Për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Aktgjykimit [ARJ.nr.114/2022] të 23 dhjetorit 2022 të Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës, ndërlidhur me Aktvendimin [AA.nr.650/2022] e 1 shtatorit 2022 të Gjykatës së Apelit dhe Aktvendimin [A.nr.1875/22] e 2 gushtit 2022 të Gjykatës Themelore në Prishtinë

Aktgjykim

Nr. të lëndës KI90/23

Parashtruesit: Shqipdon Fazliu

Shkarko:

Shqip
Srpski

Përmbledhje Vendimi tekst

Prishtinë, më 10 tetor 2023

Nr. ref..: AGJ 2289/23

AKTGJYKIM

në

rastin nr. KI90/23

Parashtrues

Shqipdon Fazliu

Vlerësim i kushtetutshmërisë së Aktgjykimit [ARJ. nr. 114/2022]

të Gjykatës Supreme të Kosovës, të 23 dhjetorit 2022

GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS

e përbërë nga:

Gresa Caka-Nimani, kryetare

Bajram Ljatifi, zëvendëskryetar

Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, gjyqtare

Safet Hoxha, gjyqtar

Radomir Laban, gjyqtar

Remzije Istrefi-Peci, gjyqtare

Nexhmi Rexhepi, gjyqtar dhe

Enver Peci, gjyqtar

Parashtruesi i kërkesës

Kërkesa është dorëzuar nga Shqipdon Fazliu nga Gjilani (në tekstin e mëtejmë: parashtruesi i kërkesës). Parashtruesi i kërkesës përfaqësohet nga Flakron Sulejmani, avokat nga Prishtina.

Vendimi i kontestuar

Parashtruesi i kërkesës konteston kushtetutshmërinë e Aktgjykimit [ARJ. nr. 114/2022] të 23 dhjetorit 2022 të Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Supreme) lidhur me Aktvendimin [AA. nr. 650/2022] e 1 shtatorit 2022 të Gjykatës së Apelit të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata e Apelit) dhe Aktvendimin [A.nr.1875/22] e 2 gushtit 2022 të Departamentit për Çështje Administrative të Gjykatës Themelore në Prishtinë (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Themelore).

Aktgjykimi i kontestuar [ARJ.nr.114/2022] i Gjykatës Supreme i është dorëzuar parashtruesit të kërkesës më 10 janar 2023.

Objekti i çështjes

Objekt i çështjes është vlerësimi i kushtetutshmërisë së Aktgjykimit të kontestuar të Gjykatës Supreme, përmes të cilit pretendohet se parashtruesit të kërkesës i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenin 24 [Barazia para Ligjit], nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm], nenin 32 [E Drejta për Mjete Juridike], nenin 45 [Të Drejtat Zgjedhore dhe të Pjesëmarrjes] dhe nenin 54 [Mbrojtja Gjyqësore e të Drejtave] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Kushtetuta) në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) dhe nenin 13 (E drejta për zgjidhje efektive) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: KEDNJ), si dhe me nenin 10 (pa titull) të Deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut.

Baza juridike

Kërkesa bazohet në paragrafët 1 dhe 7 të nenit 113 [Jurisdiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës, nenet 22 (Procedimi i kërkesës) dhe 47 (Kërkesa individuale) të Ligjit nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Ligji) dhe rregullin 25 (Parashtrimi i kërkesave dhe përgjigjeve) të Rregullores së punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës nr. 01/2023 (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja e punës).

Më 7 korrik 2023, Rregullorja e punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës Nr. 01/2023, u publikua në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe hyri në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimit të saj. Rrjedhimisht gjatë shqyrtimit të kërkesës, Gjykata Kushtetuese i referohet dispozitave të Rregullores së lartcekur, e cila ka shfuqizuar Rregulloren e punës së Gjykatës Kushtetuese nr. 01/2018. Lidhur me këtë, konform Rregullit 78 (Dispozitat kalimtare) të Rregullores së punës Nr.01/2023, përjashtimisht, dispozita të caktuara të Rregullores së punës Nr.01/2018, do të vazhdojnë të zbatohen në lëndët e regjistruara në Gjykatë përpara shfuqizimit të saj, vetëm nëse dhe për aq sa janë më të favorshme për palët.

