Aktvendim për papranueshmëri
Prishtinë, më 22 shkurt 2024
Nr. Ref.: RK 2347/24
AKTVENDIM PËR PAPRANUESHMËRI
në
rastin nr. KI164/22
Parashtrues
Partia Demokratike e Kosovës
Vlerësim i kushtetutshmërisë së
Aktgjykimit, ARJ.nr.45/2022, të Gjykatës Supreme të Kosovës
të 13 qershorit 2022
GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
e përbërë nga:
Gresa Caka-Nimani, kryetare
Bajram Ljatifi, zëvendëskryetar
Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, gjyqtare
Safet Hoxha, gjyqtar
Radomir Laban, gjyqtar
Remzije Istrefi-Peci, gjyqtare
Nexhmi Rexhepi, gjyqtar dhe
Enver Peci, gjyqtar
Parashtruesi i kërkesës
Kërkesa është dorëzuar nga Partia Demokratike e Kosovës (PDK), me seli në Prishtinë, e përfaqësuar me autorizim nga Faton Fetahu, avokat në Prishtinë (në tekstin e mëtejmë: parashtruesi i kërkesës).
Vendimi i kontestuar
Parashtruesi i kërkesës konteston kushtetutshmërinë e Aktgjykimit [ARJnr.45/2022] të 13 qershorit 2022 të Gjykatës Supreme të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Supreme).
Objekti i çështjes
Objekt i çështjes është vlerësimi i kushtetutshmërisë së Aktgjykimit të Gjykatës Supreme, përmes të cilit pretendohet se parashtruesit të kërkesës i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenet 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Kushtetuta) në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: KEDNJ).
Baza juridike
Kërkesa bazohet në paragrafin 4 të nenit 21 [Parimet e Përgjithshme], dhe paragrafin 1 dhe 7 të nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara], të Kushtetutës, në nenet 22 (Procedimi i kërkesës) dhe 47 (Kërkesa Individuale) të Ligjit nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Ligji) dhe në rregullin 25 (Parashtrimi i kërkesave dhe përgjigjeve) të Rregullores së punës të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja e punës).
Më 7 korrik 2023, Rregullorja e punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës Nr. 01/2023, u publikua në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe hyri në fuqi 15 ditë pas publikimit të saj. Rrjedhimisht gjatë shqyrtimit të kërkesës, Gjykata Kushtetuese i referohet dispozitave të Rregullores së lartcekur. Lidhur me këtë, konform Rregullit 78 (Dispozitat kalimtare) të Rregullores së punës Nr. 01/2023, përjashtimisht, dispozita të caktuara të Rregullores së punës Nr. 01/2018, do të vazhdojnë të zbatohen në lëndët e regjistruara në Gjykatë përpara shfuqizimit të saj, vetëm nëse dhe për aq sa janë më të favorshme për palët.
Procedura në Gjykatën Kushtetuese
Më 24 tetor 2022, parashtruesi i kërkesës dorëzoi kërkesën në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata).
Më 26 tetor 2022, Kryetarja e Gjykatës përmes Vendimit [Nr.GJR.KI164/22] caktoi gjyqtarin Bajram Ljatifi Gjyqtar raportues dhe Kolegjin shqyrtues, të përbërë nga gjyqtarët: Safet Hoxha (kryesues), Remzije Istrefi-Peci dhe Nexhmi Rexhepi.
Më 1 nëntor 2022, Gjykata e njoftoi parashtruesin e kërkesës, Gjykatën Supreme të Kosovës dhe Zyrën e Rregullatorit për Energji (ZRRE) për regjistrimin e kërkesës.
Më 16 dhjetor 2022, gjyqtari Enver Peci dha betimin para Presidentes së Republikës së Kosovës, me ç’rast filloi mandati i tij në Gjykatë.
Më 27 prill 2023, Gjykata shqyrtoi raportin paraprak të propozuar nga Gjyqtari raportues dhe vendosi që shqyrtimin e kërkesës ta shtyjë për një seancë të radhës pas plotësimeve shtesë.
Më 4 korrik 2023, Gjykata shqyrtoi raportin paraprak të propozuar nga Gjyqtari raportues dhe konstatoi që kërkesa ka nevojë për shqyrtim të mëtutjeshëm dhe do të shqyrtohet sërish në një seancë të ardhshme.
Më 22 janar 2024, Kolegji Shqyrtues shqyrtoi raportin paraprak të propozuar nga Gjyqtari raportues dhe njëzëri i rekomandoi Gjykatës papranueshmërinë e kërkesës.
Përmbledhje e fakteve
Më 8 shkurt 2022, Zyra e Rregullatorit për Energji (në tekstin e mëtejmë: ZRRE) përmes Vendimit [V_1489_2022] aprovoi tarifat me pakicë të energjisë elektrike për konsumatorët me të drejtë të furnizimit me shërbim universal dhe përcaktoi se këto tarifa do të mblidhen duke filluar nga 9 shkurti 2022.
