Aktvendim për papranueshmëri

Vlerësim i kushtetutshmërisë së  Aktgjykimit [AC-I-21-0618] të Kolegjit të Apelit të Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme të Kosovës të 6 tetorit 2022

Nr. të lëndës KI30/23

Parashtruesit: Telekomi i Kosovës Sh.A.

Shkarko:

Prishtinë,​​ më​​ 29 prill 2024

Nr. ref.:​​ RK 2421/24

 

 

 

 

AKTVENDIM PËR PAPRANUESHMËRI

 

 

rastin nr.​​ KI30/23

 

Parashtrues

 

Telekomi i Kosovës Sh.A

 

 

Vlerësim i kushtetutshmërisë së ​​ Aktgjykimit​​ [AC-I-21-0618]​​ të​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ Dhomës së​​ Posaçme të​​ Gjykatës Supreme të​​ Kosovës të​​ 6 tetorit 2022​​ 

 

 

GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS

 

 

e përbërë nga:

 

Gresa Caka-Nimani, kryetare

Bajram Ljatifi, zëvendëskryetar

Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, gjyqtare

Safet Hoxha, gjyqtar

Radomir Laban, gjyqtar

Remzije Istrefi-Peci, gjyqtare

Nexhmi Rexhepi, gjyqtar​​ 

Enver Peci, gjyqtar​​ ​​ dhe

Jeton Bytyqi,​​ gjyqtar ​​ 

 

Parashtruesi​​ i​​ kërkesës

 

  • Kërkesa është dorëzuar nga​​ Telekomi i Kosovës Sh.A (në​​ tekstin e mëtejmë: parashtruesi i kërkesës). Parashtruesin e kërkesës e përfaqëson​​ Lulzim Sokoli​​ Zëvendës Drejtor​​ i​​ Departamentit Ligjor​​ të parashtruesit të kërkesës​​ ​​ (në​​ tekstin e mëtejmë:​​ përfaqësuesi i​​ parashtruesit të​​ kërkesës).

 

 

 

Vendimi i kontestuar

  • Parashtruesi i​​ kërkesës​​ konteston​​ kushtetutshmërinë e​​ Aktgjykimit​​ [AC-I-21-0618]​​ të​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ Dhomës së​​ Posaçme të​​ Gjykatës Supreme të​​ Kosovës (në​​ tekstin e mëtejmë: Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS), të 6 tetorit 2022. ​​ 

 

  • Aktgjykimi​​ [AC-I-21-0618] i Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ i 6 tetorit 2022, i është dorëzuar​​ parashtruesit të​​ kërkesës​​ ​​ më​​ 13 tetor 2022.

 

Objekti i çështjes

 

  • Objekt​​ i çështjes​​ është vlerësimi i kushtetutshmërisë së​​ Aktgjykimit​​ [AC-I-21-0618] të​​ Kolegjit të​​ Apelit​​ të​​ DHPGJS​​ të​​ 6​​ tetorit 2022,​​ përmes të cilit​​ pretendohet se​​ janë shkelur​​ të drejtat dhe liritë themelore të​​ parashtruesit të kërkesës​​ të garantuara me​​ nenin​​ 24 [Barazia para Ligjit] dhe​​ 31​​ ​​ [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm]​​ të Kushtetutës së Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Kushtetuta)​​ në​​ lidhje me nenin 6 paragrafi 1 (E drejta për një​​ proces të​​ rregullt) të​​ Konventës Evropiane (në​​ tekstin e mëtejmë:​​ KEDNJ).

 

Baza juridike

 

  • Kërkesa bazohet në paragrafët 1 dhe 7 të nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës, nenin​​ 22 (Procedimi i kërkesës) dhe​​ nenin​​ 47 (Kërkesa individuale)​​ të Ligjit nr. 03/L-121 për​​ Gjykatën​​ Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Ligji), si​​ dhe në​​ rregullin 25​​ (Parashtrimi​​ i kërkesave dhe përgjigjeve)​​ të Rregullores së punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja e punës).

 

  • Më 7 korrik 2023, Rregullorja e punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës Nr. 01/2023, u publikua në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe hyri ne fuqi 15 ditë pas publikimit te saj. Rrjedhimisht gjatë shqyrtimit të kërkesës, Gjykata Kushtetuese i referohet dispozitave të Rregullores së lartcekur. Lidhur me këtë, konform Rregullit 78 (Dispozitat kalimtare) të Rregullores së punës Nr. 01/2023, përjashtimisht, dispozita të caktuara të Rregullores së punës Nr. 01/2018, do të vazhdojnë të zbatohen në lëndët e regjistruara në Gjykatë përpara shfuqizimit të saj, vetëm nëse dhe për aq sa janë më të favorshme për palët.

 

Procedura në Gjykatë

 

  • Më​​ 7 shkurt​​ 2023,​​ përfaqësuesi i​​ parashtruesit të​​ kërkesës e dorëzoi kërkesën​​ në​​ Gjykatën ​​ Kushtetuese​​ të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata).​​ 

 

  • ​​ 9 shkurt​​ 2023, Kryetarja​​ e Gjykatës, përmes Vendimit​​ [Nr.GJR.KI30/23], caktoi gjyqtarin​​ Nexhmi Rexhepi​​ gjyqtar raportues dhe​​ përmes Vendimit​​ [Nr.KSH.KI30/23] Kolegjin shqyrtues të​​ përbërë​​ nga gjyqtarët:​​ Bajram Ljatifi​​ (kryesues),​​ Safet Hoxha​​ dhe​​ Remzije Istrefi Peci, anëtarë.​​ ​​ 

 

  • Më​​ 24​​ shkurt​​ 2023, Gjykata:​​ (i)​​ e njoftoi përfaqësuesin​​ e​​ parashtruesit të kërkesës për regjistrimin e kërkesës ;​​ dhe​​ ii)​​ i dërgoi​​ DHPGJS-së​​ një​​ kopje të​​ kërkesës. ​​ 

 

  • Më​​ 11 shtator​​ 2023, Gjykata i dërgoi një​​ shkresë​​ Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme (në tekstin e mëtejmë:​​ DHPGJS), nga e cila kërkoi që​​ të​​ dorëzojë ​​​​ fletë-kthesën që​​ dëshmon ditën se kur parashtruesi i kërkesës ka pranuar Aktgjykimin e kontestuar.​​ 

 

  • Më​​ 11 shtator​​ 2023,​​ DHPGJS​​ e dorëzoi fletë-kthesën në të cilën dëshmohej​​ se aktgjykimi i kontestuar​​ [AC-I-21-0618]​​ i ishte dorëzuar parashtruesit të kërkesës më 13 tetor 2022.​​ 

 

  • Më 11 mars 2024, gjyqtari Jeton Bytyqi dha betimin para Presidentes së Republikës së Kosovës, me ç’ rast filloi mandati i tij në Gjykatë.

 

  • ​​ Më​​ 27 mars​​ 2024, Kolegji shqyrtues shqyrtoi raportin e​​ Gjyqtarit​​ raportues ​​ dhe njëzëri​​ i rekomandoi Gjykatës papranueshmërinë e​​ ​​ kërkesës.

 

Përmbledhja e fakteve​​ ​​ rastit

 

  • ​​ një​​ datë​​ ​​ paspecifikuar, Agjencia Kosovare e Mirëbesimit (në​​ tekstin e mëtejmë: AKM) kishte publikuar një​​ njoftim për fillimin e procesit të​​ likuidimit të​​ N.Sh “Universal” në​​ shtypin ditor “Koha Ditore” dhe “Blic”, ku kishte njoftuar të​​ gjithë​​ kreditorët potencial të​​ N.Sh “Universal” se afati për​​ dorëzimin e kërkesave ndaj​​ N.Sh “Universal”​​ ​​ është​​ deri me datën 5 shkurt 2006.

 

  • Më​​ 13 shkurt 2006, parashtruesi i kërkesës kishte parashtruar kërkesën​​ në AKP​​ për kompensimin e shumës prej 148,707.45€ në​​ emër të​​ shërbimeve të​​ papaguara nga N.Sh “Universal”, për periudhën kohore nga muaji gusht i vitit 1999 e deri në​​ muajin janar 2004.​​ Pretendohet se​​ borxhet e NSH​​ Universal, sipas​​ parashtruesit të kërkesës, ishin për shkak të shërbimeve postare të papaguara.

