Kontakt

Rešenje o neizvršenju

Ocena ustavnosti neizvršenja odluke KKPK/D/R/230/2014 Komisije za imovinske zahteve Kosova od 13. marta 2014. godine

br. predmeta KI90/16

podnosiocu: Branislav Jokić

Preuzimanje:
Vendimi tekst

Priština, dana 2. avgust 2022. godine

Br. ref.: VMSP 2034/22

 

 

 

 

 

REŠENJE O NEIZVRŠENJU

 

u vezi sa

 

PRESUDOM

 

 

Ustavnog suda Republike Kosovo

od 5. decembra 2017. godine

 

u

 

slučaju br. KI90/16

 

Podnosilac

 

Branislav Jokić

 

Ocena ustavnosti neizvršenja odluke KKPK/D/R/230/2014 Komisije za imovinske zahteve Kosova od 13. marta 2014. godine

 

 

USTAVNI SUD REPUBLIKE KOSOVO

 

u sastavu:

 

Gresa Caka-Nimani, predsednica

Bajram Ljatifi, zamenik predsednika

Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, sudija

Safet Hoxha, sudija

Radomir Laban, sudija

Remzije Istrefi-Peci, sudija, i

Nexhmi Rexhepi, sudija

 

 

 

 

Predmetna stvar

 

  1. Na osnovu člana 116. [Pravni efekat odluka] Ustava Republike Kosovo (u daljem tekstu: Ustav), člana 19. (Donošenje odluka) Zakona br. 03/L-121 o Ustavnom sudu (u daljem tekstu: Zakon) i pravila 66 (Izvršenje odluka) Poslovnika o radu br. 01/2018 Ustavnog suda Republike Kosovo (u daljem tekstu: Poslovnik o radu), predmetna stvar je: (i) ocena Ustavnog suda Republike Kosovo (u daljem tekstu: Sud), u vezi sa izvršenjem presude u slučaju KI90/16, podnosilac zahteva: Branislav Jokić, od 5. decembra 2017. godine (u daljem tekstu: presuda Suda u slučaju KI90/16), od strane odgovornih organa Republike Kosovo; i (ii) odlučivanje Suda u vezi sa rešenjem o neizvršenju i relevantnim obaveštenjem za državnog tužioca, kao što je propisano u stavovima (6) i (7) pravila 66 Poslovnika o radu.

 

Pravni osnov za donošenje rešenja o neizvršenju i obaveštenja državnom tužiocu

 

  1. Sud će prvo citirati, a zatim i razraditi, pravni osnov za donošenje ovog rešenja o neizvršenju i izdavanje obaveštenja za državnog tužioca u vezi sa presudom Suda u slučaju KI90/16. U nastavku slede relevantne odredbe Ustava, Zakona i Poslovnika o radu:

                       

Ustav Republike Kosovo

 

Član 116

[Pravni efekat odluka]

 

  1. Odluke Ustavnog suda su obavezne za pravosuđe i sva lica i institucije Republike Kosovo.

[…]

 

Zakon o Ustavnom sudu

 

Član 19

(Donošenje odluka)

 

  1. Ustavni sud donosi odluku kao sudsko veće koje se sastoji od svih prisutnih sudija Ustavnog suda.
  2. Ustavni sud postiže kvorum, ukoliko je prisutno sedam (7) sudija.
  3. Ustavni sud donosi odluke na osnovu većine glasova sudija koji su prisutni i koji glasaju.

[…]

 

Poslovnik o radu

 

Pravilo 66

(Izvršenje odluka)

 

(1) Odluke Ustavnog suda su obavezujuće za sudstvo i sva lica i institucije u Republici Kosova.

(2) Svi ustavni organi, te sudovi i organi vlasti, dužni su da poštuju, da se pridržavaju i da izvršavaju odluke Ustavnog suda u okviru svojih nadležnosti predviđenih Ustavom i zakonom.

(3) Sva fizička i pravna lica, dužna su da poštuju i da se pridržavaju odluka Ustavnog suda.

(4) Ustavni sud u svojoj odluci može da navede način i rok za izvršenje odluke Ustavnog suda.

(5) Telo koje je u obavezi da izvršava odluke Ustavnog suda dužno je da iznese informacije, ako je i kako je to predviđeno odlukom, o merama koje su preduzete za izvršavanje odluke Ustavnog suda.

(6) U slučaju neizvršenja odluke ili odloženog izvršenja, ili informisanja Suda o merama koje su preduzete, S ud može da donese rešenje u kojoj konstatuje da njegova odluka nije izvršena. Ovo rešenje će biti objavljeno u Službenom listu.

(7) Državni tužilac će biti informisan o svim odlukama Suda koje nisu izvršene.

(8) Sekretarijat, pod nadzorom sudije koji u skladu sa pravilom 58. izrađuje odluku, dužan je da proprati sprovođenje odluke i, po potrebi, da podnese izveštaj Sudu uz preporuku za dalje pravne postupke koje se moraju preduzeti.

 

  1. Gore navedeni pravni osnov predstavlja ustavnu i zakonsku regulativu na osnovu koje je Sud ovlašćen da preduzima radnje u pogledu praćenja izvršenja svojih presuda i relevantnih mera u slučaju da se utvrdi njihovo neizvršenje.

 

  1. S tim u vezi, Sud ističe da su na osnovu člana 116. Ustava, njegove odluke obavezne za pravosuđe i sva lica i institucije Republike Kosovo. Štaviše, na osnovu istog člana Ustava u vezi sa pravilom 66 Poslovnika o radu: (i) svi ustavni organi, te sudovi i organi vlasti, dužni su da poštuju, da se pridržavaju i da izvršavaju odluke Suda u okviru svojih nadležnosti predviđenih Ustavom i zakonom; i (ii) sva fizička i pravna lica dužna su da poštuju i da se pridržavaju odluka Suda.

 

  1. Sud takođe ističe da na osnovu pravila 66 Poslovnika o radu, Sud u svojoj odluci može da navede: (i) način i rok za izvršenje odluke Suda; (ii) tela koja su u obavezi da izvršavaju odluke Suda i iznose informacije, ako je i kako je to predviđeno odlukom o merama koje su preduzete za izvršavanje odluke Suda; (iii) u slučaju neizvršenja odluke ili odloženog izvršenja, ili informisanja Suda o merama koje su preduzete, Sud može da donese rešenje u kojem konstatuje da njegova odluka nije izvršena i objavi ovaj stav u Službenom listu; i (iv) Državni tužilac će biti informisan o svim odlukama Suda koje nisu izvršene.

 

  1. U skladu sa stavom (8) pravila 66 Poslovnika o radu, Sud kroz svoje mehanizme prati izvršenje svojih odluka i može preduzeti dalje pravne postupke. Ocenjivanje izvršenja odluka Suda se vrši periodično, a u slučaju da se utvrdi da odluka nije izvršena ili odložena u informisanju Suda o merama koje su preduzete, Sud donosi rešenje o neizvršenju i obaveštava državnog tužioca.

 

  1. U tom kontekstu, Sud je preduzeo mere propisane u svom Poslovniku o radu u vezi sa presudama: (i) u slučaju KO01/09 od 18. marta 2010. godine, podnosilac zahteva: Ćemailj Kurtiši (u daljem tekstu: slučaj Suda KO01/09), izdavanjem naredbe od 7. juna 2010. godine i naredbe od 21. juna 2021. godine[1]; (ii) u slučaju KI08/09 od 17. decembra 2010. godine, podnosilac zahteva: Samostalni sindikat radnika zaposlenih u fabrici čelika MIK Uroševac (u daljem tekstu: slučaj Suda KI08/09), donoseći odluku o neizvršenju i obaveštavajući državnog tužioca[2]; (iii) u slučaju KI112/12 od 5. jula 2013. godine, podnosilac zahteva: Adem Meta (u daljem tekstu: slučaj Suda KI112/12), obraćajući se dopisom predsednici Osnovnog suda u Mitrovici i obaveštavajući državnog tužioca o neizvršenju ove presude;[3] (iv) u slučaju KI187/13 od 1. aprila 2014. godine, podnositeljka zahteva: Jovanović (u daljem tekstu: slučaj Suda KI187/13), donoseći “Ažurirane informacije” u vezi sa presudom KI187/13 i obaveštavajući državnog tužioca o neizvšrenju presude KI187/13;[4] (v) u slučaju KI56/09 od 22. septembra 2010. godine, podnosilac zahteva: Fadil Hoxha i 59 ostalih protiv Skupštine opštine Prizren (u daljem tekstu: slučaj Suda KI56/09), donoseći rešenje o neizvršenju i obaveštavajući glavnog državnog tužioca o donošenju navedenog rešenja;[5] i (vi) u slučaju KI132/15 od 19. maja 2016. godine, podnosilac zahteva: Manastir Dečani (u daljem tekstu: slučaj Suda KI132/15), donoseći rešenje o neizvršenju i obaveštavajući glavnog državnog tužioca o donošenju navedenog rešenja.[6]

 

Presuda Suda u slučaju KI90/16

 

  1. U slučaju Suda KI90/16, zahtev je podneo Branislav Jokić (u daljem tekstu: podnosilac zahteva).

 

  1. Podnosilac zahteva je osporavao neizvršenje odluke [KKPK/D/R/230/2014] Komisije za imovinske zahteve Kosova od 13. marta 2014. godine (u daljem tekstu: KIZK).