Sipas Vendimit të ZREE-së përcaktohet që:
Aprovohen – Tarifat me Pakicë të energjisë elektrike për konsumatorë me të drejtë të Furnizimit me Shërbim Universal, që do të mblidhen nga data 09 shkurt deri në shqyrtimin e ardhshëm tarifor.
Struktura e tarifave me pakicë e energjisë elektrike për konsumatorët me të drejtë të Furnizimit me Shërbim Universal (FSHU) është paraqitur në tabelën e mëposhtme të këtij Vendimi.
Më 17 mars 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi padi administrative në Gjykatën Themelore në Prishtinë, Departamenti për Çështje Administrative (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Themelore) për shfuqizimin e Vendimit [V_1489_2022] të 8 shkurtit 2022, të ZREE, për shkak të shkeljeve të dispozitave të procedurës administrative dhe konstatimit të gabuar dhe jo të plotë të gjendjes faktike.
Në padinë e tij, parashtruesi i kërkesës, ndër tjerash theksoi se në vendimin e kontestuar të ZREE-së, përmes të cilës është aprovuar struktura e re tarifore nuk janë përfshirë katër (4) komunat në veri të Republikës së Kosovës. Në lidhje me këtë, parashtruesi i kërkesës pretendoi se Vendimi i ZREE është: (i) diskriminues në kuptim të Ligjit Nr.05/L-084 për Rregullatorin e Energjisë (në tekstin e mëtejmë: Ligji për Rregullatorin e Energjisë; dhe (ii) është nxjerrë në shkelje të neneve 3 [Barazia para Ligjit], 22 [Zbatimi i Drejtpërdrejtë i Marrëveshjeve dhe Instrumenteve Ndërkombëtare] dhe 24 [Barazia para Ligjit] të Kushtetutës, në lidhje me nenet 2 dhe 7 të Deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut, nenit 14 (Ndalimi i Diskriminimit) të KEDNJ-së, si dhe nenit 1 (Ndalimi i Përgjithshëm i Diskriminimit) i Protokollit nr.12 të KEDNJ-së. Rrjedhimisht, parashtruesi i kërkesës në padinë e tij specifikoi se “diskriminimi në rastin konkret është mbi bazën e vendbanimit [...]”
Më 25 mars 2022, parashtruesi i kërkesës në Gjykatën Themelore po ashtu parashtroi kërkesë për shtyrjen e ekzekutimit të Vendimit [V_1489_2022] të 8 shkurtit 2022, të ZREE-së deri në vendimin përfundimtar të Gjykatës Themelore në lidhje me padinë administrative.
Në kërkesën e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE, parashtruesi i kërkesës theksoi se: (i) vendimi është diskriminues në raport mes konsumatorëve të Republikës së Kosovës, përkatësisht konsumatorëve në katër (4) komunat në veri të Republikës së Kosovës dhe konsumatorëve në komunat e tjera të Republikës së Kosovës; (ii) ekzekutimi i vendimit të ZREE konsumatorëve do t’ju sillte dëme të riparueshme; (iii) shtyrja e ekzekutimit të këtij vendimi nuk është në kundërshtim me interesin publik; dhe (iv) shtyrja nuk do t’i sillte asnjë dëm palës kundërshtare [ZREE].
Parashtruesi i kërkesës në kërkesën e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, ndër tjerash specifikon si në vijim:
“3. Përmes kësaj parashtrese kërkojmë që kjo gjykatë, mbi bazën e ligjit dhe të argumenteve të poshtëshënuara, të miratoj shtyrjen e ekzekutimit të vendimit kontestues, me qëllim të evitimit të pasojave të pariparueshme që po i sjellë e do të vazhdojë ti sjellë zbatimi i mëtejshëm i tij.
4. Prandaj në kuptim të nenit 10, paragrafit 2 dhe nenit 18 të LKA-së, parashtruesi i kësaj kërkese është palë legjitime dhe e autorizuar, i cili në rrethanat e rastit konkret, vepron në mbrojtje të interesit publik, me qëllim që qytetarëve të Republikës së Kosovës, respektivisht konsumatorëve familjarë të energjisë elektrike, të mos u shkaktohen dëme të mëtejme financiare dhe pasojat e tjera juridike si pasojë e shtrenjtimit të energjisë elektrike, si rezultat i zbatimit të vendimit kontestues.
5. Duke përfaqësuar interesin publik dhe qytetarë, parashtruesi i kërkesës si person juridik, sikurse në argumentet dhe provat e shtruara në padi, ka identifikuara se zbatimi i vendimit kontestues, në thelb është diskriminues sepse formula e bllok-tarifës së vendosur për ndarjen e konsumatorëve në grupet ë ndryshme, konsiston në përligjjen e praktikës së diskriminimit, si në raportin mes grupeve të ndryshme të konsumatorëve, ashtu edhe në raportin mes konsumatorëve të katër komunave veriore të Republikës së Kosovës dhe konsumatorëve të tjerë të pjesës tjetër të vendit. Pasi që metodologjia që e zbaton vendimi kontestues është në kundërshtim të plotë me interesin publik, ju sjell dëme të pariparueshme konsumatorëve dhe i njëjti nuk do t’i sillte asnjë dëm palës kundërshtare.”