Procedura në Gjykatën Kushtetuese

Më 28 prill 2023, përfaqësuesi i parashtruesit të kërkesës e dorëzoi kërkesën në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata).

Më 3 maj 2023, Kryetarja e Gjykatës përmes Vendimit [nr. GJR.KI90/23], caktoi gjyqtarin Nexhmi Rexhepi gjyqtar raportues, ndërsa përmes Vendimit [nr. KSH.KI90/23], caktoi Kolegjin shqyrtues, të përbërë nga gjyqtarët: Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, kryesuese dhe Safet Hoxha dhe Remzije Istrefi-Peci, anëtarë.

Më 4 maj 2023, Gjykata e pranoi një shkresë nga Presidentja e Republikës së Kosovës, përmes të cilës, kërkohet njoftim nga Gjykata lidhur me “ndonjë kërkesë eventuale kushtetuese” në ndërlidhje me “procedurat që janë zhvilluar në Këshillin Prokurorial të Kosovës për përzgjedhjen e kandidatit për Kryeprokuror të Shtetit” dhe në të cilën, ndër tjerash, theksohet që, “Duke qenë se Aktgjykimi Refuzues i Gjykatës Supreme është shpallur më 27 dhjetor 2022, kjo nënkupton njërën datë nga e cila ka filluar të rrjedhë afati 4 mujor. Por, Zyra e Presidentes së Republikës së Kosovës nuk mund të ketë informacion për kohën kur Aktgjykimi i mësipërm i është dorëzuar palës, rrjedhimisht kur mund të përfundojë afati 4 mujor bazuar në datën e pranimit të aktgjykimit nga pala” dhe “prandaj, meqë këto afate ndërlidhen edhe me veprimet e Presidentes në procesin e emërimit të Kryeprokurorit të Shtetit, kërkojmë me respekt nga Gjykata Kushtetuese të na njoftojë nëse ka pranuar ndonjë kërkesë kushtetuese individuale nga kandidatët që i janë nënshtruar procesit të përzgjedhjes së kandidatit për Kryeprokuror të Shtetit, të zhvilluar në KPK, pas shterimit të afateve kushtetuese dhe ligjore dhe pas shkresës së fundit njoftuese të Gjykatës Kushtetuese, të datës 14.04.2023”. Më 12 maj 2023, Gjykata iu përgjigj Presidentes së Republikës, duke theksuar që (i) “Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës, sipas dispozitave përkatëse të Ligjit për Gjykatën Kushtetuese dhe Rregulloren e saj të punës, i njofton palët përkatëse, përfshirë palët e interesuara, për lëndët e regjistruara në Sekretarinë e saj”; dhe (ii) “sikurse në lidhje me shkresën që keni dërguar në Gjykatë më 7 prill 2023, po ashtu edhe lidhur me shkresën tuaj të 4 majit 2023, në të cilën kërkoni të informoheni nëse është pranuar ndonjë kërkesë individuale nga kandidatët që i janë nënshtruar procesit të përzgjedhjes së kandidatit për Kryeprokuror të Shtetit, Gjykata, në frymën e komunikimit institucional, ju njofton se më 28 prill 2023, ka regjistruar kërkesën KI90/23 me parashtrues z. Shqipdon Fazliu. Kërkesa e lartcekur është kërkesë individuale, përmes të cilës kontestohet Aktgjykimi [ARJ. nr. 114/2022] i 23 dhjetorit 2022 i Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës”.

Dy shkresat e lartcekura ndërlidhen me shkresën e parë të Presidentes së Republikës të 7 prillit 2023 drejtuar Gjykatës përmes të cilës kishte kërkuar njoftim nëse Gjykata “ka pranuar ndonjë kërkesë kushtetuese individuale nga kandidatët që i janë nënshtruar procesit të përzgjedhjes së kandidat për Kryeprokuror të Shtetit”, duke sqaruar, ndër tjerash, që këtë kërkesë e adreson në mënyrë që “të sigurohem se cfarëdo veprimi që ndërmarrë unë si Presidente e Republikës së Kosovës, në lidhje me procesin dhe procedurat e emërimit të Kryeprokurorit të Shtetit, të mos ndikoj në procedurat eventuale që janë duke u zhvilluar apo që potencialisht mund të zhvillohen në Gjykatën Kushtetuese”. Kësaj shkrese Gjykata Kushtetuese i ishte përgjigjur më 14 prill 2023, duke theksuar që Gjykata nuk ka ndonjë kërkesë nga individë që kontestojnë procedurat gjyqësore që janë zhvilluar para gjykatave të rregullta lidhur me procesin e lartcekur.