 

  1. Prema činjenicama slučaja KI90/16, proizilazi da je opština Peć, rešenjem [br. 463-449/97] od 26. maja 1997. godine, odlučila da podnosiocu zahteva prizna pravo svojine na parceli broj 5351/7, u površini od 0.03,52 ha, KZ Peć.
  1. Grupnom odlukom [KPCC/D/R/230/2014] od 13. marta 2014. godine, “Komisija Kosovske agencije za imovinu je, između ostalog, odlučila:

 

(a) Podnosilac zahteva je dokazao da je nosilac imovinskog prova Branislav Jokić vlasnik 1/1 predmetne imovine i bio je vlasnik uništene imovine na dan uništenja stambene imovine kao i pravo na korišćenje zemlje na kojoj se ista nalazila ili je naknadno nasledio navedeno vlasništvo;

 

i naložila da:

  1. b) Branislav Jokić ostvaruje pravo nad navedenom imovinom;;
  2. c) Tuženi, ako postoji, ili bilo koje drugo lice koje koristi imovinu napusti istu u roku ad 30 (trideset) dana od dana uručivanja ovog naloga; i
  3. d) ako tuženi ili bilo koje drugo lice koje koristi imovinu odbije da se povinuje ovom nalogu o oslobađanju imovine u predviđenom roku, isti će biti iseljeni iz imovine;

 

Komisija je dodatno donela odluku da:

 

  1. U predmetima gde postoji vise od jednog vlasnika predmetne imovine, gore navedena odluka i nalog ne utiču na prava bilo kojeg od suvlasnika.
  2. Zahtev za nadoknadu fizičke štete ili gubitka prava korišćenja predmetne imovine se odbija jer Komisija nema nadležnost da rešava ovakve zahteve”.

 

  1. Dana 14. maja 2015. godine, Skupština opštine Peć je, odlukom [br. 01-463-65203], proglasila, kao nevažeći akt, svoju odluku [br. 463-499/97] od 26. maja 1997. godine prema kojoj je podnosiocu zahteva dodeljena sporna imovina.

 

  1. Dana 14. marta 2016. godine, KAI je, podneskom [Ref. 00327/16], obavestila podnosioca zahteva da nije mogla da izvrši odluku [KPCC/D/R/230/2014] od 13. marta 2014. godine, kao posledica odluke Skupštine opštine Peć od 14. maja 2015. godine.

 

  1. Podnosilac zahteva je, zahtevom KI90/16, pred Sudom tražio ocenu ustavnosti neizvršenja odluke [KPCC/D/R/230/2014] od 13. marta 2014 godine KIZK-a, navodeći povredu osnovnih prava i sloboda zagarantovanih članom [Jednakost pred zakonom], članom 31. [Pravo na pravično i nepristrasno suđenje], članom 32. [Pravo na pravno sredstvo], članom 46. [Zaštita imovine], članom 53. [Tumačenje odredbi ljudskih prava] i članom 54. [Sudska zaštita prava] Ustava, u vezi sa članom 6, stav 1 (Pravo na pravično suđenje), članom 13. (Pravo na delotvorni pravni lek), članom 14. (Zabrana diskriminacije), članom 1. Protokola br. 1 (Zaštita imovine) Evropske konvencije o ljudskim pravima (u daljem tekstu: EKLJP).

 

  1. Dana 5. decembra 2017. godine, Sud je odlučio da (i) proglasi zahtev prihvatljivim; (ii) da utvrdi povredu prava podnosioca zahteva zagarantovana članom 31. Ustava u vezi sa članom 1 EKLJP-a, članom 46. Ustava u vezi sa članom 1. Protokola br. 1 EKLJP-a, kao i članom 54. Ustava. Sud je došao do ovog zaključka nakon što je utvrdio da neizvršenje pravosnažne odluke KIZK-a [br. KKPK/D/R/230/2014] od 13. marta 2014. godine predstavlja povredu člana 31. Ustava u vezi sa članom 6.1 EKLJP-a. Sud je dalje utvrdio da je došlo do povrede člana 46. Ustava u vezi sa članom 1. Protokola br. 1 EKLJP-a, pošto je, kao rezultat neizvršenja navedene odluke, podnosilac zahteva nepravedno lišen svoje imovine. Sud je takođe utvrdio povredu člana 54. Ustava i proglasio ništavim rešenje br. 01-463-65203 od 14. maja 2015. godine Skupštine opštine Peć.

 

  1. Izreka presude Suda u slučaju KI90/16 je izglasana na sledeći način:

 

“Ustavni sud, u skladu sa članom 113.7 Ustava, članovima 20. i 47. Zakona i pravilom 56 (1) Poslovnika, na sednici održanoj 5. decembra 2017. godine, jednoglasno

 

ODLUČUJE

 

  1. DA PROGLASI zahtev prihvatljivim;;
  2. DA UTVRDI da je došlo do povrede člana 31. Ustava u vezi sa članom 6.1 EKLJP-a;
  • DA UTVRDI da je došlo do povrede člana 46. Ustava u vezi sa članom 1 Protokola br. 1 EKLJP-a;
  1. DA UTVRDI daje došlo do povrede člana 54. Ustava;
  2. DA PROGLASI NEVAŽEĆIM rešenje Skupštine opštine Peć br. 01-463- 65203 od 14. maja 2015. godine.
  3. DA UTVRDI da odluka Komisije za stambene i imovinske zahteve Kosova br. KKPK/D/R/230/2014 od 13. marta 2014. godine treba da se izvrši od strane Kosovske agencije za imovinu (KAI);
  • DA NALOŽI Kosovskoj agenciji za imovinu (KAI) da u skladu sa pravilom 63 Poslovnika o radu Suda, obavesti što je pre moguće, ali ne kasnije od 6 (šest) meseci, Ustavni sud u vezi sa preduzetim merama za izvršenje presude ovog Suda;
  • DA DOSTAVI ovu odluku stranama;
  1. DA OBJAVI ovu odluku u Službenom listu u skladu sa članom 20.4 Zakona;
  2. Ova odluka stupa na snagu odmah.

 

  1. Dana 21. decembra 2017. godine, Sud je obavestio sledeće relevantne strane o donošenju presude Suda KI90/16: (i) podnosioca zahteva, g Branislava Jokića, (ii) KIZK pri KAI-u, i (iii) opštinu Peć.

 

Postupak u Sudu nakon objavljivanja presude u slučaju KI90/16

 

  1. Kao što je napred navedeno, presuda Suda u slučaju KI90/16 je izglasana 5. decembra 2017. godine i objavljena 21. decembra 2017. godine.

 

  1. Dana 20. juna 2018. godine, Kosovska agencija za upoređivanje i verifikaciju imovine (u daljem tekstu: KAUVI) je obavestila Sud da je pokrenula postupak za izvršenje presude u slučaju KI90/16, tražeći od opštine Peć, dopisom od februara 2008. godine, da dobrovoljno oslobodi predmetnu imovinu prema odluci KIZK-a i ukloni nezakonite strukture. Budući da opština Peć nije oslobodila predmetnu imovinu, KAUVI je izdao “naredbu za iseljenje kako bi izvršio odluku [KIZK-a] preko iseljenja ako ovo pravno sredstvo bude odgovarajuće”.

 

  1. Dana 4. marta 2019. godine, Sud je primio dopis od podnosioca zahteva KI90/16, koji je tražio informacije u vezi sa radnjama preduzetim od strane odgovornog organa za izvršenje presude u slučaju KI90/16.

 

  1. Dana 18. oktobra 2019. godine, Sud se obratio (i) KAI-u i (ii) podnosiocu zahteva, tražeći informacije o tome da li je presuda u slučaju KI90/16 izvršena u celosti.

 

  1. Dana 29. oktobra 2019. godine, KAUVI je, u vezi sa izvršenjem presude u slučaju KI90/16, obavestio Sud na sledeći način: “Što se tiče Vašeg zahteva, obaveštavamo Vas da je 26/06/2019. godine Agencija izvršila odluku Komisije br. KPCC/D/R/23 0/20 14 od 13. marta 2014. godine i da je 15/07/2019. godine g. Branislav Jokić primio potvrdu o ponovnom posedu imovine. Time se završava jurisdikcija Agencije po ovom pitanju“.