Në lidhje me dëmin e pariparueshëm për konsumatorët familjarë, parashtruesi i kërkesës theksoi se: “Ekzekutimi i vendimit të kontestuar, qytetarëve të Republikës së Kosovës, si palë me interes juridik në këtë procedurë kontestimore, në emër dhe për llogari të të cilëve ka vepruar paditësi si person juridik, do t’ju shkaktonte dëme të shumëfishta dhe të pariparueshme si në aspektin financiar, ashtu edhe në pasojat e tjera juridike që rrjedhin prej tij. Vendosja e bllok-tarifës si një instrument për kalkulimin – me standardin e dyfishtë – të shpenzimeve të energjisë elektrike, ka për pasojë pagesën 109% më të shtrenjtë të faturës së energjisë elektrike në rast të tejkalimit të pragut mbi 800KW (kilovat) [...] Pasojat e tjera ligjore, përfshijnë por nuk kufizohen në: mundësinë e ç’kyqjes nga rrjeti i furnizimit me energji elektrike, dëmtime të ekonomive familjare dhe konsekuenca të tjera ligjore si pasojë e pamundësisë së pagesës së tarifës më të shtrenjtë nga ana e konsumatorëve familjarë.”
Në lidhje me atë se shtyrja nuk është në kundërshtim me interesin publik, parashtruesi i kërkesës theksoi se: “Shtyrja e ekzekutimit të vendimit të kontestuar, jo vetëm se nuk është në kundërshtim me interesin e ZRRE-së, si palë e paditur në këtë procedurë, por shtyrja e vendimit të këtij të fundit do të ishte vet mbrojtja e interesit publik, bazuar në faktin se ky institucion, pos tjerash ka për detyrë edhe promovimin dhe sigurimin e parimit të barazisë dhe zbatimit të standardeve më të larta të mos diskriminimit me rastin e zbatimit të metodologjisë së tarifave sipas nën paragrafit 3.1 të nenit 47 (metodologjia e tarifave) të ligjit në fuqi për Rregullatorin e Energjisë, dhe mos shtyrja e ekzekutimit të vendimit, në mënyrë serioze dhe me pasoja të shumëfishta do ta dëmtonte rëndë punën dhe imazhin e këtij institucioni.”
Ndërsa në lidhje me pretendimin e tij se shtyrja e ekzekutimit nuk do ti sillte asnjë dëm as palës kundërshtare, parashtruesi i kërkesës theksoi se: “[...] dëmin e vetëm dhe më të madh, ekzekutimi i vendimit të kontestuar, do t’ja shkaktonte qytetarëve, konsumatorë të ekonomive familjare, por as edhe më të voglin dëm nuk do t’ja shkaktonte ZRRE-së, i cili institucion ka përgjegjësi ligjore për zbatimin e formulës së barabartë të tarifimit në nivel të Kosovës, si dhe gjenerimin e të hyrave të ligjshme nga kryerja e kompetencave dhe përgjegjësive ligjore të tij.”
Më 8 prill 2022, Gjykata Themelore përmes Aktvendimit [A.nr.656/22]: (i) aprovoi si të bazuar propozimin e parashtruesit të kërkesës dhe (ii) vendosi që të shtyjë ekzekutimin e Vendimit [Nr.077/22] të 16 shkurtit 2022, të ZREE-së deri në nxjerrjen e vendimit përfundimtar gjyqësor përkitazi me padinë e parashtruesit të kërkesës.
Në arsyetim të këtij Aktvendimi, Gjykata Themelore i cilësoi:
“si të drejta dhe të sakta pretendimet e paditëses/propozueses së paditëses/propozueses dhe qytetarëve si palë me interes juridik në këtë konflikt administrativ, do t’u shkaktohej dëm i pariparueshëm dhe se ky dëm do të manifestohet në aspektin financiar, përkatësisht në vështirësitë e qytetarëve që të përballojnë pagesën e faturave me tarifat e reja të energjisë elektrike, ngritja e të cilave është vështirë e përballueshme të mbulohet nga qytetarët, veçanërisht për faktin notor dhe të njohur botërisht të rritjes enorme të çmimeve në shumë produkte esenciale të shportës familjare.
Gjykata poashtu gjeti se shtyerja e ekzekutimit te vendimit të kontestuar me këtë padi, nuk është në kundërshtim me interesin juridik. Përkundrazi, shtyerja e ekzekutimit të këtij vendimi, më së shumti i shërben ruajtjes së interesit publik, përkatësisht të interesit të ekonomive familjare në Kosovë si konsumatorë shumicë të shfrytëzimit të energjisë elektrike. [...] Mbi bazë të këtyre gjetjeve, gjykata erdhi në përfundim të qartë dhe të pakontestueshëm se shtyerja e ekzekutimit të vendimit të kontestuar nuk do t’i sillte asnjë dëm palës kundërshtare dhe as personave të interesuar dhe kjo për faktin që nuk është paraqitur asnjë argument që e paditura do të mund të dëmtohet në çfarëdo forme. Njëjtë, nuk do të dëmtohen as palët e interesuara, përkatësisht qytetarët tjerë, pikërisht për faktin se shtyerja e ekzekutimit të këtij vendimi, i shërben mbrojtjes së interesave publike të qytetarëve të Republikës së Kosovës.”