 

  • ​​ 25 tetor 2013, Autoriteti i Likuidimit i​​ AKM-së i​​ ka dërguar parashtruesit të​​ kërkesës një​​ kërkesë, përmes së​​ cilës ka kërkuar të​​ ofroj informata plotësuese dhe justifikuese lidhur me vonesën për parashtrimin e kërkesës kreditore.​​ 

 

  • ​​ 14 nëntor 2013, parashtruesi i kërkesës ka paraqitur një​​ shkresë​​ ​​ bilancit të​​ llogarisë​​ nga muaji gusht i vitit 1999 deri në​​ muajin janar të​​ vitit 2004 si informatë​​ plotësuese, ndërsa arsyetimin lidhur me vonesën për parashtrimin e kërkesës kreditore e mbështeti mbi faktin e pengesave teknike, të​​ cilat i kishin pamundësuar që​​ ​​ ofrojë​​ ​​ gjitha faturat brenda afatit dhe për këtë​​ kishte bashkangjitur korrespondencën me zyrtarin e rastit të​​ N.Sh “Universal” në​​ lidhje me këto probleme teknike.​​ 

 

  • ​​ 18 dhjetor 2013, Autoriteti i Likuidimit, më​​ konkretisht Komisioni i Likuidimit i N.Sh “Universal”​​ nxori​​ Vendimin​​ [PRN037-0008], përmes të cilit​​ e refuzoi kërkesën e parashtruesit të​​ kërkesës për kompensimin e faturave të​​ papaguara në​​ shumën e kërkuar ​​ si të​​ pavlefshme, me arsyetimin se bazuar në​​ nenin 378 të​​ Ligjit mbi Marrëdhëniet e Detyrimeve (në​​ tekstin e mëtejmë: LMD) Nr.29/1978 të​​ RSFJ-së, e njëjta kërkesë​​ është​​ parashkruar pasi parashtruesi i kërkesës nuk ka ndërmarrë​​ asnjë​​ veprim për të​​ ndërprerë​​ periudhën e parashkrimit prej 1 viti.​​ 

 

  • ​​ 27 dhjetor 2013, parashtruesi i kërkesës dorëzoi në​​ DHPGJS​​ një​​ ankesë​​ kundër Vendimit PRN037-0008 të​​ Autoritetit të​​ Likuidimit të​​ 18 dhjetorit 2013, duke kundërshtuar konstatimin e Autoritetit të​​ Likuidimit se kërkesa për kompensimin e faturave në​​ fjalë​​ është​​ parashkruar bazuar në​​ nenin 378 të​​ LMD-së​​ .​​ ​​ këtë​​ ankesë, parashtruesi i kërkesës kishte theksuar se​​ është​​ dashur të​​ aplikohej neni 374 i LMD-së, me arsyetimin se ky nen rregullon kërkesat reciproke në​​ mes të​​ personave shoqëroro-juridik nga kontratat mbi qarkullimin e mallrave dhe të​​ shërbimeve, e që​​ sipas kësaj dispozite afati i parashkrimit​​ është​​ 3 vite, dhe kërkoi nga DhPGjS-së​​ ​​ ​​ ndryshojë​​ vendimin e atakuar të​​ Autoritetit të​​ Likuidimit, duke aprovuar kërkesëpadinë​​ e tij si të​​ bazuar.​​ 

 

  • ​​ 15 tetor 2018, Agjencia Kosovare e Privatizimit (në​​ tekstin e mëtejmë: AKP), në​​ rolin e të​​ paditurës, parashtroi mbrojtje në​​ ankesë, në​​ ​​ cilën ritheksoi se Autoriteti i​​ Likuidimit​​ ​​ ka bërë​​ vlerësim të​​ saktë​​ ​​ rrethanave faktike dhe ka bërë​​ zbatim të​​ saktë​​ ​​ dispozitave ligjore në​​ rastin konkret.​​ 

 

  • Më​​ 30 gusht 2021, Kolegji i Specializuar i​​ Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme për Çështjet në lidhje me Agjencinë Kosovare të Privatizimit (në tekstin e mëtejmë: Kolegji i Specializuar i DHPGJS) nxroi​​ Aktgjykimin​​ [C-IV-13-4040],​​ përmes të cilit,​​ ​​ (i)​​ e refuzoi ankesën e parashtruesit të​​ kërkesës si të​​ pabazuar;​​ dhe​​ (ii)​​ e vërtetoi Vendimin PRN037-0008 të​​ Autoritetit të​​ Likuidimit të​​ 18 dhjetorit 2013 si të​​ drejtë​​ dhe të​​ bazuar në​​ ligj.

 

  • ​​ arsyetimin e Aktgjykimit [C-IV-13-4040], Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS, ndër të​​ tjerash theksoi se:​​ 

 

“Nga shkresat e lëndës del se ankuesi kërkesën e tij Autoritetit të​​ Likuidimit ia kishte parashtruar me datë​​ 13 shkurt 2006. Nga kjo konstatohet se ankuesi kërkesën e tij te Autoriteti i Likuidimit e kishte parashtruar pasi që​​ kishte kaluar afati i parashtrimit të​​ kërkesave sipas informimit të​​ bërë​​ nga AKP-ja. Ankuesi në​​ ankesë​​ nuk sjell asnjë​​ pretendim apo dëshmi të​​ besueshme që​​ do ta justifikonte vonesën e tij në​​ parashtrimin e kërkesës te Autoriteti i Likuidimit, mandej nuk​​ është​​ ndalur fare në​​ arsyetimin e vonesës.

 

[...]

 

“Neni 37.4.4.1 i Shtojcës së​​ Ligjit nr. 04/L-034 për Agjencinë​​ Kosovare të​​ Privatizimit përcakton se kërkesat që​​ konsiderohen të​​ jenë​​ të​​ pasafatshme sipas afatit të​​ kufizuar të​​ përcaktuar me ligjet e aplikueshme si dhe kërkesat që​​ nuk janë​​ parashtruar në​​ mënyrë​​ të​​ rregullt apo me kohë, refuzohen.

 

  • Më​​ 14 shtator 2021, parashtruesi i kërkesës paraqet ankesë​​ në​​ Kolegjin e Apelit të​​ DHPGJS​​ kundër Aktgjykimit [C-IV-13-4040] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS​​ të​​ 30 gushtit 2021,duke pretenduar se​​ arsyetimi i Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS​​ se parashtruesi i kërkesës ka dorëzuar pas afatit ligjor kërkesën tek Autoriteti i Likuidimit, sipas parashtruesit të​​ kërkesës nuk qëndron,​​ ​​ meqenëse​​ bazuar në vendimin e Komisionit të Likuidimit për N.Sh “Universal” thuhet se në përgjigjen e 14 nëntorit 2013 nga parashtruesi i kërkesës është paraqitur si justifikim i vonesës pengesat teknike në atë periudhë kohore që pamundësuan të ofrohen të gjitha faturat brenda afatit për parashtrimin e kërkesave. Lidhur me këtë, parashtruesi i kërkesës kishte theksuar se:​​ Autoriteti i Likuidimit vendosi ta vlerësoj pastaj kërkesën si të afatshme, mirëpo e njëjta u refuzua pastaj me arsyetimin se në bazë të nenit 378 të LMD-së ishte parashkruar.​​ Tutje, në​​ këtë​​ ankesë, parashtruesi i kërkesës​​ e ritheksoi mospajtimin e ​​ tij​​ me konstatimin​​ e Autoritetit të​​ Likuidimit​​ lidhur me kërkesën e tij,​​ meqenëse​​ i njëjti vlerësoi se​​ është​​ dashur të​​ aplikohej​​ neni 374 i LMD-së​​ me rastin e vendosjes ndaj kërkesës së​​ tij nga Autoriteti i Likuidimit,​​ e​​ në​​ të​​ cilin​​ nen​​ parashikohet se afati i parashkrimit​​ është​​ 3 vite.​​ 

 

  • Më​​ 4 nëntor 2021,​​ Agjencia për Privatizim (në tekstin e​​ mëtejmë:​​ AKP)​​ dorëzoi​​ një​​ parashtresë​​ në​​ DHPGJS,​​ në të cilën refuzoi pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës.​​ .​​ 

 

  • Më​​ 6 tetor 2022, Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS nxori​​ Aktgjykimin​​ [AC-I-21-0618],​​ përmes të cilit​​ (i)e​​ refuzoi ankesën e parashtruesit të​​ kërkesës;​​ dhe​​ (ii)​​ e vërtetoi Aktgjykimin [C-IV-13-4040] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS.​​ 

 

  • Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS​​ nuk ishte pajtuar me arsyetimin e dhënë​​ nga Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS​​ si shkallë​​ e I-rë, duke e vlerësuar si të​​ paqëndrueshëm dhe të​​ pazbatueshëm në​​ këtë​​ rast, pasi që​​ konstatoi se “është​​ e qartë​​ se Autoriteti i Likuidimit e kishte pranuar kërkesën si të​​ afatshme pas dhënies së​​ një​​ justifikimi për paraqitjen me vonesë​​ i cili justifikim​​ është​​ konsideruar bindës për Autoritetin e​​ Likuidimit. Prandaj arsyetimi ligjor për refuzimin e ankesës në​​ Shkallën e I-rë​​ nuk​​ është​​ i saktë​​ dhe si të​​ tillë​​ nuk e pranon Kolegji i Apelit.