 

  1. Dana 11. avgusta 2021. godine, Sud se ponovo obratio podnosiocu zahteva, tražeći da obavesti Sud o izvršenju presude KI90/16, i priložio obaveštenje KAUVI-a od 29. oktobra 2019. godine.

 

  1. Dana septembra 2021. godine, podnosilac zahteva je u svom odgovoru Suda istakao: “U stvari, opština Peć odbija da u potpunosti izvrši obaveze prema ovom slučaju, u smislu upisa parcele u katastarsku službu na moje ime”. S tim u vezi, on je priložio i potvrdu za predmetnu katastarsku jedinicu, prema kojoj sporna imovina nije upisana na njegovo ime.

 

  1. Dana 16. septembra 2021. godine, odnosno nakon više od 3 (tri) godine od donošenja presude u slučaju KI90/16, Sud se obratio opštini Peć sa zahtevom za informacije/potvrđivanje u vezi sa izvršenjem presude Ustavnog suda Republike Kosovo u slučaju KI90/16. Sud je ovim dopisom upozorio opštinu Peć da će, na osnovu člana 116. Ustava i pravila 66. Poslovnika o radu, u nedostatku potvrđivanja o potpunom izvršenju relevantne presude u roku od 15 (petnaest) dana, preduzeti mere propisane Poslovnikom o radu, uključujući odluku o neizvršenju i obaveštenje državnog tužioca. Konačno, Sud je istakao da su na osnovu člana 116. Ustava, odluke koje objavi Ustavni sud obavezujuće za pravosuđe i sva lica i institucije Republike Kosovo.

 

  1. Na osnovu priznanice primljene preko poštanskih usluga, proizilazi da je gore navedeni dopis Suda, opština Peć primila 20. septembra 2021. godine. Međutim, uprkos činjenici da je Sud tražio informacije/potvrđivanje u roku od 15 (petnaest) dana od dana prijema dopisa, do danas, Sud nije primio informacije/potvrdu da li je presuda u slučaju KI90/16 u potpunosti izvršena ili ne.

 

Ocena Suda u vezi sa izvršenjem presude u slučaju KI90/16

 

  1. Kao što je gore objašnjeno, putem dopisa upućenog opštini Peć od 16. septembra 2021. godine, na osnovu člana 116. Ustava i pravila 66. Poslovnika o radu, Sud je najavio donošenje odluke o neizvršenju i obaveštenja državnom tužiocu u vezi sa slučajem Suda KI90/16 u nedostatku potvrđivanja potpunog izvršenja presude Suda.

 

  1. Dana 18. jula 2022. godine, na osnovu ocene svih dopisa koji se nalaze pred njim, kao što su napred predstavljeni, Sud je jednoglasno utvrdio da njegova presuda u slučaju KI90/16 nije izvršena. To jer, ni nakon 4 (četiri) godine od donošenja ove presude, nije potvrđeno njeno izvršenje, uprkos činjenici da je presudom Suda, odluka [KKPK/D/R/230/2014] KIZK-a proglašena, kao pravosnažna, obavezna i kao takva, res judicata.[7]

 

  1. Gore navedeni zaključak je zasnovan na odgovore strana dostavljenim Sudu, odnosno: (i) podnosioca zahteva, koji je istakao, između ostalog, da opština Peć nije preduzela neophodne radnje da izvrši presudu Suda, odbijajući podnosiocu zahteva upis katastarske parcele na njegovo ime; (ii) KAUVI je istakao da je „ Branislav Jokić primio potvrdu o ponovnom posedu imovine. Time se završava jurisdikcija Agencije po ovom pitanju”; i (iii) nedostatku informacija/odgovora od strane opštine Peć u vezi sa potpunim izvršenjem presude u slučaju KI90/16. Sud, stoga, primećuje da nepotpuno izvršenje presude Suda u slučaju KI90/16 nije osporeno od strane strana uključenih u ovom slučaju, zato što KAUVI ističe da je podnosilac zahteva dobio potvrdu za ponovni posed imovine i da je tu prestala njegova jurisdikcija u vezi sa ovim slučajem, dok u vezi sa pitanjem koje je pokrenuo podnosilac zahteva za upis na njegovo ime katastarske parcele u katastarskim registrima, opština Peć nije odgovorila Sudu.

 

  1. Sud je na isti način postupio i u drugim gore citiranim slučajevima u kojima je ocenio da u suprotnosti sa članom 116. Ustava njegove odluke nisu izvršene. U dopisu upućenom v.d. glavnog državnog tužioca, od 6. februara 2015. godine, u vezi sa slučajem Suda KI187/13, Sud je, između ostalog, istakao da uprkos činjenici da je od osnivanja Suda “gotovo 99% odluka Ustavnog suda izvršeno”, Sud “bivajući posvećen da postupke izvršenja svojih odluka sledi do potpunog ostvarivanja prava podnosioca zahteva koja proizilaze iz njegovih odluka”, identifikuje slučajeve koji još uvek nisu izvršeni od strane relevantnih organa, skrećući pažnju “državnim institucijama da, na osnovu svojih ustavnih nadležnosti i obaveza, obezbede mehanizme za izvršenje njegovih odluka, u potpunoj saglasnosti sa članom 116.1 Ustava”.

 

  1. Dok je Sud u dopisu upućenom glavnom državnom tužiocu od 28. maja 2019. godine u vezi sa slučajem Suda KI08/09 i relevantnim obaveštenjem o donošenju odluke o neizvršenju, između ostalog, istakao da “neizvršenje odluka Ustavnog suda predstavlja ustavnu povredu i u suprotnosti je sa osnovnim načelima vladavine prava pravne i demokratske države”. Ista načela, Sud je potvrdio i u rešenjima o neizvršenju presuda u slučajevima  KI56/09 i KI132/15.[8]

 

  1. Sud takođe ističe da je na osnovu sudske prakse Suda i Evropskog suda za ljudska prava (u daljem tekstu: ESLJP), na osnovu koje Sud, prema članu 53. [Tumačenje odredbi ljudskih prava] Ustava, tumači osnovna prava i slobode zagarantovane Ustavom, jedan od osnovnih aspekata vladavine prava načelo pravne sigurnosti koji, između ostalog, zahteva da se pravosnažne odluke sudova izvrše, a ne dovode u pitanje.[9] Štaviše, sudska praksa ESLJP-a dosledno propisuje da bi pravo na pravično suđenje zagarantovano članom 6. (Pravo na pravično suđenje) EKLJP-a i koje je direktno primenljivo na pravni poredak Republike Kosovo na osnovu člana 22. [Direktna primena međunarodnih sporazuma i instrumenata] njenog Ustava, bilo „iluzorno“ ako bi domaći pravni sistemi „dozvolili da pravosnažna sudska odluka ostane neizvršena na štetu strane“ i bilo bi „nezamislivo da član 6 detaljno opisuje procesne garancije strana – pravičan, javan i brz postupak – bez davanja zaštite izvršenju sudskih odluka”.[10] Takve situacije bi bile u očiglednoj suprotnosti sa načelom vladavine prava koje su se države ugovornice obavezale da će poštovati na osnovu EKLJP-a.[11]

 

  1. Sud dalje podseća da Ustav Republike Kosovo u svom članu 3. [Jednakost pred zakonom] propisuje da je Republika Kosovo multietničko društvo, koje se sastoji od Albanaca i ostalih zajednica, kojom se upravlja na demokratski način, poštujući vladavinu zakona, preko zakonodavnih, izvršnih i pravosudnih institucija. Štaviše, Ustav u članu 7. [Vrednosti] takođe predviđa da se ustavni poredak Republike Kosovo zasniva na načelima slobode, mira, demokratije, jednakosti, poštovanja ljudskih prava i sloboda i vladavine zakona, nediskriminacije, imovinskog prava, zaštite sredine, društvenog prava, pluralizma, podele državne vlasti i tržišne ekonomije. Vladavina prava je takođe element koji odražava zajedničko evropsko nasleđe kao što je navedeno u preambuli EKLJP-a i Povelji Evropske unije o osnovnim pravima i suštinski cilj koji se ogleda u Statutu Venecijanske komisije.[12]

 

  1. Uzimajući u obzir gore navedena načela i nakon što je na osnovu dopisa koji su mu dostavljeni Sud zaključio da presuda Suda u slučaju KI90/16 nije potvrđena da je izvršena u potpunosti od strane relevantnih organa Republike Kosova, u skladu sa članom 116. Ustava i pravilom 66. Poslovnika o radu, Sud donosi ovo rešenje o neizvršenju u vezi sa slučajem Suda KI90/16. Istovremeno, Sud takođe obaveštava državnog tužioca o neizvršenju njegove presude u slučaju KI90/16.

 

  1. Konačno, treba istaći da mimo zaključka o neizvršenju presude preko odluke o neizvršenju i relevantnog obaveštenja državnom tužiocu, Sud nije nadležan da ocenjuje odgovornost za neizvršenje odluke Suda od strane odgovornih organa. Nadležnost za takvu ocenu zatim pripada državnom tužiocu na osnovu Krivičnog zakonika i Zakonika o krivičnom postupku Republike Kosovo.