Më 26 prill 2022, ZREE kundër Aktvendimit [A.nr.656/22] të 8 prillit 2022 të Gjykatës Themelore, paraqiti ankesë në Gjykatën e Apelit për shkak të shkeljes së dispozitave ligjore, vërtetimit të gabuar dhe jo të plotë të gjendjes faktike dhe zbatimit të gabuar të së drejtës materiale.
Më 17 maj 2022, Gjykata e Apelit e Kosovës përmes Aktvendimit [AA.nr.364/2022] refuzoi si të pabazuar ankesën e ZREE-së dhe vërtetoi Aktvendimin e Gjykatës Themelore, të 8 prillit 2022.
Gjykata e Apelit konstatoi se: “Gjykata Themelore në Prishtinë –Departamenti për Çështje Administrative, në mënyrë të drejtë ka vërtetuar gjendjen faktike dhe drejtë ka zbatuar dispozitat procedurale dhe materiale, me rastin e aprovimit të kërkesës së paditësit, me të cilën ka kërkuar shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të paditurës ZRRE-së, dhe se nuk është cenuar ligji në dëm të ankuesit, me rastin e aprovimit të propozimit për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të kundërshtuar. Meqë në këtë rast e paditura në ankesën e ushtruar nuk ka bërë të besueshme me asnjë provë pretendimet e saj.”
Më 23 maj 2022, ZREE në Gjykatën Supreme paraqiti kërkesë për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të Aktvendimit [A.nr.656/22] të Gjykatës Themelore dhe Aktvendimit [AA.nr.364/2022] të Gjykatës së Apelit, për shkak të shkeljeve të dispozitave të procedurës dhe zbatimit të gabuar të së drejtës materiale.
Në kërkesën ë saj për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, ZREE theksoi se: “Gjykata e shkallës së parë nuk ka vepruar drejt kur e ka bërë të besueshëm kërkesën e paditësit, se ekzekutimi i vendimit të goditur me padi do t’i sjellë dëm qytetarëve të Republikës së Kosovës, i cili dëm vështirë do të riparohej dhe se shtyrja e ekzekutimit të vendimit, nuk është në kundërshtim me interesin publik, pa u plotësuar kushtet në mënyrë kumulative duke mos dhënë sqarim sesi të veprohet apo çka duhet të ndodhë me sektorin e energjisë, ndërmarrjet e energjisë si do ti sigurojnë mjetet financiare për të siguruar energji për qytetarët e Republikës së Kosovës, nga do të sigurojnë mjetet, pasi që në mungesë të mjeteve financiare, do të ketë mungesë në furnizim të energjisë elektrike, dhe do të rrezikohej edhe interesi publik, kur dihet se siguria energjetike është siguri publike, por pa i vërtetuar fare faktet vendimtare, ka vendosur të shtyhet ekzekutimi i vendimit të palës së paditur. Pra, përkundër se nuk janë plotësuar të gjitha kushtet ligjore, në mënyrë kumulative, gjykata ka refuzuar ankesën e palës paditëse, edhe pse me ankesë kemi arritur ti dëshmojmë se shtyrja e tillë do të ketë pasoja për sektorin e energjisë elektrike dhe interesin publik, pasi që shtyrja e ekzekutimit të vendimit, do të ketë pasoja të pariparueshme dhe dëmi do të ishte katastrofal, rrjedhimisht do te kemi kollaps energjetik, pasi që me aktvendimin për shtyrje nuk ka udhëzime të qarta se çka duhet të veprohet, as ligji për konfliktet administrative nuk ka ofruar dispozita të qarta, përveç për çështjet meritore, dhe mbi këto baza, gjykata ka zbatuar gabimisht të drejtën materiale.”