Më 8 maj 2023, Gjykata njoftoi përfaqësuesin e parashtruesit të kërkesës për regjistrimin e kërkesës. Të njëjtën ditë, Gjykata i dërgoi Gjykatës Themelore një kopje të kërkesës dhe njëkohësisht, i kërkoi Gjykatës Themelore që të dorëzojë në Gjykatë dëshminë se kur i është dorëzuar parashtruesit të kërkesës Aktgjykimi i kontestuar.

Më 11 maj 2023, Gjykata Themelore dërgoi dëshminë, përkatësisht fletë-kthesën që konfirmon se Aktgjykimi i kontestuar i është dorëzuar parashtruesit të kërkesës më 10 janar 2023.

Më 28 shtator 2023, Kolegji shqyrtues shqyrtoi raportin e gjyqtarit raportues dhe njëzëri i rekomandoi Gjykatës pranueshmërinë e kërkesës. Të njëjtën ditë, Gjykata vendosi njëzëri: (i) të deklarojë të pranueshme kërkesën; dhe (ii) të konstatojë që Aktgjykimi [ARJ. nr. 114/2022] i 23 dhjetorit 2022 i Gjykatës Supreme në ndërlidhje me Aktvendimin [ AA.nr. 650/2022] e 1 shtatorit 2022 të Gjykatës së Apelit dhe Aktvendimin [A.nr.1875/22] e 2 gushtit 2022 të Gjykatës Themelore, nuk janë në kundërshtim me paragrafin 1 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës së Republikës në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Përmbledhja e fakteve

Gjykata që në fillim të përmbledhjes së fakteve të kërkesës së parashtruar konsideron se është e nevojshme të reflektojë një përshkrim të gjendjes faktike lidhur me veprimet dhe procedurat që janë iniciuar dhe zhvilluar nga parashtruesi i kërkesës deri në momentin e parashtrimit të kësaj kërkese në Gjykatë. Me këtë qëllim, Gjykata rikujton se parashtruesi i kërkesës, ka qenë kandidat pjesëmarrës në konkursin, përkatësisht procedurën e përzgjedhjes për pozitën e Kryeprokurorit të Shtetit, të shpallur më 14 janar 2022 nga Këshilli Prokurorial i Kosovës (në tekstin e mëtejmë: KPK). Në këtë kontekst, Gjykata në vijim, do të paraqesë në mënyrë të përmbledhur (i) procedurën e ndjekur nga KPK përkitazi me propozimin e kandidatit për Kryeprokuror sipas shkresave të dorëzuara në Gjykatë; (ii) kërkesën për vlerësim të kushtetutshmërisë përkitazi me këtë proces të paraqitur nga parashtruesi i kërkesës para Gjykatës Kushtetuese, regjistruar në Gjykatë si KI57/22 dhe KI79/22; dhe (iii) kërkesëpadinë përkitazi me këtë proces të paraqitur nga parashtruesi i kërkesës para gjykatave të rregullta dhe konstatimet përfundimtare të të cilave kontestohen para Gjykatës përmes këtij rasti.

procedura e ndjekur nga KPK lidhur me përzgjedhjen e kandidatit për Kryeprokurorë të Shtetit

Më 14 janar 2022, KPK shpalli konkursin për emërimin e Kryeprokurorit të Shtetit bazuar në Rregulloren Nr.06/2019 për Emërimin e Kryeprokurorit të Shtetit dhe Kryeprokurorëve të Prokurorive të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja për Emërimin e Kryeprokurorit). Më 18 mars 2022, kandidatët për Kryeprokuror të Shtetit, përfshirë parashtruesin e kërkesës, i janë nënshtruar procesit të intervistimit nga Paneli vlerësues i KPK-së. Intervistimi i kandidatëve ishte transmetuar përmes Radio Televizionit të Kosovës.