 

 

 

 

IZ TIH RAZLOGA

 

Ustavni sud Republike Kosovo, u skladu sa članom 116. Ustava Republike Kosovo, članom 19. Zakona o Ustavnom sudu Republike Kosovo i pravilom 66. Poslovnika o radu Ustavnog suda Republike Kosovo, dana 18. jula 2022. godine, jednoglasno

 

ODLUČUJE

 

  1. DA UTVRDI da presuda Ustavnog suda Republike Kosovo u slučaju KI90/16, sa podnosiocem zahteva Bransilavom Jokićem, od 5. decembra 2017. godine nije izvršena od strane odgovornih organa Republike Kosovo;

 

  1. DA OBJAVI ovo rešenje o neizvršenju u vezi sa presudom Ustavnog suda Republike Kosovo u slučaju KI90/16;

 

  1. DA DOSTAVI stranama ovo rešenje o neizvršenju;

 

  1. DA OBAVESTI državnog tužioca o donošenju ovog rešenja o neizvršenju;

 

  1. U skladu sa članom 20.4 Zakona i u smislu pravila 66 (6) Poslovnika o radu, ova odluka će se objaviti u Službenom listu Republike Kosova i na službenoj veb-stranici Ustavnog Suda Republike Kosovo.

 

 

 

Predsednica Ustavnog suda

 

 

 

Gresa Caka-Nimani

[1]     Vidi: Naredbu u slučaju KO01/09 od 7. juna 2010. godine, dostupnu preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/leter_drejtuar_kryetarit_te%20_komunes_se_prizrenit.pdf i Naredbu u slučaju KO01/09 od 21. juna 2010. godine, dostupnu preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/urdher_rasti_ko_01_09.pdf

[2]     Vidi: Odluku o neizvršenju presude u slučaju KI08/09 od 14. novembra 2012. godine, dostupna preko veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/gjk_ki_08_09_vmsp_shq.pdf;

i obaveštenje glavnom državnom tužiocu o neizvršenju presude u slučaju KI08/09 od 28. maja 2019. godine, dostupno preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/KI08-09_Njoftim-p%C3%ABr-moszbatim-t%C3%AB-Aktgjykimit-t%C3%AB-Gjykat%C3%ABs-Kushtetuese_P.SH_.pdf

[3]     Vidi: dopis “Obaveštenje u vezi sa nesprovođenjem presude Ustavnog suda u slučaju KI112/12” i dopis upućen predsednici Osnovnog suda u Mitrovici od 17. aprila 2014. godine, dostupan preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/KI112-12_Njoftim-perkitazi-me-moszbatimin-e-Aktgjykimit_P.SH_SHQ.pdf

[4]     Vidi: “Ažurirane informacije u vezi sa presudom br. KI187-13” od 6. februara 2015. godine, dostupne preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/informate_e_perditesuar_KI187_13_shq.pdf i dopis: “Obaveštenje o neizvršenju presude KI187/13” od 6. februara 2015. godine upućeno glavnom državnom tužiocu, dostupan preko sledeće veze:  https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/njoftimi_për_moszbatimin_e_aktgjykimit_KI187_13_shq.pdf .

[5]     Vidi: Rešenje o neizvršenju presude u slučaju KI56/09 od 24. septembra 2021. godine, dostupno preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/ki56-09_VPM_shq.pdf; i Informisanje državnog tužioca o neizvršenju presude u slučaju KI56/09 od 24. septembra 2021. godine, dostupno preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/Informim-p%C3%ABr-mosp%C3%ABrmbarim-t%C3%AB-Aktgjykimit_Aleksander-Lumezi_shq.pdf .

[6]     Vidi: Rešenje o neizvršenju presude u slučaju KI132/15 od 22. septembra 2021. godine, dostupno preko veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/ki132-15_VPM_shq.pdf; i Informisanje državnog tužioca o neizvršenju presude u slučaju KI132/15 od 24. septembra 2021. godine, dostupno preko sledeće veze: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/Informim-p%C3%ABr-mosp%C3%ABrmbarim-t%C3%AB-Aktgjykimit_Aleksander-Lumezi_shq.pdf.

[7]     Sličan zaključak je Sud doneo u stavu 23 Odluke o neizvršenju slučaja KO08/09, gore naveden; u stavu 27 odluke o neizvršenju slučaja KI132/15, gore naveden; kao i u stavu 27 odluke o neizvršenju gore navedenog slučaja KI56/09, gore naveden.

[8]    Vidi: rešenje o neizvršenju presude Suda u slučaju KI56/09 od 24. septembra 2021. godine, stav 30, gore naveden; i rešenje o neizvršenju presude Suda u slučaju KI132/15 od 22. septembra 2021. godine, stav 31, gore naveden.

[9]     Vidi, između ostalog, slučajeve ESLJP-a: Guðmundur Andri Ástráðsson protiv Islanda, zahtev br. 23674/18, presuda Velikog Veća ESLJP-a od 1. decembra 2020. godine, stav 238; Brumărescu protiv Rumunije, zahtev br. 28342/95, presuda Velikog Veća ESLJP-a od 28. oktobra 1999. godine, stav 61; kao i Agrokompleks protiv Ukrajine, zahtev br. 23465/03, presuda Velikog Veća ESLJP-a od 25. jula 2013. godine, stav 148.

[10]   Vidi, između ostalog, slučaj ESLJP-a: Romashov protiv Ukrajine, zahtev br. 67534/01, presuda ESLJP-a od 24. jula 2004. godine, stav 42.

[11] Vidi: rešenje o neizvršenju presude Suda u slučaju KI56/09 od 22. septembra 2021. godine, stav 29, gore naveden; i rešenje o neizvršenju presude Suda u slučaju KI132/15 od 24. septembra 2021. godine, stav 30, gore naveden.

[12]   Vidi, između ostalog: (i) Preambulu EKLJP-a; (ii) Preambulu Povelje Evropske unije o osnovnim pravima; i (iii) Statut Venecijanske komisije.

 

 

 

AKTVENDIM PËR MOSPËRMBARIM

 

lidhur me

 

AKTGJYKIMIN

 

e

 

Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës

të 5 dhjetorit 2017

 

në

 

rastin nr. KI90/16

 

parashtrues

 

Branislav Jokić

 

Vlerësim i kushtetutshmërisë së mospërmbarimit të Vendimit të Komisionit për Kërkesa Pronësore të Kosovës, KKPK/D/R/230/2014, të 13 marsit 2014

 

 

GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS

 

e përbërë nga:

 

Gresa Caka-Nimani, kryetare

Bajram Ljatifi, zëvendëskryetar

Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, gjyqtare

Safet Hoxha, gjyqtar

Radomir Laban, gjyqtar

Remzije Istrefi-Peci, gjyqtare dhe

Nexhmi Rexhepi, gjyqtar

 

 

 

Objekti i çështjes:

 

  1. Bazuar në nenin 116 [Efekti Juridik i Vendimeve] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Kushtetuta), nenin 19 (Marrja e vendimeve) të Ligjit nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese (në tekstin e mëtejmë: Ligji) dhe rregullin 66 (Zbatimi i vendimeve) të Rregullores së punës nr. 01/2018 të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja e punës), objekt i çështjes është: (i) vlerësimi i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata), përkitazi me zbatimin e Aktgjykimit në rastin KI90/16, me parashtrues Branislav Jokić, të 5 dhjetorit 2017 (në tekstin e mëtejmë: Aktgjykimi i Gjykatës në rastin KI90/16), nga ana e autoriteteve përgjegjëse të Republikës së Kosovës; dhe (ii) vendimmarrja e Gjykatës përkitazi me Aktvendimin për Mospërmbarim dhe Njoftimin përkatës për Prokurorin e Shtetit, siç është përcaktuar në paragrafët (6) dhe (7) të rregullit 66 të Rregullores së punës.

 

 

Baza juridike për nxjerrjen e Aktvendimit për Mospërmbarim dhe Njoftimin e Prokurorit të Shtetit:

 

  1. Gjykata fillimisht do të citojë, e më pas elaborojë, bazën juridike për nxjerrjen e këtij Aktvendimi për Mospërmbarim dhe lëshimin e Njoftimit për Prokurorin e Shtetit përkitazi me Aktgjykimin e Gjykatës në rastin KI90/16. Në vijim, dispozitat relevante të Kushtetutës, Ligjit dhe Rregullores së punës:

                         

                                             Kushtetuta e Republikës së Kosovës

 

Neni 116

[Efekti Juridik i Vendimeve]

 

  1. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe të gjithë personat dhe institucionet e Republikës së Kosovës.