Më tutje, ZREE pretendoi se: “Aktvendimet e kontestuara të gjykatës së shkallës së parë dhe të dytë, bien ndesh me praktikën e krijuar nga Gjykata Supreme, sipas të cilës vendimet gjyqësore duhet të jenë të arsyetuara lidhur me të gjitha pretendimet dhe kërkesat e palëve. Kjo praktik është konfirmuar edhe nga Gjykata Kushtetuese e cila, përmes vendimeve të ndryshme si Aktgjykimi [KI 228/19] nr. RK 1695/21 i dt. 22.01.2021 dhe Aktgjykimi [KI145/18] Nr. AGJ 1408/19 i dt. 13.08.2019, ku përmes këtyre vendimeve, Gjykata kushtetuese ka vlerësuar se në rast të mos-trajtimit të provave dhe fakteve vendimtare të rastit, si dhe pretendimeve të palëve, do të konsiderohet se gjykatat kanë shkelur nenin 31 të Kushtetutës së Kosovës dhe nenin 6 të Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut. Në kundërshtim me parimet e cekura më lartë, në arsyetim të aktvendimit të kontestuar, gjykata e shkallës së dytë vetëm thekson se shtyrja e ekzekutimit të vendimit, do të mundësoj në masë të nevojshme, evitimin e shkaktimit të pasojave financiare për qytetarët, përkatësisht ekonomitë familjare të cilat momentalisht janë duke paguar Çmim më të lartë të energjisë elektrike në raport me periudhën para marrjes së këtij vendimi nga ana e të paditurës. Ky konstatim i pa mbështetur në fakte dhe prova materiale nga ana e gjykatës është jo i drejt dhe i pa arsyetuar drejt, edhe përkundër se kemi dëshmuar edhe përmes ankesës në gjykatën e shkallës së dytë, se kostot e shkaktuara në sistem duhet të mbulohen, respektivisht të paguhen nga ata që i shkaktojë si për energjinë prodhuar, të transmetuar, të shpërndarë dhe të furnizuar dhe pjesës së importuar me çmime të larta deri te konsumatori fundor, janë kostot e sistemit që duhet të reflektojnë kostot e tilla, duke i mbrojtur qytetarët me të hyra më të ulëta deri në masën e lejuar me ligj, ndërsa pjesa e cila do të shfrytëzohet në masën përtej shumës 800kWh”.
Ndërsa në lidhje me pretendimin për shkelje të dispozitave të procedurës, ZREE pretendoi se: “Aktvendimi i kontestuar i gjykatës së shkallës së dytë është përfshirë në shkelje të dispozitave të procedurës kontestimore. Lidhur me këtë në par. 1 të nenit 182 të LPK-së, është përcaktuar që: “Shkelja thelbësore e dispozitave të procedurës kontestimore ekziston në qoftë se gjykata gjatë procedurës nuk e ka zbatuar apo ka zbatuar në mënyrë jo të drejt ndonjë dispozitë të këtij ligji, kurse kjo ka pasur apo ka mund të ketë ndikim në nxjerrjen e aktgjykimit të ligjshëm e të drejtë”. Pra, përpos shkeljes së nenit 8 dhe 160 të LPK-së të cekura më lartë, Aktvendimet e kontestuara janë përfshirë edhe në shkelje të nenit 182, par. 2, pika n) të LPK-së, për shkak se Aktvendimi i kontestuar nuk përmban arsye për faktet vendimtare, ose arsyet e përmbajtura në Aktvendim janë të paqarta dhe kontradiktore.”
Më 7 qershor 2022, parashtruesi i kërkesës në Gjykatën Supreme paraqiti përgjigje ndaj kërkesës së ZREE për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit, me propozimin që kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor e paraqitur nga ZREE të refuzohet si e pabazuar.
Më 13 qershor 2022, Gjykata Supreme përmes Aktgjykimit [ARJ NR.45/2022] aprovoi si të bazuar kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, të parashtruar nga ZREE dhe refuzoi kërkesën e parashtruesit të kërkesës për shtyrjen e ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së.
Gjykata Supreme konstatoi se qëndrimi juridik i Gjykatës së Apelit dhe i ai i Gjykatës Themelore nuk mund të aprovohet si i drejtë dhe ligjor për shkak se nuk janë plotësuar kushtet e përcaktuara përmes nenit 22 të Ligjit për Konfliktet Administrative (në tekstin e mëtejmë: LKA). Sipas Gjykatës Supreme:
“[...] Gjykata Supreme duke u nisur nga gjendja e tillë e çështjes vlerëson se nuk mund të aprovohet si i drejtë dhe ligjor qëndrimi juridik i gjykatës së Apelit dhe i gjykatës së shkallës së parë si në aktvendimet e kontestuara me kërkesë. Në rastin konkret Gjykata e Apelit është dashtë në mënyrë kumulative ashtu si parashihen në nenin 22 par. 2 të LKA-së, ti vlerësoj drejtë të gjitha rrethanat dhe faktet sipas specifikave të çështjes së vendosur si në vendimin e organit të paditur të ZREE, prandaj gjykata e shkallës së parë me rastin e lëshimit të masës së përkohshme kontestuese gabimisht ka zbatuar këtë dispozitë ligjore, sikur edhe gjykata e shkallës së dytë kur ka aprovuar një qëndrim të tillë të gjykatës së shkallës së parë, sepse sipas vlerësimit të Gjykatës Supreme arsyetimi i aktvendimit të kontestuar me kërkesë për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor por edhe ai i shkallës së parë është jo bindës dhe jo konkret lidhur me faktet vendimtare ne të cilat këto vendime bazohen. Faktet dhe konkludimet e gjykatave të instancave më të ulëta janë të përgjithësuara dhe si të tilla të paargumentuara për atë se, se cili është dëmi konkret dhe si është i matshëm ky dëm që i shkaktohet paditësit, i cili vështirë do të riparohej para se të bëhet vlerësimi i ligjshmërisë së vendimit ët kontestuar në procedurë të rregullt gjyqësore, gjer sa shtyrja nuk do të ishte në dëm të palës kundërshtare apo palës së interesuar dhe shtyrja nuk do të ishte në kundërshtim me interesin publik. Nga kjo rezulton se arsyetimi i aktvendimit kontestues të Gjykatës së Apelit nuk përmban arsye ligjore dhe bindëse sipas provave në shkresa të lëndës për kushtet ligjore që kërkohen sipas nenit 22 të LKA-së për lëshimin e masës së përkohshme në këtë fazë dhe duke mos paragjykuar përfundimin e procedurës së vendosjes sipas padisë në mënyrë meritore lidhur me shqyrtimin e ligjshmërisë së aktit administrativ.