 

  • Megjithatë, Kolegji i Apelit​​ ​​ DHPGJS​​ sërish vendosi se ankesa e parashtruesit​​ ​​ kërkesës​​ është​​ e pabazuar me arsyetimin si në​​ vijim :

 

“Kolegji i Apelit e mbështet në​​ tërësi konstatimin e Autoritetit të​​ Likuidimit se kërkesa për kompensimin e faturave për periudhën gusht 1999 e deri janar 2004, në​​ shumë​​ prej 148,707.45 euro,​​ është​​ e parashkruar në​​ bazë​​ ​​ nenit 378 të​​ LMD-së, pasi që​​ është​​ e qartë​​ se paditësi nuk ka dorëzuar ndonjë​​ dëshmi të​​ ketë​​ kërkuar këtë​​ borxh të​​ pretenduar ndaj NSH-së​​ brenda 1 viti në​​ Gjkatën kompetente, por ka pritur që​​ fillon procedura e likuidimit ndaj NSH-së, e pastaj ta paraqes kërkesën.”

 

[...]

 

“Kolegji i Apelit vëren se paditësi e konsideron si të​​ gabuar aplikimin e nenit 378 të​​ LMD-së, e që​​ sipas paditësit​​ është​​ dashtë​​ ​​ aplikohet neni 374 i LMD-së, i cili ka përcaktuar afatin 3 vjeçar të​​ parashkrimit në​​ raportet kontraktuale në​​ mes personave shoqëror juridik. Kolegji i Apelit nuk e pranon këtë​​ pretendim të​​ paditësit si të​​ saktë, pasi që​​ neni 378 paragrafi 3 i LMD-së​​ e ka rregulluar fatin e parashkrimit 1 vjeçar të​​ kërkesës për shërbimet e telefonit. Kjo dispozitë​​ ka përparësi në​​ raport me nenin 374 të​​ LMD-së, pasi që​​ kjo dispozitë​​ konkretisht e rregullon afatin e parashkrimit për shërbimet postare. (...)

 

Kolegji i Apelit vëren që​​ fatura e fundit e kërkuar për pagesën e shërbimeve telefonike​​ është​​ muajit janar 2004, që​​ do të​​ thotë​​ ​​ bazë​​ ​​ nenit 378 të​​ LMD-së​​ është​​ parashkruar më​​ 31 janar 2005, ndërsa faturat tjera edhe më​​ herët.

 

[...]”

 

Pretendimet e​​ parashtruesit​​ të kërkesës​​ 

 

  • Parashtruesi i kërkesës​​ në​​ kërkesën e parashtruar para Gjykatës, pretendoi​​ se​​ Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS-së​​ dhe Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS-së,​​ kanë​​ nxjerrë​​ aktgjykimet e kontestuara,​​ në​​ shkelje të​​ të​​ drejtave të​​ parashtruesit​​ të​​ kërkesës​​ të​​ garantuara me nenin 24​​ [Barazia para Ligjit], nenin 31 [E Drejta për Gjykim të​​ Drejtë​​ dhe të​​ Paanshëm]​​ të​​ Kushtetutës në​​ ndërlidhje me nenin 6 paragrafi 1 (E drejta për një​​ proces të​​ rregullt) të​​ KEDNJ-së.​​ 

 

  • Përkitazi me pretendimin për shkelje të​​ nenit 24​​ të​​ Kushtetutës,​​ parashtruesi i kërkesës pretendon se​​ është​​ vënë​​ në​​ pozitë​​ të​​ pabarabartë​​ para ligjit nga Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS​​ dhe Kolegji i Apelit i​​ DHPGJS, duke i shkelur të​​ drejtat dhe liritë​​ themelore të​​ garantuara sipas parimit të​​ barazisë​​ para ligjit.​​ 

 

  • Përkitazi me pretendimin për shkelje të​​ nenit 31 të​​ Kushtetutës në​​ lidhje me nenin 6 paragrafi 1 të​​ KEDNJ-së, parashtruesi i kërkesës thekson se “​​ Lidhur me aktgjykimin AC-I-21-0618 të​​ datës 06.10.2022 të​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ Dhomës së​​ Posaçme të​​ Gjykatës Supreme të​​ Kosovës për çështje që​​ lidhen me Agjencinë​​ Kosovare të​​ Privatizimit (DHPGJS), Telekomi i Kosovës konsideron se, edhe pse në​​ rastin konkret​​ është​​ dashur të​​ aplikohet dispozita e nenit 374 e LMD-së, i cili ka qenë​​ në​​ fuqi dhe me​​ të​​ cilin​​ është​​ përcaktuar afati tre (3) vjeçar i parashkrimit në​​ raportet kontraktuale mes personave shoqëroro-juridik, Autoriteti i Likuidimit gabimisht ka aplikuar dispozitën e nenit 378 të​​ LMD-së, duke aplikuar afatin (1) vjeçar të​​ parashkrimit, me çka kjo Gjykatë​​ ka aplikuar gabimisht të​​ drejtën materiale.”

 

  • Për më​​ tepër, parashtruesi i kërkesës konsideron se konstatimi i​​ DHPGJS​​ ​​ ​​ dyja shkallët​​ është​​ ​​ tërësi i pabazuar me​​ gjendjen faktike dhe gabimisht​​ është​​ aplikuar e drejta materiale. Si rrjedhojë​​ e kësaj, parashtruesi i kërkesës pretendon se garancia për mbrojtje të​​ veçantë​​ ​​ ​​ drejtave në​​ procedurën para gjykatave, organeve të​​ tjera shtetërore dhe bartësve të​​ kompetencave publike, që​​ ofron neni 31 i Kushtetutës, i​​ është​​ mohuar nga refuzimi i pretendimit të​​ tij nga ana e Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ sa i përket aplikimit të​​ dispozitës së​​ nenit 374 të​​ LMD-së​​ dhe konkluzionit të​​ Kolegjit të​​ DHPGJS​​ se dispozita e nenit 378 e LMD-së​​ ka përparësi aplikimi në​​ raport me dispozitat e nenit 374 të​​ LMD-së.​​ 

 

  • Në​​ këtë​​ drejtim,​​ parashtruesi i kërkesës ka bashkangjitur në​​ shkresat e lëndës Aktgjykimin [C-IV-14-1781] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS​​ të​​ 17 nëntorit 2021 dhe Aktgjykimin [AC-I-21-0797] të​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ të​​ 19 janarit 2023, ku pretendon se në​​ këtë​​ situatë​​ të​​ ngjashme​​ është​​ vendosur ndryshe nga Shkalla e I-rë​​ dhe e II-të​​ e​​ DHPGJS.​​ 

 

  • Përfundimisht,​​ parashtruesi i kërkesës​​ kërkon nga​​ Gjykata që:​​ (i)​​ Të anulohet aktgjykimi​​ [AC-I-21-0618]​​ i​​ Kolegjit të Apelit​​ të​​ DHPGJS-së​​ ​​ 6 tetorit​​ 2021​​ dhe Aktgjykimi [CI-IV-13-4040] i Kolegjit të Specializuar të​​ DHPGJS-ë i 30 gushtit 2021;​​ si​​ dhe​​ (ii)​​ Të kthehet lënda​​ në rishqyrtim dhe rivendosje në shkallën e​​ I-rë​​ të​​ DHPGJS​​ .