               […]

 

Ligji për Gjykatën Kushtetuese

 

Neni 19

(Marrja e vendimeve)

 

  1. Gjykata Kushtetuese vendos si trup gjykues i përbërë prej të gjithë gjyqtarëve të pranishëm të Gjykatës Kushtetuese.
  2. Gjykata Kushtetuese ka kuorum nëse janë të pranishëm shtatë (7) gjyqtarë.
  3. Gjykata Kushtetuese merr vendime me shumicën e votave të gjyqtarëve që janë të pranishëm dhe që votojnë.

[…]

 

 

Rregullorja e punës

 

Rregulli 66

(Zbatimi i vendimeve)

 

(1) Vendimet e Gjykatës janë të obligueshme për gjyqësorin dhe për të gjithë personat dhe për institucionet e Republikës së Kosovës.

(2) Të gjitha organet kushtetuese, si dhe gjykatat e autoritetet, janë të obliguara të respektojnë, të jenë në përputhje dhe të zbatojnë vendimet e Gjykatës, brenda kompetencave të tyre të përcaktuara me Kushtetutë dhe me ligj.

(3) Të gjithë personat fizikë dhe juridikë janë të obliguar të respektojnë vendimet e Gjykatës dhe t’u përmbahen atyre.

(4) Gjykata mund të specifikojë, në vendimin e saj, mënyrën dhe afatin kohor për zbatimin e vendimit të Gjykatës.

(5) Organi i obliguar për të zbatuar vendimin e Gjykatës do të dorëzojë informatat, nëse kërkohet dhe ashtu siç kërkohet me vendim, për masat e ndërmarra për zbatimin e vendimit të Gjykatës.

(6) Në rast të moszbatimit të një vendimi, ose të vonesës në dhënien e informacioneve për Gjykatën për masat e ndërmarra, Gjykata mund të lëshojë një aktvendim në të cilin do të theksohet që vendimi nuk është zbatuar. Ky aktvendim publikohet në Gazetën Zyrtare.

(7) Prokurori i Shtetit informohet për të gjitha vendimet e Gjykatës që nuk janë zbatuar.

(8) Sekretariati, nën mbikëqyrjen e gjyqtarit, i cili në pajtim me rregullin 58 e ka hartuar vendimin, do ta përcjellë zbatimin e vendimit, si dhe, sipas nevojës, do t’i raportojë Gjykatës me rekomandimin për procedurat e mëtejmë ligjore që duhet të ndërmerren.

 

  1. Baza e lartcekur ligjore paraqet rregullimin kushtetues dhe ligjor mbi të cilin Gjykata është e autorizuar të ndërmarrë veprime përkitazi me monitorimin e zbatimit të Aktgjykimeve të saj dhe masat përkatëse në rast të konstatimit të moszbatimit të tyre.

 

  1. Në këtë aspekt, Gjykata thekson se bazuar në nenin 116 të Kushtetutës, vendimet e saj janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe të gjithë personat dhe institucionet e Republikës së Kosovës. Për më tepër, bazuar në të njëjtin nen të Kushtetutës në lidhje me rregullin 66 të Rregullores së punës: (i) të gjitha organet kushtetuese, si dhe gjykatat e autoritetet, janë të obliguara të respektojnë, të jenë në përputhje dhe të zbatojnë vendimet e Gjykatës, brenda kompetencave të tyre të përcaktuara me Kushtetutë dhe me ligj; dhe (ii) të gjithë personat fizikë dhe juridikë janë të obliguar të respektojnë vendimet e Gjykatës dhe t’u përmbahen atyre.

 

  1. Gjykata gjithashtu thekson se bazuar në rregullin 66 të Rregullores së punës, Gjykata mund të specifikojë në vendimin e saj: (i) mënyrën dhe afatin kohor për zbatimin e vendimit të Gjykatës; (ii) organet e obliguara për të zbatuar vendimin e Gjykatës dhe të dorëzojnë informatat, nëse kërkohet dhe ashtu siç kërkohet me vendim, për masat e ndërmarra për zbatimin e vendimit të Gjykatës; (iii) në rast të moszbatimit të një vendimi, ose të vonesës në dhënien e informacioneve për Gjykatën për masat e ndërmarra, Gjykata mund të lëshojë një Aktvendim në të cilin do të theksohet që vendimi i saj nuk është zbatuar dhe të publikojë këtë qëndrim në Gazetë Zyrtare; dhe (iv) të informojë Prokurorin e Shtetit për të gjitha vendimet e Gjykatës që nuk janë zbatuar.

 

  1. Bazuar në paragrafin (8) të rregullit 66 të Rregullores së punës, Gjykata përmes mekanizmave të saj përcjellë zbatimin e vendimeve të saj dhe mund të ndërmarrë procedura të mëtejmë ligjore. Vlerësimi i zbatimit të vendimeve të Gjykatës bëhet në mënyrë periodike dhe në rast të konstatimit se një vendim nuk është zbatuar ose të vonesës në dhënien e informacioneve për Gjykatën për masat e ndërmarra, Gjykata nxjerrë Aktvendim për Mospërmbarim dhe njofton Prokurorin e Shtetit.

 

  1. Në këtë kontekst, Gjykata ka ndërmarrë masat e përcaktuara në Rregulloren e saj të punës përkitazi me Aktgjykimet: (i) në rastin KO01/09, të 18 marsit 2010, me parashtrues Qemail Kurtishi (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KO01/09), duke lëshuar Urdhrin e 7 qershorit 2010 dhe Urdhrin e 21 qershorit 2021[1]; (ii) në rastin KI08/09, të 17 dhjetorit 2010, me parashtrues Sindikata e Pavarur e Punonjësve të Fabrikës së Çelikut, IMK, në Ferizaj (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KI08/09), duke nxjerrë Vendim për Mospërmbarim dhe duke e njoftuar Prokurorin e Shtetit[2]; (iii) në rastin KI112/12, të 5 korrikut 2013, me parashtrues Adem Meta (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KI112/12), duke iu drejtuar me shkresë Kryetares së Gjykatës Themelore në Mitrovicë dhe duke e njoftuar Prokurorin e Shtetit për moszbatimin e këtij Aktgjykimi;[3] (iv) në rastin KI187/13, të 1 prillit 2014, me parashtruese Jovanović (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KI187/13), duke nxjerrë “Informatë të Përditësuar” përkitazi me Aktgjykimin KI187/13 si dhe duke e njoftuar Prokurorin e Shtetit për moszbatimin e Aktgjykimit KI187/13;[4] (v) në rastin KI56/09, të 22 shtatorit 2010, me parashtrues Fadil Hoxha dhe 59 të tjerë kundër Kuvendit Komunal të Prizrenit (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KI56/09), duke nxjerrë Aktvendim për Mospërmbarim dhe duke e informuar Kryeprokurorin e Shtetit për nxjerrjen e Aktvendimit në fjalë;[5] dhe (vi) në rastin KI132/15, të 19 majit 2016, me parashtrues Manastiri i Deçanit (në tekstin e mëtejmë: rasti i Gjykatës KI132/15), duke nxjerrë Aktvendim për Mospërmbarim dhe duke e informuar Kryeprokurorin e Shtetit për nxjerrjen e Aktvendimit në fjalë.[6]

 

Aktgjykimi i Gjykatës në rastin KI90/16

 

  1. Në rastin e Gjykatës KI90/16, kërkesa ishte dorëzuar nga Branislav Jokić (në tekstin e mëtejmë: parashtruesi i kërkesës).

 

  1. Parashtruesi i kërkesës kishte kontestuar mospërmbarimin e Vendimit të Komisionit për Kërkesa Pronësore të Kosovës, [KKPK/D/R/230/2014], të 13 marsit 2014 (në tekstin e mëtejmë: KKPK).

 

  1. Sipas fakteve të rastin KI90/16 rezulton se, Komuna e Pejës me Aktvendimin [nr.463-449/97], të 26 majit 1997, kishte vendosur që parashtruesit të kërkesës t’i njihte të drejtën e pronësisë në ngastrën numër 5351/7, në sipërfaqe prej 0.03,52 ha, ZK Pejë.
  1. Me vendimin grupor [KPCC/D/R/230/2014], të 13 marsit 2014, “Komisioni i Agjencisë Kosovare të Pronës kishte vendosur, mes tjerash që:

 

(a) Parashtruesi i kërkesës ka dëshmuar se është bartës i të drejtës pronësore Branislav Jokić, pronar 1/1 i pronës në fjalë dhe ka qenë pronar i pronës së shkatërruar në ditën e shkatërrimit të pronës banesore si dhe të drejtën e shfrytëzimit të tokës në të cilën gjendet e njëjta, ose e ka trashëguar më pas pronësinë e lartcekur;

 

dhe ka urdhëruar që:

  1. b) Branislav Jokić e realizon të drejtën e posedimit mbi pronën e cekur;
  2. c) I padituri, nëse ekziston, apo çdo person tjetër i cili shfrytëzon pronën të largohet brenda 30 (tridhjetë) ditëve nga dita e dorëzimit të këtij urdhri; dhe
  3. d) nëse i padituri, apo çdo person tjetër që e shfrytëzon pronën refuzon t’i bindet këtij urdhri për lirimin e pronës në afatin e paraparë, të njëjtit do të largohen nga prona;

 

 

 

Përveç kësaj, Komisioni ka nxjerrë vendimin që:

 

  1. Në lëndët ku ekziston më shumë se një pronar i pronës së çështjes, vendimi dhe urdhri i lartcekur nuk ndikojnë në të drejtat e cilitdo bashkëpronar.
  2. Kërkesa për kompensimin e dëmit apo humbja e të drejtës së shfrytëzimit të pronës në fjalë refuzohet, sepse Komisioni nuk ka kompetencë që t’i zgjedhë kërkesat e tilla.”