[...]
Argumentet në të cilat bazohen aktvendimet e instancave më të ulëta me rastin e aprovimit të kërkesës për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të organit të paditur se, qytetarëve të cilët i përfaqëson paditësi dhe qytetarët e tjerë si palë me interes juridik, do tu shkaktohej dëm i pa riparueshëm i cili do të manifestohet në aspektin financiar, me vështirësi në përballimin e pagesave me tarifa të reja më të larta për energjinë elektrike të harxhuar që tani janë duke paguar ekonomitë familjare, Gjykata Supreme nuk i aprovon si të qëndrueshme, bindëse dhe të mjaftueshme për t’u aprovuar kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të organit të paditur gjer në vendosjen meritore sipas padisë, sepse nuk janë të argumentuara me prova dhe fakte konkrete se dëmi vështirë do të riparohej për paditësin apo qytetarët-ekonomitë familjare, si palë me interes, ashtu si parashihet në nenin 22 të LKA të cituar si më lartë. Arsyet e cekura si në vendimet e instancave më të ulëta janë të përgjithësuar dhe konsistojnë në shtrenjtimin pa të drejtë të energjisë elektrike nga e paditura, çështje kjo që sipas vlerësimit të Gjykatës Supreme do të shqyrtohet në procedurë të vendosjes meritore sipas padisë, gjatë vlerësimit të ligjshmërisë së vendimit organit të paditur, kështu që tani për tani nuk mund të shqyrtohet ligjërisht vendimi i ZRE për shtrenjtimin e energjisë elektrike, por vetëm kushtet ligjore për lëshimin e masës së përkohshme kontestuese.”
Në vijim, Gjykata Supreme po ashtu vlerësoi se parashtruesi i kërkesës: “[...] nuk ka paraqitur dëshmi adekuate apo rrethana të tjera bindëse për ta bërë të besueshëm kushtin e parë të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të vendimit të kontestuar, se cili do të ishte dëmi i drejtpërdrejtë apo i tërthortë që do ti shkaktohej me ekzekutimin e vendimit të kontestuar, për veç që potencohen faktet që me ekzekutimin e këtij vendimi do të shkaktohej dëm i pa riparueshëm për qytetarë me shtrenjtimin e rrymës. Me që pretendimet janë të përgjithësuara dhe konsistojnë në drejtim të shkaktimit të dëmit vështirë të riparueshëm në mjete monetare me shtrenjtimin e tarifave të energjisë elektrike për qytetarët, ashtu si vlerësojnë edhe gjykatat e instancave më të ulëta, Gjykata Supreme vlerëson se, si do që të vendoset çështja kryesore sipas padisë, do të jetë i mundur kompensimi-rimbursimi sipas procedurave dhe mënyrave ligjore, ashtu që dëmi eventual do të ishte i riparueshëm, me që bëhet fjalë për prestim në mjete monetare për pagesë të energjisë elektrike të harxhuar.”
Në fund, Gjykata Supreme konkludoi se: “Po ashtu nuk janë të qëndrueshme dhe të argumentuara pretendimet se, shtyrja e ekzekutimit të vendimit të organit të paditur nuk do të ishte me interesin e përgjithshëm dhe se palës kundërshtare nuk i shkaktohet dëm i pariparueshëm, sepse paraprakisht ashtu si u argumentua më lartë nuk provohet që paditësit apo palëve me interes në këtë rast qytetarëve –ekonomive familjare u shkaktohet dëm i cili vështirë do të riparohej, andaj me këtë Gjykata Supreme konkludon se nuk janë plotësuar kushtet në mënyrë kumulative si në kuptim të nenit 22 të LKA-së.”
Opinioni Ex –Officio i Avokatit të Popullit
Më 23 maj 2022, Institucioni i Avokatit të Popullit publikoi Opinionin (Nr.39/2022) ex-officio mbi vlerësimin e strukturës së re tarifore në Kosovë. Në opinionin e Avokatit të Popullit theksohet se: “Ky opinion vlerëson ligjshmërinë dhe mbi të gjitha elemente e të drejtave të njeriut që mund të jenë shkelur me vendimin e Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për përcaktimin e strukturës tarifore në koordinim me përkushtimet e Ministrisë së Ekonomisë dhe të Qeverisë së Republikës së Kosovës për ta subvencionuar tarifën.”