 

Dispozitat​​ relevante​​ kushtetuese dhe ligjore​​ ​​ 

 

Kushtetuta​​ e Republikës së Kosovës

 

Neni 24

[Barazia para Ligjit]

 

  • “Të gjithë janë të barabartë para ligjit. Çdokush gëzon të drejtën e mbrojtjes së barabartë ligjore, pa diskriminim.

 

  • Askush nuk mund të diskriminohet në bazë të racës, ngjyrës, gjinisë, gjuhës, fesë, mendimeve politike ose të tjera, prejardhjes kombëtare a shoqërore, lidhjes me ndonjë komunitet, pronës, gjendjes ekonomike, sociale, orientimit seksual, lindjes, aftësisë së kufizuar ose ndonjë statusi tjetër personal.

 

  • Parimet e mbrojtjes së barabartë ligjore nuk parandalojnë vënien e masave të nevojshme për mbrojtjen dhe përparimin e të drejtave të individëve dhe grupeve që janë në pozitë të pabarabartë. Masat e tilla do të zbatohen vetëm derisa të arrihet qëllimi për të cilin janë vënë ato.”

 

Neni 31

[E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm]

 

  • “Çdokujt i garantohet mbrojtje e barabartë​​ e të drejtave në procedurë para​​ gjykatave, organeve të tjera shtetërore dhe bartësve të kompetencave publike.​​ 

 

  • Çdokush gëzon të drejtën për shqyrtim publik të drejtë dhe të paanshëm lidhur me vendimet për të drejtat dhe obligimet ose për cilëndo akuzë penale që ngrihet​​ kundër saj/tij brenda një afati të arsyeshëm, nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e themeluar me ligj.

[…]”

KONVENTA EVROPIANE PËR TË DREJTAT E NJERIUT

 

Neni 6.1

(E drejta për një proces të rregullt gjyqësor)

 

1.“Në përcaktimin e të drejtave dhe detyrimeve të tij civile ..., çdo person ka të drejtë që çështja e tij të dëgjohet drejtësisht, publikisht dhe brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme”.

 ​​​​ [...]

 

LIGJI MBI MARRËDHËNIET E ​​ DETYRIMEVE​​ (“Gazeta Zyrtare e RSFJ”,​​ Nr.29​​ 1978)

Kërkesat reciproke nga kontrata në qarkullimin e​​ mallrave e të shërbimeve

 

Neni 374

 

  • “Kërkesat reciproke të personave shoqëror juridikë nga kontrata në qarkullimin e mallrave e të shërbimeve si dhe kërkesat e kompensimit për shpenzimet e bëra lidhur me këto kontrata, parashkruhen për tre vjet.

 

  • Parashkrimi rrjedh veç e veç për çdo livrim malli, punë ose shërbim të kryer.

 

[...]

 

(Afati njëvjeçar i parashkrimit)

 

Neni 378

“(1)​​ Parashkruhen për një​​ vit:

 

  •  ​​​​ Kërkesa e​​ kompensimit​​ për​​ livrimin​​ e energjisë elektrike dhe​​ ​​ ngrohjes, gazit, ujit dhe​​ shërbimet e spastrimit të​​ oxhaqeve dhe për mirëmbajtjen e pastërtisë,​​ kur​​ lirivimi, respektivisht​​ shërbimi kryhet për nevoja shtëpiake;

 

  •  ​​​​ Kërkesa e​​ radiostacionit dhe stacionit radioteleviziv për përdorimin e​​ aparatit të raidos dhe të aparatit​​ televiziv;

 

  • Kërkesat​​ e postës, telegrafit e të telefonave​​ për përdorimin e telefonave dhe​​ separateve​​ postare, si dhe kërkesat e tjera të tyre që​​ arkëtohen​​ në afate tre mujore ose më të shkurtra;

 

  • Kërkesat e parapagimit në​​ botimin​​ periodik, duke llogaritur nga skadimi i kohës për të​​ cilin​​ është​​ porositur botimi.

 

  • Parashkrimi rrjedh ngjithëse livrimet apo​​ shërbimet janë zgjatur.”

 

Vlerësimi i pranueshmërisë së kërkesës

 

  • Fillimisht,​​ Gjykata​​ shqyrton nëse janë​​ përmbushur kriteret e pranueshmërisë​​ të​​ përcaktuara me Kushtetutës dhe të​​ specifikuara më​​ tej me Ligj dhe Rregullore​​ të​​ punës.

 

  • Në këtë drejtim, Gjykata i referohet paragrafëve 1 dhe 7 të nenit 113​​ [Juridiksioni dhe​​ ​​ Palët e Autorizuara]​​ të Kushtetutës, të cilët përcaktojnë se:​​ 

 

“1.​​ Gjykata Kushtetuese vendos vetëm për rastet e ngritura para gjykatës në mënyrë ligjore nga pala e autorizuar.

 

[...]

 

7.​​ Individët janë të autorizuar të ngrenë shkeljet nga autoritetet publike të të drejtave dhe lirive të tyre individuale, të garantuara me Kushtetutë, mirëpo vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj”.

 

  • Gjykata​​ gjithashtu i referohet paragrafit 4 të nenit​​ 21 [Parimet e përgjithshme]​​ të Kushtetutës,​​ i cili parasheh: "të drejtat dhe liritë themelore të parashikuara me Kushtetutë, vlejnë edhee për personat juridik, për aq sa janë të zbatueshme".

 

  • Në​​ këtë​​ kontekst, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës ka të drejtë të paraqes ankesë kushtetuese duke iu referuar shkeljeve të pretenduara të të drejtave dhe lirive themelore, e të cilat vlejnë edhe për individët edhe për personat juridik​​ (shih rastin e Gjykatës Kushtetuese nr. KI41/09,​​ parashtrues:​​ Universiteti​​ AAB-RIINVEST L.L.C.,​​ aktvendimi për papranueshmëri i​​ 3​​ shkurtit​​ 2010,​​ paragrafi​​ 4).

 

  • Megjithatë, përtej kritereve të​​ përcaktuara më​​ lart, në​​ vlerësimin nëse parashtruesi i​​ kërkesës i plotëson kriteret për vlerësimin e kërkesës së​​ tij, Gjykata rikujton nenin 48 (Saktësimi i kërkesës) të ​​​​ Ligjit dhe​​ ​​ në​​ vazhdim​​ shqyrton​​ nëse parashtruesi i kërkesës i ka përmbushur kriteret e​​ pranueshmërisë, siç parashihen në​​ nenin​​ 47,​​ 48​​ dhe 49​​ të​​ Ligjit,​​ që​​ përcakton:​​ 

 

Neni 47

(Kërkesa individuale)

 

“Çdo individ ka të​​ drejtë​​ ​​ kërkojë​​ nga Gjykata Kushtetuese mbrojtje juridike në​​ rast se pretendon se të​​ drejtat dhe liritë​​ e tija individuale të​​ garantuara me Kushtetutë​​ janë​​ shkelur nga ndonjë​​ autoritet publik.

 

Individi mund ta ngritë​​ kërkesën në​​ fjalë​​ vetëm pasi që​​ ​​ ketë​​ shteruar të​​ gjitha mjetet​​ juridike​​ ​​ përcaktuara me ligj.”

 

Neni 48

(Saktësimi i kërkesës)

 

“Parashtruesi i kërkesës ka për detyrë​​ ​​ ​​ kërkesën e tij të​​ qartësoj saktësisht se cilat të​​ drejta dhe liri pretendon se i janë​​ cenuar dhe cili​​ është​​ akti konkret i autoritetit publik të​​ cilin parashtruesi dëshiron ta kontestoj”.

 

Neni 49

(Afatet)

 

“Kërkesa parashtrohet brenda afatit prej katër (4) muajve. Afati fillon të​​ ecë​​ ​​ nga dita kur parashtruesit i​​ është​​ dorëzuar vendimi gjyqësor. Në​​ ​​ gjitha rastet e tjera, afati fillon të​​ ecë​​ ​​ ditën kur vendimi ose akti​​ është​​ shpallur publikisht. Nëse kërkesa​​ është​​ e drejtuar kundër një​​ ligji, atëherë​​ afati fillon të​​ ecë​​ ​​ nga dita kur ligji ka hyrë​​ ​​ fuqi.”