 

  1. Më 14 maj 2015, Kuvendi Komunal i Pejës përmes Vendimit [nr.01-463-65203], kishte shpallur si akt të pavlefshëm Vendimin e saj [nr.463-499/97], të 26 majit 1997, sipas të cilit parashtruesit të kërkesës i ishte ndarë prona kontestuese.

 

  1. Më 14 mars 2016, KKPK-ja përmes shkresës [Ref.00327/16], e njoftoi parashtruesin e kërkesës se ajo nuk mund të ekzekutonte Vendimit [KPCC/D/R/230/2014], të 13 marsit 2014, si pasojë e Vendimit të Kuvendit Komunal të Pejës, të 14 majit 2015.

 

  1. Parashtruesi i kërkesës, përmes kërkesës KI90/16, para Gjykatës kishte kërkuar vlerësimin e kushtetutshmërisë së mospërmbarimit të Vendimit [KPCC/D/R/230/2014], të 13 marsit 2014, të KKPK-së, duke pretenduar shkelje të të drejtave dhe lirive themelore të garantuara me nenin 3 [Barazia para Ligjit], nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm], nenin 32 [E Drejta për Mjete Juridike], nenin 46 [Mbrojtja e Pronës], nenin 53 [Interpretimi i Dispozitave për të Drejtat e Njeriut] dhe nenin 54 [Mbrojtja Gjyqësore e të Drejtave] të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6, paragrafi 1 (E drejta për një proces të rregullt), nenin 13 (E drejta për zgjidhje efektive), nenin 14 (Ndalimi i diskriminimit), nenin 1 të Protokollit nr. 1 (Mbrojtja e pronës) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: KEDNJ).

 

  1. Më 5 dhjetor 2017, Gjykata vendosi që: (i) të deklarojë kërkesën të pranueshme; (ii) të konstatojë shkelje të së drejtës së parashtruesit të kërkesës, të garantuar me nenin 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6.1 të KEDNJ-së, nenin 46 të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr. 1 të KEDNJ-së, si dhe nenin 54 të Kushtetutës. Në këtë konstatim, Gjykata erdhi pasi gjeti se mospërmbarimi i vendimit të formës së prerë të KKPK-së [nr. KKPK/D/R/230/2014], i 13 marsit 2014, përbënte shkelje të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6.1 të KEDNJ-së. Tutje, Gjykata konstatoi se ka shkelje të nenit 46 të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr. 1 të KEDNJ-së, pasi që si rezultat i mospërmbarimit të vendimit në fjalë, parashtruesi i kërkesës ishte privuar pa të drejtë nga prona e tij. Gjithashtu, Gjykata konstatoi shkelje të nenit 54 të Kushtetutës dhe shpalli të pavlefshëm Aktvendimin nr. 01-463-65203, të 14 majit 2015, të Kuvendit Komunal të Pejës.

 

  1. Dispozitivi i Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI90/16, ishte votuar si në vijim:

 

“Gjykata Kushtetuese, në pajtim me nenin 113.7 të Kushtetutës, në nenet 20 dhe 47 të Ligjit dhe me rregullin 56 (1) të Rregullores së punës, në seancën e mbajtur më 5 dhjetor 2017, njëzëri:

 

VENDOS

 

  1. TA DEKLAROJË kërkesën të pranueshme;
  2. TË KONSTATOJË se ka pasur shkelje të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6.1 të KEDNJ-së;
  • TË KONSTATOJË se ka pasur shkelje të nenit 46 të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr. 1 të KEDNJ-së;
  1. TË KONSTATOJË se ka pasur shkelje të nenit 54 të Kushtetutës.
  2. TË SHPALLË TË PAVLEFSHËM Aktvendimin nr. 01-463-65203, i 14 majit 2015 të Kuvendit Komunal të Pejës.
  3. TË KONSTATOJË se vendimi i Komisionit për Kërkesa Pronësore të Kosovës, nr. KKPK/D/R/230/2014, i 13 marsit 2014 duhet të përmbarohet nga Agjencia Kosovare e Pronës (AKP);
  • TA URDHËROJË Agjencinë Kosovare të Pronës (AKP), që në pajtim me rregullin 63 të Rregullores së punës së Gjykatës, ta njoftojë sa më shpejt që të jetë e mundur, por jo më vonë se 6 (gjashtë) muaj, Gjykatën Kushtetuese në lidhje me masat e ndërmarra për zbatimin e Aktgjykimit të kësaj Gjykate;
  • T’UA KUMTOJË këtë vendim palëve;
  1. TA PUBLIKOJË këtë vendim ne Gazetën Zyrtare, në pajtim me nenin 20.4 të Ligjit;
  2. Ky vendim hyn në fuqi menjëherë.

 

  1. Më 21 dhjetor 2017, Gjykata kishte njoftuar palët përkatëse për nxjerrjen e Aktgjykimit të Gjykatës KI90/16, si në vijim: (i) parashtruesin e kërkesës z. Branislav Jokić; (ii) KKPK-në të AKP-së; si dhe (iii) Komunën e Pejës.

 

Procedura në Gjykatë pas publikimit të Aktgjykimit në rastin KI90/16

 

  1. Siç u tha më lart, Aktgjykimi i Gjykatës në rastin KI90/16, është votuar më 5 dhjetor 2017,dhe është publikuar më 21 dhjetor 2017.

 

  1. Më 20 qershor 2018, Agjencia Kosovare për Krahasim dhe Verifikim të Pronës (në tekstin e mëtejmë: AKKVP), e kishte njoftuar Gjykatën se kishte filluar procedurën për zbatimin e Aktgjykimit në rastin KI90/16, duke i kërkuar Komunës së Pejës, përmes shkresës së 7 shkurtit 2008, që vullnetarisht të bëjë lirimin e pronës në fjalë sipas Vendimit të KKPK-së dhe largimin e strukturave të paligjshme. Duke qenë se Komuna e Pejës nuk kishte liruar pronën në fjalë, AKKVP kishte lëshuar “urdhrin për dëbim në mënyrë që të zbatoj vendimin e [KKPK-së], përmes dëbimit nëse ky mjet ligjor mund të jetë i përshtatshëm.”

 

  1. Më 4 mars 2019, Gjykata kishte pranuar një shkresë nga parashtruesi i kërkesës KI90/16, me kërkesë për informata lidhur me veprimet e ndërmarra nga autoritetet përgjegjëse për zbatimin e Aktgjykimit në rastin KI90/16.

 

  1. Më 18 tetor 2019, Gjykata i ishte drejtuar (i) AKP-së; dhe (ii) parashtruesit të kërkesës, duke kërkuar informata nëse Aktgjykimi në rastin KI90/16, ishte zbatuar në tërësi.

 

  1. Më 29 tetor 2019, AKVKVP-ja, lidhur me zbatimin e Aktgjykimin në rastin KI90/16, njoftoi Gjykatë më sa vijon: “Në lidhje me kërkesën tuaj, Ju lutem të jeni të informuar se me dt. 26/06/2019, Agjencia ka zbatuar vendimin e komisionit nr. KPCC/D/R/23 0/20 14, të 13 marsit 2014 dhe me dt.15/07/2019, z. Branislav Jokić ka pranuar vërtetimin për ri-posedimin e pronës. Me këtë ka përfunduar juridiksioni i Agjencisë mbi këtë çështje.”

 

  1. Më 11 gusht 2021, Gjykata iu drejtua sërish parashtruesit të kërkesës duke kërkuar që ta informojë Gjykatën rreth zbatimit të Aktgjykimit KI90/16, duke i bashkangjitur edhe njoftimin e AKKVP, të datës 29 tetor 2019.

 

  1. Më 6 shtator 2021, parashtruesi i kërkesës në përgjigjen e tij drejtuar Gjykatës, theksoi se “Në të vërtetë, Komuna e Pejës refuzon që në plotëni të zbatoj obligimet kundrejt këtij rasti, në kuptim të  regjistrimit të parcelës në shërbimin kadastral në emrin tim”. Lidhur me këtë ai kishte bashkëngjitur edhe certifikatën për njësinë kadastrale në fjalë, që sipas së cilës prona e kontestuar nuk ishte e regjistruar në emrin e tij.