Avokati i Popullit theksoi se: “faturimi i konsumatorëve pa njehsor vazhdon të jetë një ndër shkeljet më të qarta të të drejtave të konsumatorëve dhe është krejtësisht i ndaluar nga rregullativa në vend. Konsumatorët kanë të drejtë për mbrojtje ligjore për sasinë e energjisë që nuk faturohet dhe është kërkesë absolute e Kodit të Matjes që të vendoset njehsori me rastin e krijimit të marrëdhënies kontraktuese mes tij dhe operatorit të distribucionit dhe atij të furnizimit.”
Avokati i Popullit përfundoi se: “Vendimi për faturim retroaktiv dhe mos reflektimi i saj në faturë, si dhe mos reflektimi i nivelit të subvencionimit në faturë përbën gjithashtu shkelje të së drejtës së konsumatorëve për informim (...) Tarifat e ndryshme e të bazuara në nivel të konsumit të energjisë elektrike janë në kundërshtim me nenin 47 të Ligjit nr.05/L-083 për Rregullatorin e Energjisë, ku theksohet domosdoshmëria që tarifat të kenë karakter jo diskriminues. Vendimi i ZRrE-së për t’i përjashtuar konsumatorët e veriut të Kosovës nga shtrenjtimi i rrymës krijon situatë të diskriminimit të pjesës tjetër të konsumatorëve.”
Pretendimet e parashtruesit të kërkesës
Parashtruesi i kërkesës pretendon se përmes Aktgjykimit të kontestuar të Gjykatës Supreme, atij i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës , në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të KEDNJ-së, si rezultat i (i) zbatimit të gabuar të ligjit dhe (ii) mungesës së arsyetimit të vendimit gjyqësor.
Parashtruesi i kërkesës në pretendimet e tij, i referohet Opinionit Ex Officio [Nr.788/2022] të Institucionit të Avokatit të Popullit, të 23 majit 2022, i cili konstaton se Vendimi [Nr.077/22] i ZREE-së qytetarëve do t’iu shkaktonte dëme të shumëfishta dhe të pariparueshme në aspektin financiar, prandaj si i tillë është diskriminues, e rrjedhimisht është edhe i paligjshëm.
Parashtruesi i kërkesës konsideron se kërkesa e tij i përmbushë të gjitha kriteret e pranueshmërisë të përcaktuara me ligj, si në kuptim të afatit të përcaktuar ligjor, si në kuptim të palës së autorizuar për të kërkuar mbrojtje pranë kësaj gjykate pas shterimit të mjeteve juridike, si dhe në kuptim të argumentimit se vendimi i kontestuar sipas pretendimeve të parashtruesit, shkel të drejtat dhe liritë kushtetuese të cilat argumentohen me provat e shtruara në këtë kërkesë.
Parashtruesi i kërkesës thekson se sipas praktikës tashmë të krijuar gjyqësore të GJEDNJ-së, Gjykata Kushtetuese duhet të sigurohet dhe të ndërmarrë masa kur vëren se një gjykatë ka aplikuar ligjin qartazi në mënyrë të gabuar në një rast specifik që mund të ketë rezultuar në “konkluzione arbitrare” apo “qartazi të paarsyeshme për parashtruesin e kërkesës”, duke shtuar se: “e paditura, në kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, fare nuk e kishte trajtuar çështjen e besueshmërisë së kërkesës së paditësit si dhe në mënyrë sipërfaqësore i kishte trajtuar kushtet ligjore që janë plotësuar në kërkesën për shtyrje, në bazë të të cilave, gjykata e shkallës së parë dhe gjykata e shkallës së dytë ka vendosur për pezullimin e vendimit kontestues, përkatësisht refuzimin e kërkesës së të paditurës. Gjykata e shkallës së parë dhe gjykata e shkallës së dytë, me rastin e vlerësimit të kushteve ligjore nga neni 22.2 të LKA-së, në mënyrë të veçantë, për secilin nga kushtet ka dhënë arsyetim të veçantë se si të njëjtit janë përmbushur, duke përfshirë pos tjerash, edhe faktin se vetë e paditura/kundërpropozuesja ZRRE, në përgjigjen e dhënë me datë 07 prill 2022, në mënyrë fare të qatë e ka konfirmuar plotësimin e kushtit të tretë (shtyrja nuk do t’i sillte ndonjë dëm të madh palës së kundërt).”
Parashtruesi i kërkesës shton: “Vendimi i kontestuar i Gjykatës së Apelit, përmes kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, është në përputhje të plotë me paragrafin 4 të nenit 160 të LPK-së, pasi që i njëjti përmban arsyetim të qartë dhe të bazuar, përmbledh kërkesat e palëve, ju referohet fakteve të parashtruara dhe provave të propozuara, trajton edhe faktet e vërtetuara dhe ato notore (fakte që nuk kanë pasur nevojë të provohen) sepse vendimi kontestues (në Gjykatë Supreme) afektonte të gjitha familjet në Republikën e Kosovës dhe se çmimi i shtrenjtuar i energjisë elektrike, si njëra nga pasojat e vendimit të kontestuar, ishte një fakt të cilin e ka konfirmuar me vendimin kontestues edhe vetë pala kundërshtare.”