 

  • Sa i përket përmbushjes së​​ kritereve të​​ lartcekura, Gjykata vlerëson se parashtruesi i kërkesës: (i)​​ është​​ palë​​ e autorizuar, në​​ kuptim të​​ nenit 113.7 të​​ Kushtetutës; (ii) konteston kushtetutshmërinë​​ e Aktgjykimit [AC-I-21-0618] të​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ DhPGjS-së​​ ​​ 6 tetorit 2022; (iii) i ka shteruar të​​ gjitha mjetet juridike në​​ dispozicion, në​​ kuptim të​​ nenit 113.7 dhe nenit 47.2 të​​ Ligjit; (iv) ka qartësuar të​​ drejtat e garantuara me Kushtetutë, të​​ cilat pretendon se i janë​​ shkelur, në​​ pajtim me kërkesat e nenit 48 të​​ Ligjit; dhe (v) ka dorëzuar kërkesën brenda afatit prej katër (4) muajsh, siç përcakton neni 49 i Ligjit.

 

  • Përveç kësaj kritereve të​​ lartcekura, Gjykata shqyrton nëse parashtruesi i​​ kërkesës i ka plotësuar kriteret e pranueshmërisë​​ ​​ përcaktuara në​​ paragrafin (2) të​​ rregullit 34 (Kriteret e pranueshmërisë) të​​ Rregullores​​ ​​ punës. Rregulli 34 (2) i​​ Rregullores​​ ​​ punës përcakton kriteret në​​ bazë​​ ​​ ​​ cilave Gjykata mund të​​ shqyrtoj kërkesën, duke përfshirë​​ kriterin që​​ kërkesa të​​ mos jetë​​ qartazi e pabazuar. Ky rregull specifikisht përcakton që:

 

Rregulli 34

(Kriteret e pranueshmërisë)

 

“(2) Gjykata mund ta konsiderojë​​ kërkesën të​​ papranueshme nëse kërkesa​​ është​​ qartazi e pabazuar, kur parashtruesi/ja nuk dëshmon dhe nuk mbështetë​​ ​​ mënyrë​​ ​​ mjaftueshme pretendimin e tij/saj.”

 

  • Rregulli i lartcekur, bazuar në​​ praktikën gjyqësore të​​ Gjykatës Evropiane për të​​ Drejtat e Njeriut (në​​ tekstin e mëtejmë:​​ GJEDNJ) dhe të​​ Gjykatës, i mundëson kësaj të​​ fundit, që​​ ​​ shpallë​​ kërkesa të​​ papranueshme për arsye që​​ ndërlidhen me meritat e rastit. Më​​ konkretisht, bazuar në​​ këtë​​ rregull, Gjykata mund të​​ shpallë​​ një​​ kërkesë​​ ​​ papranueshme bazuar në​​ dhe pas vlerësimit të​​ meritave të​​ saj, përkatësisht nëse e njëjta​​ vlerëson se përmbajtja e kërkesës​​ është​​ qartazi e pabazuar në​​ baza kushtetuese, siç​​ është​​ përcaktuar në​​ paragrafin (2) të​​ rregullit 34 të​​ Rregullores​​ ​​ punës (shih rastet e Gjykatës:​​ KI04/21, parashtruese​​ Nexhmije Makolli, Aktvendim për papranueshmëri, i 12 majit 2021, paragrafi 25;​​ KI29/22, parashtrues​​ “Kosovska Banka” DD Beograd, Aktvendim për papranueshmëri, i 11 korrikut 2023, paragrafi 61; dhe​​ KI122/22​​ parashtrues​​ Ilaz Rrahmani, Aktvendim për papranueshmëri, i 5 korrikut 2023, paragrafi 38).

 

  • ​​ kontekst të​​ vlerësimit të​​ pranueshmërisë​​ ​​ kërkesës, duke u bazuar në​​ praktikën gjyqësore të​​ GjEDNj-së​​ dhe të​​ Gjykatës, një​​ kërkesë​​ mund të​​ shpallet e papranueshme si “qartazi e pabazuar” në​​ tërësinë​​ e saj ose vetëm përkitazi me ndonjë​​ pretendim specifik që​​ një​​ kërkesë​​ mund të​​ ngërthejë. Në​​ këtë​​ drejtim, këtyre pretendimeve do të​​ ju referohemi si “pretendime qartazi të​​ pabazuar” dhe bazuar në​​ praktikën gjyqësore të​​ GJEDNJ-së, të​​ njëjtat kategorizohen në​​ katër grupe të​​ veçanta: (i) pretendime që​​ kualifikohen si pretendime “të​​ shkallës së​​ katërt”; (ii) pretendime që​​ kategorizohen me një​​ mungesë​​ të​​ dukshme ose evidente të​​ shkeljes”; (iii) pretendime “të​​ pambështetura ose të​​ paarsyetuara”; dhe në​​ fund pretendime “konfuze dhe të​​ paqarta” (shih, ndër të​​ ​​ tjerash rastet e​​ GJEDNJ-së​​ Kemmachev kundër Francës, kërkesa nr.17621/91,​​ kategoria (i);​​ Mentzen kundër Letonisë, kërkesa nr.​​ 71074/01, kategoria (ii) dhe​​ Trofimchuk kundër Ukrainës, kërkesa nr.​​ 4241/03, kategoria (iii)).​​ 

 

  • Gjykata​​ thekson se​​ ​​ gjatë​​ vlerësimit të​​ pranueshmërisë​​ ​​ kërkesës, përkatësisht, gjatë​​ vlerësimit nëse​​ pretendimet​​ e parashtruesit​​ janë​​ qartazi​​ ​​ ​​ pabazuara​​ në baza kushtetuese, do të​​ rikujtojë​​ thelbin e rastit që​​ ngërthen kjo kërkesë​​ dhe pretendimet përkatëse të​​ parashtruesit të​​ kërkesës. Në​​ vlerësimin e pretendimeve të​​ tilla, Gjykata do të​​ aplikojë​​ standardet e praktikës gjyqësore të​​ GJEDNJ-së, në​​ harmoni me nenin 53 [Interpretimi i Dispozitave për të​​ Drejtat e Njeriut] të​​ Kushtetutës, nen, i cili​​ e detyron Gjykatën të​​ interpretojë​​ ​​ drejtat dhe liritë​​ themelore të​​ Kushtetutës në​​ harmoni me vendimet gjyqësore të​​ GJEDNJ-së.​​ 

 

  • Rrjedhimisht, Gjykata, duke iu rikthyer​​ rastit​​ konkret të​​ parashtruesit të kërkesës​​ , konstaton se është e qartë se​​ parashtruesi i kërkesës​​ sjell shkeljen e neneve të përmendura të​​ Kushtetutës​​ në lidhje me zbatimin e gabuar të nenit 378 të​​ LMD-së, nga të dyja​​ kolegjet e DHPGJS​​ në procedurën në të cilën ka pasur kërkesë​​ pronësore​​ ndaj​​ personit​​ juridik të paditur. Prandaj,​​ vetë​​ fakti se kërkesa e tij pronësore u refuzua,​​ parashtruesi i kërkesës​​ konsideron se​​ me këtë atij i janë shkelur​​ ​​ i)​​ të drejtat e garantuara​​ me​​ nenin​​ 31​​ ​​ Kushtetutës, për shkak të zbatimit të gabuar të së drejtës materiale dhe​​ ii)​​ se i janë shkelur të drejtat​​ nga​​ neni 24​​ i​​ Kushtetutës, duke u sjellë në situatë të pabarabartë në​​ procedurën​​ e vendimmarrjes së​​ kolegjit​​ ​​ DHPGJS-së dhe se një vendimmarrje e tillë vë në pikëpyetje parimin e barazisë para ligjit.