 

  1. Më 16 shtator 2021 apo pas më tepër se tri (3) viteve nga nxjerrja e Aktgjykimit në rastin KI90/16, Gjykata i është drejtuar Komunës së Pejës, me kërkesë për informatë/konfirmim lidhur me zbatimin e Aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës, në rastin KI90/16. Përmes kësaj shkrese, Gjykata e kishte paralajmëruar Komunën e Pejës se, bazuar në nenin 116 të Kushtetutës dhe rregullin 66 të Rregullores së saj të punës, në mungesë të konfirmimit për zbatueshmërinë e plotë të Aktgjykimit përkatës brenda afatit prej pesëmbëdhjetë (15) ditësh, Gjykata do të ndërmarrë masat e përcaktuara në Rregulloren e saj të punës, duke përfshirë Vendimin për Mospërmbarim dhe Njoftimin e Prokurorit të Shtetit. Përfundimisht, Gjykata kishte theksuar se bazuar në nenin 116 të Kushtetutës, vendimet e shpallura nga Gjykata Kushtetuese janë të detyrueshme për gjyqësorin dhe të gjithë personat dhe institucionet e Republikës së Kosovës.

 

  1. Nga fletëkthesa e pranuar përmes shërbimeve postare, rezulton që shkresën e lartcekur të Gjykatës, Komuna e Pejës e kishte pranuar më 20 shtator 2021. Megjithatë, përkundër faktit që Gjykata kishte kërkuar informata/konfirmimin brenda afatit prej pesëmbëdhjetë (15) ditësh nga dita e pranimit të shkresës, deri më tani, Gjykata nuk ka pranuar informatë/konfirmim nëse Aktgjykimi në rastin KI90/16, është zbatuar në tërësi apo jo.

 

Vlerësimi i Gjykatës përkitazi me zbatimin e Aktgjykimit në rastin KI90/16:

 

  1. Siç është sqaruar më lart, përmes shkresës drejtuar Komunës së Pejës të 16 shtatorit 2021, duke u bazuar në nenin 116 të Kushtetutës dhe rregullin 66 të Rregullores së punës, Gjykata kishte paralajmëruar nxjerrjen e Vendimit për Mospërmbarim dhe njoftimin e Prokurorit të Shtetit përkitazi me rastin e Gjykatës KI90/16, në mungesë të konfirmimit për zbatueshmërinë e plotë të Aktgjykimit të Gjykatës.

 

  1. Më 18 korrik 2022, bazuar në vlerësimin e të gjitha shkresave para saj, siç janë paraqitur më lart, Gjykata njëzëri konstatoi se Aktgjykimi i saj në rastin KI90/16, nuk është zbatuar. Kjo sepse, as pas katër (4) vitesh nga nxjerrja e këtij Aktgjykimi, nuk është konfirmuar zbatimi i tij, përkundër faktit që përmes Aktgjykimit të Gjykatës, Vendimi [KKPK/D/R/230/2014] i KKPK-së ishte deklaruar si përfundimtar, i detyrueshëm dhe si i tillë, res judicata.[7]

 

  1. Konstatimi i lartcekur bazohet në përgjigjet e palëve të dorëzuara në Gjykatë, përkatësisht: (i) parashtruesit të kërkesës, i cili ka theksuar, ndër tjerash se, Komuna e Pejës nuk ka ndërmarrë veprimet e nevojshme për të zbatuar Aktgjykimin e Gjykatës duke i refuzuar parashtruesit të kërkesës regjistrimin në emër të tij të ngastrës kadastrale; (ii) AKKVP kishte theksuar se “ Branislav Jokić ka pranuar vërtetimin për ri-posedimin e pronës. Me këtë ka përfunduar juridiksioni i Agjencisë mbi këtë çështje”; si dhe (iii) mungesës së informatave/përgjigjes nga Komuna e Pejës lidhur me zbatimin e plotë të Aktgjykimit në rastin KI90/16. Gjykata rrjedhimisht vëren se moszbatimi i plotë i Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI90/16, nuk është kontestuar nga palët e përfshira në këtë rast për faktin që AKKVP thekson se parashtruesi i kërkesës, ka pranuar vërtetimin për ri-posedimin e pronës dhe aty kishte përfunduar juridiksioni i saj lidhur me këtë rast, ndërsa lidhur me çështjen e ngritur nga parashtruesi i kërkesës për regjistrimit në emër të tij të ngastrës kadastrale në regjistrat kadastral, Komuna e Pejës nuk i është përgjigjur Gjykatës.

 

  1. Gjykata në mënyrë të njëjtë ka vepruar edhe në raste të tjera dhe të cituara më lart, në të cilat ka vlerësuar se, në kundërshtim më nenin 116 të Kushtetutës, vendimet e saj nuk janë zbatuar. Në shkresën drejtuar u.d. të Kryeprokurorit të Shtetit, të 6 shkurtit 2015, përkitazi me rastin e Gjykatës KI187/13, Gjykata, ndër tjerash, kishte theksuar se përkundër faktit që qysh nga themelimi i Gjykatës “pothuajse 99% të vendimeve të Gjykatës Kushtetuese janë zbatuar”, Gjykata “duke qenë e përkushtuar që të ndjek procedurat e zbatimit të vendimeve të saj deri në realizimin e plotë të të drejtave të parashtruesve që dalin nga vendimet e saj”, identifikon rastet të cilat ende nuk kanë gjetur zbatim nga autoritetet përkatëse, duke u tërhequr vëmendjen “institucioneve shtetërore që, në saje të kompetencave dhe të detyrimeve kushtetuese që kanë, të sigurojnë mekanizma për t’i zbatuar vendimet e saj, në përputhje të plotë me nenin 116.1 të Kushtetutës”.

 

  1. Ndërsa, në shkresën e drejtuar Kryeprokurorit të Shtetit, të 28 majit 2019, përkitazi me rastin e Gjykatës KI08/09 dhe njoftimin përkatës për nxjerrjen e Vendimit për Mospërmbarim, ndër tjerash, Gjykata kishte theksuar se “mosekzekutimi i vendimeve të Gjykatës Kushtetuese përbën shkelje kushtetuese dhe është në kundërshtim me parimet bazë të sundimit të ligjit në një shtet ligjor dhe demokratik”. Të njëjtat parime Gjykata i kishte konfirmuar edhe në Aktvendimet për Mospërmbarim të Aktgjykimeve në rastet KI56/09 dhe KI132/15, respektivisht.[8]

 

  1. Gjykata gjithashtu thekson se, bazuar në praktikën gjyqësore të Gjykatës dhe Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: GJEDNJ), bazuar në të cilën, Gjykata sipas nenit 53 [Interpretimi i Dispozitave për të Drejtat e Njeriut] të Kushtetutës, interpreton të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me Kushtetutë, një ndër aspektet themelore të sundimit të ligjit është parimi i sigurisë juridike, i cili, ndër tjerash, kërkon që vendimet përfundimtare të gjykatave duhet të zbatohen dhe të mos vihen në pikëpyetje.[9] Për më tepër, praktika gjyqësore e GJEDNJ-së, në mënyrë konsistente përcakton që e drejta për një proces të rregullt, siç garantohet përmes nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të KEDNJ-së dhe e cila është në mënyrë të drejtpërdrejtë e aplikueshme në rendin juridik të Republikës së Kosovës bazuar në nenin 22 [Zbatimi i Drejtpërdrejtë i Marrëveshjeve dhe Instrumenteve Ndërkombëtare] të Kushtetutës së saj, do të ishte “iluzore” nëse sistemet ligjore vendore do të “lejonin një vendim gjyqësor përfundimtar të mbetej i pazbatuar në dëm të një pale” dhe do të ishte e “paimagjinueshme që neni 6 të përshkruaj në detaje garancitë procedurale të palëve – procedura të drejta, publike dhe të shpejta – pa i dhënë mbrojtje zbatimit të vendimeve gjyqësore”.[10] Situata të tilla do të ishin në kundërshtim të hapur me parimin e sundimit të ligjit të cilin shtetet kontraktuese e kanë marrë për detyrë ta respektojnë bazuar në KEDNJ-në.[11]

 