Më 22 mars 2022, Kryesuesi i Panelit vlerësues përmes “Njoftimit Përfundimtar [nr. 419/2022]”, (i) kishte njoftuar parashtruesin e kërkesës që i njëjti është radhitur i dyti në konkurrencë me kandidatët tjerë dhe për pasojë, nuk i ishte përcjellë KPK-së si kandidat përfundimtar për votim; (ii) i kishte dorëzuar poentimin përfundimtar nga të gjithë anëtarët e Panelit vlerësues të anonimizuar dhe poentimin individual i anonimizuar, i dhënë nga secili anëtar i Panelit vlerësues, bashkë me arsyetimin për secilën kategori vlerësimi; dhe (iii) e kishte udhëzuar në të drejtën e ankesës përkitazi me vlerësimet dhe poentimet e Panelit vlerësues në Komisionin për rishqyrtim të KPK-së.

Më 23 mars 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi kërkesë tek Sekretariati i KPK-së duke kërkuar qasje në dosjet e kandidatëve të tjerë dhe në vlerësimin dhe poentimin e tyre, duke theksuar se në të kundërtën e ka “të pamundur të ushtroj efektivisht mjetin juridik”. Në po të njëjtën ditë, parashtruesi i kërkesës pranoi njoftimin nga KPK që bazuar në nenin 15 (Njoftimi i kandidateve) të Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit, kërkesa për të pasur qasje në dosjet dhe poentimet e kandidatëve të tjerë, është refuzuar.

Më 28 mars 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi kundërshtim para Komisionit për rishqyrtim brenda KPK-së, duke pretenduar (i) moszbatim të dispozitave të Ligjit për KPK-në; (ii) moszbatim të dispozitave të Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit; dhe (iii) poentim të pasaktë. Në esencë dhe ndër tjerash, parashtruesi i kërkesës pretendoi që (i) Rregullorja për Emërimin e Kryeprokurorit është në kundërshtim me Kushtetutën dhe Ligjin për KPK-në; (ii) përmes propozimit të vetëm një kandidati për vlerësimin e KPK-së, të njëjtës i është pamundësuar zgjedhja në mes të alternativave, në kundërshtim me Ligjin për KPK-në, Aktgjykimin e Gjykatës në rastin KI34/17, me parashtruese Valdete Daka, lidhur me vlerësimin e kushtetutshmërisë së Vendimit të Këshillit Gjyqësor të Kosovës, KGJK nr. 50/2017, të 6 marsit 2017 (në tekstin e mëtejmë: Aktgjykimi i Gjykatës në rastin KI34/17) dhe me Opinionet relevante të Komisionit të Venecias, përfshirë CDL-AD(2015)039, CDL-AD(2005)039, CDL—PI(2015)001; (iii) refuzimi i qasjes në dosjet dhe poentimet e të gjithë kandidatëve tjerë, i ka pamundësuar ushtrimin efektiv të mjetit juridik në kundërshtim me Kushtetutën dhe Ligjin për KPK-në; dhe (iv) poentimi i katër (4) anëtarëve të Panelit vlerësues të KPK-së ka qenë i pasaktë, sepse të njëjtit nuk kanë arsyetuar zbritjen e pikëve nga maksimumi i pikëve të lejuara përkitazi me kriteret mbi bazën e të cilave bëhet vlerësimi sipas Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit ose arsyetimi përkatës nuk ka qenë i saktë dhe i bazuar.