 

Pretendimi për shkelje të​​ nenit 31 të​​ Kushtetutës​​ në lidhje me nenin 6.1 të​​ KEDNJ-së,​​ ​​ për sa i përket interpretimit të​​ gabuar të​​ ligjit​​ dhe pozitë të pabarabartë para ligjit

 

  • Gjykata, para se të​​ analizojë​​ pretendimin e parashtruesit të​​ kërkesës, vëren se parashtruesi i kërkesës e​​ ndërlidh​​ pretendimin e tij për shkelje të​​ nenit 31 të​​ Kushtetutës me procedurën e vendimmarrjes si në​​ Kolegjin​​ e​​ ​​ Specializuar të​​ DHPGJS-së​​ ​​ shkallë​​ ​​ parë, ashtu edhe në​​ Kolegjin e Apelit të​​ DHPGJS-së​​ ​​ shkallë​​ ​​ dytë, që​​ ​​ kuptimin thelbësor i imponon Gjykatës detyrimin që​​ ​​ dy vendimet “t’i shqyrtojë​​ në​​ tërësinë​​ e tyre” në​​ kontekst të​​ shkeljeve të​​ pretenduara të​​ nenit 31 të​​ Kushtetutës, gjë​​ ​​ është​​ ​​ përputhje me praktikën e​​ GJEDNJ-së, e cila thotë se është “detyrë​​ e Gjykatës që​​ të​​ shqyrtojë​​ procedurat në​​ tërësi, që​​ në​​ rastin konkret​​ përfshin të​​ gjitha vendimet e gjykatave të​​ rregullta në​​ një​​ procedurë​​ të​​ vetme”(shih, ndër të​​ tjerash, Aktgjykimin e​​ GJEDNJ-së​​ ​​ rastin e​​ Helmers kundër Suedisë, të​​ 29 tetorit 1991, kërkesa nr.​​ 11826/85, Seria A nr. 212, f. 15, paragrafi 31).​​ 

 

  • Megjithatë, thelbi i​​ ankesës së parashtruesit​​ ​​ kërkesës qëndron​​ ​​ faktin se​​ ​​ rastin e tij, nga ana e Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS,​​ është​​ dashur të​​ aplikohet neni 374 i LMD-së,​​ me arsyetimin se​​ (...) për raportin kontraktual në​​ mes dy subjekteve juridike nuk mund të​​ zbatohet dispozita e nenit 378 e LMD-së, e cila dispozitë​​ ka të​​ bëjë​​ vetëm me parashkrimin e kërkesave për një​​ (1) vit dhe atë​​ për nevoja shtëpijake/të​​ amvisërisë, kurse për rastin konkret parashkrimi​​ është​​ rregulluar me dispozitën e nenit 374 të​​ LMD-së, dhe kjo dispozitë​​ rregullon parashkrimin e obligimeve që​​ rrjedhin në​​ mes subjekteve juridike (...)”, e që​​ ​​ substancë​​ përbën pretendimin për shkelje të​​ nenit 31 të​​ Kushtetutës për sa i përket mënyrës së​​ interpretimit dhe zbatimit të​​ ligjit material, sepse​​ i njëjti pretendon se​​ është​​ aplikuar neni i gabuar i LMD-së​​ nga ana e Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS.

 

  • ​​ shqyrtimin e këtyre pretendimeve, Gjykata thekson se pretendimet që​​ ndërlidhen me zbatimin e gabuar të​​ ligjit të​​ aplikueshëm nga gjykatat e rregullta, i konsideron si “pretendime të​​ shkallës së​​ katërt”,​​ ​​ përputhje me praktikën e saj gjyqësore dhe atë​​ ​​ GJEDNJ-së.​​ Rrjedhimisht, Gjykata rikujton qëndrimin e saj të​​ përgjithshëm se​​ vërtetimi i drejtë​​ dhe i plotë​​ i gjendjes faktike, si dhe interpretimet përkatëse​​ ​​ dispozitave ligjore, si rregull hyjnë​​ brenda juridiksionit të​​ gjykatave të​​ rregullta. Roli i Gjykatës Kushtetuese​​ është​​ ​​ ​​ sigurojë​​ respektimin e standardeve dhe të​​ drejtave të​​ garantuara me Kushtetutë, dhe, rrjedhimisht, ajo nuk mund të​​ veprojë​​ si gjykatë​​ e “shkallës së​​ katërt”​​ (shih, në​​ lidhje me doktrinën e “shkallës së​​ katërt”​​ rastin e​​ GJENDJ-së,​​ Garcia Ruiz kundër Spanjës​​ [DHM], nr. 30544/96, Aktgjykim i 21 janarit 1999, paragrafi 28).

 

  • ​​ kontekst të​​ kësaj kategorie pretendimesh, Gjykata thekson se bazuar në​​ praktikën gjyqësore të​​ GJEDNJ-së, por edhe duke marrë​​ parasysh veçoritë​​ e saj, siç janë​​ përcaktuar përmes​​ KEDNJ-së, parimin e subsidiaritetit dhe doktrinën e shkallës së​​ katërt, ajo vazhdimisht e ka theksuar dallimin në​​ mes të​​ kushtetutshmërisë​​ dhe “ligjshmërisë, dhe ka pohuar se nuk​​ është​​ detyrë​​ e saj të​​ merret me gabime të​​ fakteve ose interpretimit dhe aplikimit të​​ gabuar të​​ ligjit, që​​ pretendohet se janë​​ bërë​​ nga një​​ gjykatë​​ e rregullt, përveç dhe për aq sa gabimet e tilla mund të​​ kenë​​ shkelur të​​ drejtat dhe liritë​​ e mbrojtura me Kushtetutë​​ dhe/ose me​​ KEDNJ​​ (shih, ndër të​​ tjera rastet e Gjykatës​​ KI96/21, parashtrues​​ Xhelal Zherka,​​ Aktvendim për papranueshmëri i 23 shtatorit 2021, paragrafi 49;​​ KI145/20, parashtrues​​ Hafize Gashi, Aktvendim për papranueshmëri i 22 prillit 2021, paragrafi 33;​​ KI179/18, parashtrues​​ Belgjyzar Latifi, Aktvendim për papranueshmëri i 23 korrikut 2020, paragrafi 68).​​ ​​ Rrjedhimisht, roli i Gjykatës Kushtetuese​​ është​​ ​​ përcaktojë​​ nëse efektet e interpretimit të​​ gjykatave të​​ rregullta janë​​ ​​ përputhje me normativat dhe standardet kushtetuese dhe të​​ konstatojë​​ nëse aplikimi i ligjit material​​ ka rezultuar në​​ konkluzione arbitrare e që​​ rrjedhimisht​​ kanë​​ për pasojë​​ shkeljet​​ e të​​ drejtave dhe lirive themelore të​​ parapara me Kushtetutë.​​ 

 

  • Fillimisht, Gjykata vëren se Kolegji​​ i Specializuar i​​ DHPGJS-së​​ përmes Aktgjykimit [C-IV-13-4040] ​​ e kishte refuzuar ankesën e parashtruesit të​​ kërkesës​​ si të​​ pabazuar​​ ndaj Vendimit PRN037-0008​​ ​​ Autoritetit të​​ Likuidimit,​​ me arsyetimin se kërkesa e parashtruesit të​​ kërkesës ishte paraqitur pas afatit të​​ përcaktuar nga njoftimi i AKM-së.​​ 

 

  • Lidhur me këtë, parashtruesi i kërkesës kishte parashtruar ankesë​​ ​​ Kolegjin e Apelit të​​ DHPGJS, duke e kontestuar arsyetimin e Aktgjykimit [C-IV-13-4040] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS,​​ meqenëse​​ sipas të​​ njëjtit ky arsyetim nuk bazohej në​​ gjendjen faktike të​​ rastit konkret. Përveç kësaj, nga shkresat e lëndës, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës kishte iniciuar procedurën gjyqësore​​ pranë​​ DHPGJS​​ duke kundërshtuar aplikimin e ligjit të​​ zbatueshëm material nga ana e Autoritetit të​​ Likuidimit me rastin​​ e vendosjes lidhur me kërkesën e tij kreditore, ndërsa Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS​​ kishte marrë​​ për bazë​​ faktin se parashtruesi kishte paraqitur kërkesën jashtë​​ afatit të​​ lejuar, e që​​ ​​ ​​ vërtetë​​ kjo çështje veçse ishte sqaruar nga Autoriteti i Likuidimit, sepse të​​ njëjtit, me rastin e vendosjes në​​ kërkesën e paraqitur nga parashtruesi i kërkesës,​​ kishin vlerësuar se​​ parashtruesi​​ mjaftueshëm i ka justifikuar arsyet që​​ e kanë​​ detyruar parashtruesin ta paraqet kërkesën e tij lidhur me kompensimin e faturave të​​ papaguara nga N.Sh “Universal”, por që​​ kishin konstatuar se kërkesa e tij ishte parashkruar në​​ bazë​​ ​​ nenit 378 të​​ LMD-së.​​ 