  1. Gjykata, për më tepër, rikujton që Kushtetuta e Republikës së Kosovës në nenin 3 [Barazia para Ligjit] të saj përcakton që Republika e Kosovës është shoqëri shumetnike, e përbërë nga shqiptarët dhe komunitetet e tjera, e cila qeveriset në mënyrë demokratike, me respektim të plotë të sundimit të ligjit, përmes institucioneve të veta legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore. Për më tepër, Kushtetuta në nenin 7 [Vlerat], gjithashtu përcakton që rendi kushtetues i Republikës së Kosovës bazohet në parimet e lirisë, paqes, demokracisë, barazisë, respektimit të të drejtave dhe lirive të njeriut dhe sundimit të ligjit, mosdiskriminimit, të drejtës së pronës, mbrojtjes së mjedisit, drejtësisë sociale, pluralizmit, ndarjes së pushtetit shtetëror dhe ekonomisë së tregut. Sundimi i ligjit është po ashtu element që e reflekton trashëgiminë e përbashkët evropiane, siç është përcaktuar në preambulën e KEDNJ-së dhe të Kartës për të Drejtat Fondamentale të Bashkimit Evropian dhe objektivë thelbësore e reflektuar në Statutin e Komisionit të Venecias.[12]

 

  1. Marrë parasysh parimet e lartcekura dhe pasi bazuar në shkresat e dorëzuara para saj Gjykata ka konstatuar se Aktgjykimi i Gjykatës në rastin KI90/16 nuk është konfirmuar të jetë zbatuar në tërësi nga autoritet përgjegjëse të Republikës së Kosovës, në përputhje me nenin 116 të Kushtetutës dhe rregullin 66 të Rregullores së punës, Gjykata nxjerrë këtë Aktvendim për Mospërmbarim përkitazi me rastin e Gjykatës KI90/16. Në të njëjtën kohë, Gjykata gjithashtu e njofton Prokurorin e Shtetit përkitazi me moszbatimin e Aktgjykimit të saj në rastin KI90/16.

 

  1. Në fund, duhet të theksohet se përtej konstatimit të moszbatimit të një Aktgjykimi, përmes Vendimit për Mospërmbarim dhe Njoftimit përkatës të Prokurorit të Shtetit, Gjykata nuk ka kompetencë për vlerësimin e përgjegjësisë për moszbatim të një vendimi të Gjykatës nga ana e autoriteteve përgjegjëse. Kompetenca për një vlerësim të tillë më pas i takon Prokurorit të Shtetit, bazuar në Kodin Penal dhe atë të Procedurës Penale të Republikës së Kosovës.

PËR KËTO ARSYE

 

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës, në pajtim me nenin 116 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, me nenin 19 të Ligjit për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës dhe me rregullin 66 të Rregullores së punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës, më 18 korrik 2022, njëzëri:

 

VENDOSI

 

  1. TË KONSTATOJË që Aktgjykimi i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës në rastin KI90/16, me parashtrues Bransilav Jokić, i datës 5 dhjetor 2017 nuk është zbatuar nga autoritetet përgjegjëse të Republikës së Kosovës;

 

  1. TË PUBLIKOJË këtë Aktvendim për Mospërmbarim përkitazi me Aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës në rastin KI90/16;

 

  1. T’UA KOMUNIKOJË palëve këtë Aktvendim për Mospërmbarim;

 

  1. TË NJOFTOJË Prokurorin e Shtetit për nxjerrjen e këtij Aktvendimi për Mospërmbarim;

 

  1. Në pajtim me nenin 20.4 të Ligjit dhe për qëllime të rregullit 66 (6) të Rregullores së punës, ky vendim do të publikohet në Gazetë Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe në ueb-faqen zyrtare të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës.

 

 

 

Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese

 

 

 

Gresa Caka-Nimani

[1]     Shih Urdhrin në rastin KO01/09, të 7 qershorit 2010, i qasshëm përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/leter_drejtuar_kryetarit_te%20_komunes_se_prizrenit.pdf dhe Urdhrin në rastin KO01/09, të 21 qershorit 2010, i qasshëm përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/urdher_rasti_ko_01_09.pdf.

[2]     Shih Vendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI08/09, të 14 nëntorit 2012, i qasshëm përmes vegëzës: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/vendimet/gjk_ki_08_09_vmsp_shq.pdf;

dhe Njoftimin e Kryeprokurorit të Shtetit të për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI08/09, të 28 majit 2019, i qasshëm përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/KI08-09_Njoftim-p%C3%ABr-moszbatim-t%C3%AB-Aktgjykimit-t%C3%AB-Gjykat%C3%ABs-Kushtetuese_P.SH_.pdf.

[3]     Shih shkresën Njoftimi përkitazi me moszbatimin e Aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese në rastin KI112/12 dhe shkresën drejtuar Kryetares së Gjykatës Themelore në Mitrovicë, të 17 prillit 2014, të qasshme përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/KI112-12_Njoftim-perkitazi-me-moszbatimin-e-Aktgjykimit_P.SH_SHQ.pdf.

[4]     Shih “Informatë e Përditësuar përkitazi me Aktgjykimin nr.KI187-13”, të 6 shkurtit 2015, e qasshme përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/informate_e_perditesuar_KI187_13_shq.pdf dhe shkresën “Informim për moszbatimin e Aktgjykimit KI187/13”, të 6 shkurtit 2015 drejtuar Kryeprokurorin e Shtetit, e qasshme përmes vegëzës në vijim:  https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/08/njoftimi_për_moszbatimin_e_aktgjykimit_KI187_13_shq.pdf.

[5]     Shih Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI56/09, të 24 shtatorit 2021, i qasshëm përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/ki56-09_VPM_shq.pdf; dhe Informimin e Kryeprokurorit të Shtetit të për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI56/09, të 24 shtatorit 2021, i qasshëm përmes vegëzës: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/Informim-p%C3%ABr-mosp%C3%ABrmbarim-t%C3%AB-Aktgjykimit_Aleksander-Lumezi_shq.pdf.

[6]     Shih Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI132/15, të 24 shtatorit 2021, i qasshëm përmes vegëzës në vijim: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/ki132-15_VPM_shq.pdf ; dhe Informimin e Kryeprokurorit të Shtetit të për Mospërmbarim të Aktgjykimit në rastin KI132/15, të 24 shtatorit 2021, i qasshëm përmes vegëzës: https://gjk-ks.org/wp-content/uploads/2021/09/Informim-p%C3%ABr-mosp%C3%ABrmbarim-t%C3%AB-Aktgjykimit_Aleksander-Lumezi_shq.pdf.

[7]     Një konstatim të ngjashëm Gjykata e kishte nxjerrë në paragrafin 23 të Vendimit për Mospërmbarim të rastit KO08/09, të cekur më lart; paragrafin 27 të Vendimin për Mospërmbarim të rastit KI132/15, të cekur më lart; si dhe paragrafin 27 të Vendimin për Mospërmbarim të rastit KI56/09, të cekur më lart.

[8]    Shih Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI56/09, të 24 shtatorit 2021, paragrafi 30, të cekur më lart; dhe Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI132/15, të 22 shtatorit 2021, paragrafi 31, të cekur më lart.

[9]     Shih, ndër tjerash, rastet e GJEDNJ-së, Guðmundur Andri Ástráðsson v. Islanda, kërkesa nr.23674/18, Aktgjykim i Dhomës së Madhe të GJEDNJ-së i 1 dhjetorit 2020, paragrafi 238; Brumărescu v. Rumania, kërkesa nr. 28342/95, Aktgjykim i Dhomës së Madhe të GJEDNJ-së i 28 tetorit 1999, paragrafi 61; si dhe Agrokompleks v. Ukraina, kërkesa nr. 23465/03, Aktgjykim i Dhomës së Madhe të GJEDNJ-së i 25 korrik 2013, paragrafi 148.

[10]   Shih, ndër tjerash, rastin e GJEDNJ-së Romashov v. Ukraina, kërkesa nr.67534/01, Aktgjykim i GJEDNJ-së i 24 korrikut 2004, paragrafi 42.

[11]   Shih Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI56/09, të 24 shtatorit 2021, paragrafi 29, të cekur më lart; dhe Aktvendimin për Mospërmbarim të Aktgjykimit të Gjykatës në rastin KI132/15, të 24 shtatorit 2021, paragrafi 30, të cekur më lart.

[12]   Shih, ndër tjerash: (i) Preambulën e KEDNJ-së; (ii)Preambulën e Kartës për të Drejtat Fondamentale të Bashkimit Evropian; si dhe (iii) Statutin e Komisionit të Venecias.

podnosiocu:

Branislav Jokić

Vrsta zahteva:

KI – Individualni zahtev

Vrsta akta:

Rešenje o neizvršenju

Ustavni sud Kosova je osnovan januara 2009 godine.

Svojom nadležnošću za razmatranje zakona i individualnih zahteva o kršenju prava, sud čini najviši organ kontrole izvršne i zakonodavne vlasti na Kosovu, kao i najvišeg arbitara za tumačenje ustavnih odredbi zaštite ljudskih prava i sloboda.

"Perandori Justinian", nr. 44. 10000 Prishtina, Republika Kosovo

  • Tel: +383 (0) 38 60 61 62
  • Mob: +383(0) 45 200 595; +383(0) 45 200 576
  • Fax: +383(0) 38 60 61 70
  • [email protected]

© Ustavni sud

© Ustavni sud