa pesha që u akordohet dëshmisë së atyre dëshmitarëve është çështje e juridiksionit dhe fushëveprimit të gjykatave të rregullta. Për pasojë Gjykata konstatoi se Aktgjykimi i Gjykatës Supreme [Pml.nr.19/2022] i 5 shkurtit 2022; Aktgjykimi i Gjykatës së Apelit [APS.nr.22/2021] i 12 tetorit 2021 dhe Aktgjykimi i Gjykatës Themelore [ST.nr.15/19] i 11 shkurtit 2021, nuk janë në kundërshtim me paragrafët 1, 2 dhe 4 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe nenin 6 (3) (a), (b) dhe (d) (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Njoftimin përkitazi me Aktgjykimin mund të lexoni duke klikuar këtu

Ndërsa, tekstin e plotë të Aktgjykimit dhe të përmbledhjes në dy gjuhët zyrtare të Republikës së Kosovës dhe në gjuhën angleze, mund ta lexoni duke klikuar këtu

Aktvendimet për papranueshmëri
________________________________________________________
II.
Në shtatë (7) Aktvendime për papranueshmëri të publikuar nga Gjykata, kjo e fundit konstatoi se, kërkesat e parashtruesve janë të papranueshme bazuar në paragrafin 7 të nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës, nenin 48 (Saktësimi i kërkesës) të Ligjit, paragrafin (2) të rregullit 34 (Kriteret e pranueshmërisë) të Rregullores së punës sepse (i) pretendimet e parashtruesve të kërkesave përkatëse hyjnë në kategorinë e shkallës së katërt; (ii) reflektojnë pretendime me “mungesë të dukshme të shkeljes”, dhe/ose (iii) të njëjtat janë “të pambështetura apo të paarsyetuara”.

2. KI89/23
Parashtrues: “Rex Marble sh.p.k”
Publikuar më: 4 dhjetor 2023
Kërkesë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Aktvendimit të Gjykatës Komerciale-Dhoma e Shkallës së Dytë [K.DH.SH.II.1597/2022], të 8 dhjetorit 2022