Më 1 prill 2022, Komisioni për rishqyrtim i KPK-së trajtoi kundërshtimin e parashtruesit të kërkesës, ndërsa me 4 prill 2022, i dorëzoi raportin përkatës KPK-së. Komisioni për rishqyrtim, (i) refuzoi si të pabazuara pretendimet e parashtruesit të kërkesës lidhur me moszbatim të Ligjit për KPK-në dhe Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit; por (ii) rekomandoi që pjesërisht të miratohen kundërshtimet e parashtruesit të kërkesës, vetëm sa i përket pretendimit për poentim të pasaktë, me propozimin që anëtarët e Panelit vlerësues të rishikojnë edhe një herë procesin rreth arsyetimit të poentimit përkatës. Në këtë kontekst, sa i përket kundërshtimit të parashtruesit të kërkesës, përkitazi me vlerësimin e anëtarëve të Panelit vlerësues me kodet 159 FTC, 214 LOD, 142 OID dhe 430VIK lidhur me kriteret e përcaktuara përmes nenit 13 (Kriteret për poentim) të Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit, përkatësisht (i) "integriteti i kandidatit"; (ii) "njohuritë teknike dhe përvoja", (iii) "shkathtësitë udhëheqëse dhe menaxheriale"; dhe (iv) "koncept dokumenti dhe prezantimi", Komisioni për rishqyrtim i KPK-së propozoi që të aprovohet kundërshtimi, duke vlerësuar që anëtarët përkatës të Panelit vlerësues mund të arsyetojnë zbritjen e pikëve përkatëse në raport me pikët maksimale të saktësuara për secilin kriter vlerësimi. Pjesa tjetër e kundërshtimit, sa i përket poentimit të pasaktë, u refuzua sepse Komisioni për rishqyrtim gjeti se poentimi ishte në harmoni me arsyetimin e dhënë nga ana e anëtarëve të Panelit vlerësues të KPK-së.

Më 6 prill 2022, KPK mbajti takim, në të cilin, (i) shqyrtoi Raportin e Komisionit për rishqyrtim; dhe (ii) zhvilloi votimin për propozimin e kandidatit për pozitë të Kryeprokurorit te Shtetit.

Përkitazi me shqyrtimin e raportit të Komisionit për rishqyrtim, KPK përmes Vendimit [KPK.nr-470/2022], refuzoi të njëjtin, duke arsyetuar, ndër tjerash, që (i) vlerësimet dhe arsyetimet e anëtarëve të Panelit vlerësues janë në harmoni me Udhëzuesin për nenet 13 (Kriteret e poentimit) dhe 14 (Procesi i poentimit) të Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit; (ii) anëtarët e Panelit vlerësues kanë vepruar në përputhje me nenin 14 (Procesi i poentimit) të Rregullores për Emërimin e Kryeprokurorit; (iii) përmbledhja e arsyetimit të vlerësimit për kriteret përkatëse nga ana e anëtarëve të Panelit vlerësues, përputhet me poentimin e bërë, me prezantimin e kandidatit gjatë intervistës dhe dosjen e vlerësimit; dhe (iv) edhe po të plotësoheshin më tej arsyetimet përkatëse, kjo nuk do të rezultonte në ndryshim të poentimit dhe rrjedhimisht, nuk do të ndikonte në rezultatin përfundimtar, përkatësisht renditjen e kandidatëve për propozim për Kryeprokuror të Shtetit.

Përkitazi me votimin e kandidatit për Kryeprokuror të Shtetit të propozuar nga Paneli vlerësues, KPK përmes Vendimit [KPK.nr-475/2022] vendosi që (i) z. Blerim Isufaj, përkatësisht kandidati i radhitur si i pari nga procedura e vlerësimit, të nominohet për Kryeprokuror të Shtetit; (ii) z. Blerim Isufaj, t’i propozohet Presidentes për emërim si Kryeprokuror i Shtetit; (iii) "propozimi për emërim të jetë i arsyetuar me shkrim duke përfshirë gjithë procesin e nominimit të kandidatit të propozuar për emërim për Kryeprokuror të Shtetit"; (iv) obligoi Sekretariatin e KPK-së që këtë Vendim ta publikojë në uebfaqe; dhe (v) theksoi që vendimi hyn në fuqi në ditën e miratimit nga KPK.

Në të njëjtën datë, përkatësisht më 6 prill 2022, parashtruesit të kërkesës i është dorëzuar Vendimi [Nr.474/2022] i KPK-së për refuzimin e Raportit të Komisionit për Rishqyrtim.

(ii) kërkesa e parë e parashtruar në Gjykatën Kushtetuese, e regjistruar si KI57/22 dhe KI79/22