 

  • Gjykata, më​​ tej gjen se Kolegji i Apelit i​​ DHPGJS​​ i shqyrtoi pretendimet e parashtruesit lidhur me kontestimin që​​ i kishte bërë​​ arsyetimit të​​ Aktgjykimit [C-IV-13-4040] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS-së, duke i pranuar si të​​ bazuara,​​ meqenëse​​ kishte vlerësuar se “është e qartë se Autoriteti i Likuidimit e kishte pranuar kërkesën si të afatshme pas dhënies së një justifikimi për paraqitjen me vonesë i cili justifikim është konsideruar bindës për Autoritetin e Likuidimit. Prandaj arsyetimi ligjor për refuzimin e ankesës në Shkallën e I-rë nuk është i saktë dhe si të tillë​​ nuk e pranon Kolegji i Apelit.”​​ Megjithatë, Kolegji i Apelit i​​ DHPGJS​​ u pajtua me konstatimin e Autoritetit të Likuidimit, pasi që vlerësoi se neni 378 i LMD-së është pikërisht neni i aplikueshëm në këtë çështje, ngase pretendimi i parashtruesit të kërkesës për aplikimin​​ e nenit 374 të LMD-së nuk përkonte me rrethanat e rastit konkret, ku konkretisht sqaron se “Kolegji i Apelit nuk e pranon këtë pretendim të paditësit si të saktë, pasi që neni 378 paragrafi 3 i LMD-së e ka rregulluar fatin e parashkrimit 1 vjeçar të kërkesës për shërbimet e telefonit. Kjo dispozitë ka përparësi në raport me nenin 374 të LMD-së, pasi që kjo dispozitë konkretisht e rregullon afatin e parashkrimit për shërbimet postare.

 

  • ​​ këtë​​ drejtim, Gjykata​​ vlerëson se me rastin e pranimit të​​ pretendimeve të​​ parashtruesit të​​ kërkesës nga ana e Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ si të​​ bazuara lidhur me arsyetimin e Kolegjit të​​ Specializuar të​​ DHPGJS​​ ​​ Aktgjykimin [C-IV-13-4040],​​ është​​ përmbushur garancia e nenit 31 lidhur me gjykimin e drejtë​​ dhe të​​ paanshëm,​​ meqenëse​​ Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS​​ përmes Aktgjykimit [AC-I-21-0618] ka korrigjuar dhe plotësuar arsyetimin e dhënë​​ nga Kolegji i Specializuar i​​ DHPGJS. Megjithatë, Gjykata​​ vëren​​ arsyetimin e​​ dhënë​​ nga ana e​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ ​​ Aktgjykimin [AC-I-21-0618] përmes të​​ cilit u refuzua ankesa e parashtruesit të​​ kërkesës​​ ndaj vendimit kontestues të​​ Autoritetit të​​ Likuidimit, duke u bazuar në​​ paragrafin 1​​ nën-paragrafin 3​​ ​​ nenit 378 të​​ LMD-së, ku theksohet se “Kërkesat postare, telegrafike dhe telefonike për përdorimin e telefonave dhe kutive postare, si dhe kërkesat e tjera të tyre që arkëtohen në afate tre mujore ose më të shkurtra.”,​​ është​​ e qartë​​ se periudha për të​​ parashtruara kërkesa të​​ këtij lloji, si në​​ rastin e parashtruesit të​​ kërkesës,​​ është​​ një​​ (1) vit, si​​ afat ligjor i paraparë​​ ​​ nenin 378​​ ​​ i përket kategorisë​​ ​​ afateve prekluzive.

 

  • Sa më​​ sipër, Gjykata thekson se afatet prekluzive janë ato afate të cilat janë të përcaktuara shprehimisht me ligj dhe brenda të cilave mund të fitohen të drejta të caktuara (e drejta për t’i kërkuar tjetrit ndonjë​​ veprim,​​ mosveprim, pësim ose përmbajtje nga ndonjë gjë), por pas skadimit të të cilit humbet një e drejtë. Kjo do të nënkuptonte se, nëse dikush paraqet padi në gjykatë jashtë afatit (ndërsa me rregullore të veçanta është përcaktuar afati për paraqitjen e padisë), pra, pas skadimit të të ashtuquajturit, afatit prekluziv, padia do të refuzohet me aktvendim të gjykatës. Gjykata rikujton se ajo kujdeset për afatin prekluziv sipas detyrës zyrtare qysh në fazën e shqyrtimit paraprak të padisë dhe këto afate duhet të respektohen, ku afatet më të rëndësishme janë afatet për paraqitjen e padisë, ankesës, si dhe kërkesës për kthim në gjendjen e mëparshme

 

  • Bazuar në​​ elaborimin e mësipërm, Gjykata konstaton se Kolegji i Apelit të​​ DHPGJS​​ i ka adresuar të​​ gjitha pretendimet e parashtruesit të​​ kërkesës, në​​ përputhje me legjislacionin në​​ fuqi, duke arsyetuar çështjen se përse në​​ rastin e tij​​ është​​ aplikuar dispozita e tillë​​ e ligjit material dhe si rezultat i parashkrimit të​​ kërkesës, e kishte konsideruar të​​ pabazuar ankesën e tij përkitazi me rrethanat e rastit konkret.​​ 

 

  • Prandaj, Gjykata konsideron se parashtruesi i kërkesës nuk dëshmon dhe nuk mbështetë​​ mjaftueshëm pretendimin e tij se gjykatat e rregullta mund të​​ kenë​​ aplikuar ligjin në​​ mënyrë​​ ​​ gabuar, dhe rrjedhimisht pretendimet e tij për interpretimin dhe aplikimin e gabuar të​​ ligjit të​​ aplikueshëm, kualifikohen si pretendime që​​ bien në​​ kategorinë​​ e “shkallës së​​ katërt”​​ dhe si të​​ tilla, reflektojnë​​ pretendime në​​ nivel të​​ ligjshmërisë”​​ dhe nuk janë​​ argumentuar në​​ nivel të​​ kushtetutshmërisë. Për pasojë, të​​ njëjtat janë​​ qartazi të​​ pabazuara në​​ baza kushtetuese, siç​​ është​​ përcaktuar përmes paragrafit (2) të​​ rregullit 34 të​​ Rregullores​​ ​​ punës.​​ 

 

  • Për më tepër, sa u përket pretendimeve të parashtruesit të kërkesës se deri tek shkelja e nenit​​ 31​​ të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së ka ardhur për shkak se gjykatat e rregullta e​​ sollën në pozitë të pabarabartë, ashtu që në situata të ngjashme kishin aplikuar dispozita të ndryshme ligjore. Gjykata vëren se parashtruesi këtë pretendim e mbështet me vetëm një rast, ku dy kolegjet e DHPGJS-së kishin aplikuar dispozitën e nenit​​ 374​​ të LMD-së,​​ kur​​ vendosën ndryshe në lidhje me rastin e tij.

 ​​​​ 

  • Po ashtu,​​ Gjykata vëren​​ se parashtruesi ka ngritur edhe pretendime për mungesë​​ konsistence në​​ vendimmarrje dhe në​​ këtë​​ kontekst​​ ​​ shkresat e lëndës parashtruesi i kërkesës ka bashkangjitur edhe Aktgjykimin [C-IV-14-0781] të​​ Kolegjit të​​ Specializuar​​ ​​ DHPGJS​​ ​​ 17 nëntorit 2021 dhe Aktgjykimin [AC-I-21-0797]​​ e​​ Kolegjit të​​ Apelit të​​ DHPGJS​​ ​​ 19 janarit 2023.​​ ​​ 

 

  • ​​ Në​​ lidhje me këtë​​ pretendim,​​ Gjykata​​ fillimisht thekson se parimet dhe kriteret e vendosura nga GJEDNJ, ​​ kjo Gjykatë gjatë shqyrtimit të pretendimeve për cenimin e parimit të sigurisë juridike, si rezultat i vendimeve kundërthënëse i ka zbatuar edhe në praktikën e saj gjyqësore. (Shih rastet e Gjykatës​​ KI87/18, parashtrues “IF Skadeforsikring”, Aktgjykim, i 27 shkurtit 2019 dhe​​ KI35/18, parashtrues​​ Bayerische Versicherungsverbrand;​​ KI133/20, parashtrues​​ Raiffeisen Bank J.S.C., Aktgjykim i 30 marsit 2022;​​ KI78/21, parashtrues​​ Raiffeisen Bank J.S.C., Aktgjykim i 30 marsit 2022).

 

  • Duke iu referuar parimeve të përcaktuara të GJEDNJ, Gjykata rikujton se GJEDNJ-ja përdor tri kritere themelore për të përcaktuar​​ nëse një divergjencë e vendimeve gjyqësore e pretenduar përbën shkelje të nenit 6 të KEDNJ-së, dhe të cilat përcaktojnë si në vijim: (i) nëse ​​ ekzistojnë ​​ dallime “të thella dhe afatgjata” në praktikën gjyqësore; (ii) nëse ligji vendor përcakton mekanizma të aftë për të zgjidhur divergjenca të tilla; dhe (iii) nëse ata mekanizma janë zbatuar dhe me çfarë efekti (në këtë kontekst, shih rastet e GJEDNJ-së,​​ Beian kundër Rumanisë​​ (nr.1), nr. 30658/05, Aktgjykim i 6 dhjetorit 2007, paragrafët 37 -39;​​ Famullia Katolike Greke Lupeni dhe të tjerët kundër Rumanisë, nr. 76943/11, Aktgjykimi i 29 nëntorit 2016, paragrafët 116 - 135;​​ Iordan Iordanov dhe të tjerët kundër Bullgarisë,​​ nr. 23530/02,​​ Aktgjykim i 2 korrikut 2009, paragrafët 49-50;​​ Nejdet Şahin dhe Perihan Şahin kundër Turqisë,​​ nr.​​ 13279/05,​​ Aktgjykim i 20 tetorit 2011, paragrafi 53; dhe shih rastet e Gjykatës,​​ KI29/17, parashtrues​​ Adem Zhegrova,​​ Aktvendim për Papranueshmëri, i 5 shtatorit 2017, paragrafi 51; dhe​​ KI107/19,​​ parashtrues​​ Gafurr Bytyqi, Aktvendim për Papranueshmëri, i 11 marsit 2020, paragrafi 74; dhe shih gjithashtu rastet e Gjykatës,​​ KI42/17, me parashtrues​​ Kushtrim Ibraj, Aktvendim për papranueshmëri i 25 janarit 2018, paragrafi 39; ​​ KI87/17, parashtrues “IF Skadiforsikring”,​​ paragrafi 67; KI35/18,​​ parashtrues “Bayerische Versicherungsverbrand”, paragrafi 70).

 

  • Gjykata vëren se në​​ rastin konkret nuk kemi të​​ bëjmë​​ më​​ rrethana që​​ do të​​ cenonin këto parime dhe se parashtruesi përveç​​ bashkëngjitjes​​ së​​ vendimit të​​ lartpërmendur​​ nuk ka argumentuar me tej pretendimin e tij në​​ dritën e parimeve të​​ elaboruara më​​ sipër.​​ 

 

  • Sa u përket pretendimeve për shkelje të nenit 24 të Kushtetutës, Gjykata gjen se parashtruesi i kërkesës ato i ka ngritur në bazë të pretendimit për "pozitë të pabarabartë para ligjit" në kontekst të divergjencës së vendimeve gjyqësore, e që janë pretendime të cilat Gjykata veçse i ka elaboruar në pjesën relevante të këtij aktvendimi, kështu që ajo më nuk do të merret më tepër me këtë.

 

  • Gjykata rikujton se ajo ka theksuar vazhdimisht se vetëm referimi dhe përmendja e neneve të Kushtetutës dhe të​​ KEDNJ-së, dhe që​​ rastin konkret​​ paraqet​​ pretendimin​​ për shkelje të nenit 24 të Kushtetutës në lidhje me nenin 31 të Kushtetutës,​​ nuk është e mjaftueshme për të ndërtuar një pretendim të argumentuar për shkelje kushtetuese. Kur pretendohen shkelje të tilla të Kushtetutës, parashtruesit e kërkesës duhet të sigurojnë pretendime të arsyetuara dhe argumente bindëse (shih rastin e Gjykatës​​ KI125/19, parashtrues:​​ Ismajl Bajgora, Aktvendim për papranueshmëri, i 11 marsit 2020, paragrafi 63).

 

  • ​​ fund, Gjykata thekson se pakënaqësia e parashtruesit të​​ kërkesës me rezultatin e procedurës nga gjykatat e rregullta nuk mund vetvetiu të​​ ngrejë​​ pretendim të​​ argumentueshëm për shkeljen e të​​ drejtave dhe lirive themelore të​​ garantuara me Kushtetutë​​ (shih rastin e​​ GJEDNJ-së,​​ Mezotur-Tiszazugi Tarsulat kundër Hungarisë,​​ nr. 5503/02, Aktgjykim i 26 korrikut 2005, paragrafi 21).​​ ​​ 

 

  • Prandaj, Gjykata konstaton se pretendimet e​​ parashtruesit​​ të kërkesës për shkelje të nenit​​ 31​​ të Kushtetutës në lidhje me​​ "aplikimin e gabuar të ligjit",​​ kualifikohen si​​  ​​​​ pretendime të​​ "pambështetura ose paarsyetuara",​​ ndërsa sa u përket pretendimeve për​​ ​​ "pozitë të pabarabartë para ligjit",​​ Gjykata ato i kualifikon si pretendime të​​ "pambështetura ose​​ paarsyetuara". Rrjedhimisht, të dyja pretendimet e parashtruesit të kërkesës janë qartazi të pabazuara në bazë të Kushtetutës, siç​​ është paraparë​​ në paragrafin​​ (2)​​ të rregullit​​ 34​​ të Rregullores së punës.​​ 

 

Përfundim

 

  • Si përmbledhje, Gjykata​​ konkludon se pretendimet e parashtruesit të kërkesës për shkelje të nenit 31 të​​ Kushtetutës​​ në lidhje me nenin​​ 6.1.​​ të KEDNJ-së janë qartazi të pabazuara, sepse një pjesë e këtyre pretendimeve i takojnë kategorisë së "shkallës së katërt";​​ ndërsa pjesa tjetër pretendimeve të​​ "pambështetura ose të paarsyetuara" .

 

  • Përfundimisht, Gjykata konstaton se kërkesa, në tërësinë e saj, deklarohet si qartazi e pabazuar dhe rrjedhimisht e papranueshme në baza kushtetuese, në pajtim me rregullin 34 (2) të​​ ​​ Rregullores​​ së punës.​​ 

​​ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PËR KËTO ARSYE

 

Gjykata Kushtetuese e Kosovës, në pajtim me nenin 113.7 të Kushtetutës, nenin​​ 48​​ të​​ Ligjit​​ dhe​​ rregullat 34​​ (2) ​​​​ dhe​​ 48 (1) (b)​​ të​​ Rregullores​​ së punës, në seancën e mbajtur më​​ 27 mars​​ 2024, njëzëri

 

VENDOS

 

  • TA DEKLAROJË kërkesën të papranueshme;

 

  • T’UA KUMTOJË këtë​​ aktvendim palëve;

 

  • TË PUBLIKOJË këtë​​ aktvendim në​​ Gazetën Zyrtare, në​​ pajtim me nenin 20.4​​ të Ligjit;

 

  • Ky aktvendim hyn në fuqi në ditën e publikimit në Gazetën Zyrtare, në pajtim me paragrafin 5 të nenit 20 të Ligjit.​​ 

 

 

 

Gjyqtari raportues    ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​​​ Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese

 

 

 

 

Nexhmi Rexhepi​​ ​​      ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​ ​​​​ ​​ ​​ Gresa Caka-Nimani​​ 

 

1

 

Parashtruesit:

Telekomi i Kosovës Sh.A.

Lloji i kërkesës:

KI - Kërkesë individuale

Lloji i aktit:

Aktvendim për papranueshmëri

Kërkesa është qartazi e pabazuar

Lloji i procedurës së ndjekur para institucioneve tjera :

Civile