Në lidhje me kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, parashtruesi kërkesës thekson se e njëjta: “ishte në kundërshtim edhe me jurisprudencën e vetë Gjykatës Supreme, e cila në rastin ARJ-UZVP.nr.68/2017, kishte nxjerrë aktgjykimin e datës 26.12.2017, me të cilin kishte refuzuar si të pabazuar kërkesën e të paditurës – ZRRE-së për rishqyrtim të jashtëzakonshëm gjyqësor, paraqitur kundër aktvendimit të Gjykatës së Apelit në Prishtinë, të datës 20.10.2017, në një situatë analoge si në rrethanat e rastit konkret, kur aso kohe Avokati i Popullit, krahas padisë, kishte parashtruar edhe kërkesë për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të ZRRE-së, e cila ishte aprovuar nga gjykata e shkallës së parë (11 shtator 2017), i njëjti vendim ishte vërtetuar me aktvendimin e Gjykatës së Apelit (20 tetor 2017) dhe me aktgjykimin e Gjykatës Supreme ishte refuzuar kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm, e parashtruar nga ana e ZRRE-së. Ndërkaq, po ashtu edhe sa i përket pretendimit të të paditurës në kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor se vendimi i gjykatës së shkallës së parë dhe gjykatës së shkallës së dytë janë në kundërshtim me konstatimet e aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese, nr.1750/2021, të datës 19 prill 2021, janë tërësisht të pabazuara, madje në mënyrë krejt të gabuar, i referohen të njëjtit me qëllimin që ta përdorin si një argument shtesë në kërkesën që ishte shqyrtuar në Gjykatën Supreme. Pikërisht në këtë aktgjykim, Gjykata Kushtetuese konstaton të kundërtën e pretendimeve të palës së paditur, pasi që shprehimisht në paragrafin 115, 116 dhe 117 të aktgjykimit të cekur më sipër, përcakton se:
115. duke aplikuar parimet e praktikës së Gjykatës dhe asaj të GJEDNJ-së përkitazi me interpretimin dhe aplikimin qartazi të gabuar të ligjit, Gjykata konsideron se interpretimi dhe aplikimi i dispozitave ligjore relevante të përcaktuara me LKA në këtë rast.. nuk mund të jetë rezultuar në “konkluzione arbitrare” apo “qartazi të paarsyeshme”. ..Kjo për arsye se Gjykata konsideron se konstatimet dhe konkluzionet e gjykatave të rregullta në këtë procedurë paraprake dhe të cilat në mënyrë specifike i referohen kërkesës së parashtruesit për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të BQK-se mbështetën në radhë të parë në vlerësimin e tyre për plotësim të kritereve të përcaktuar në nenin 22, paragrafëve 2 dhe 6 të LKA-së.
116. Në dritën e të lartcekurave, Gjykata konsideron se nuk është dëshmuar që ka arbitraritet në interpretimin e dhënë nga gjykatat e rregullta në këtë procedurë paraprake, përfshirë edhe Gjykatën Supreme me rastin e refuzimit të kërkesës së parashtruesit për rishqyrtim të vendimit gjyqësor.
117. Rrjedhimisht, Gjykata konstaton se Aktgjykimi ARJ-UZVP.nr/42202, i 25 qershorit 2020, i Gjykatës Supreme përkitazi me interpretimin dhe aplikimin e ligjit, nuk përbën shkelje të nenit 31 të Kushtetutës më lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së.”
Parashtruesi i kërkesës shton se: “[...] vendimi kontestues i Gjykatës Supreme në arsyetimin e tij nuk i ka trajtuar tri çështjet substanciale, të cilat në kuptim të nenit 22, paragrafit 2 të Ligjit për Konfliktet Administrative, paraqesin njëkohësisht tri kushtet vendimtare që të aprovohet kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit të aktit administrativ, plotësim i të cilave, në mënyrë kumulative paraqet prezumimin ligjor për aprovimin e kërkesës për shtyrje.”
Parashtruesi i kërkesës vlerëson se: “Gjykata Supreme në vendimin kontestues të saj ka tejkaluar kompetencat ligjore sepse vendimi i shkallës së dytë, i cili ishte objekt i shqyrtimit të saj, nuk ishte një Aktgjykim, por ishte një Aktvendim. Dhe meqenëse aktvendimi respektiv kishte për shqyrtimin e një mase të sigurimit në kuptim të nenit 305, paragrafi 2 të LPK-së, të njëjtat në procedurë mund t’i nënshtrohen shqyrtimit ligjor në dy instanca gjyqësore, respektivisht në Gjykatën Themelore dhe në Gjykatën e Apelit, por jo edhe në Gjykatën Supreme. Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm gjyqësor do të duhej të refuzohej sepse e njëjta nuk është paraqitur ndaj një aktgjykimi (mbi çështjen meritore) të gjykatës së shkallës së dytë, por është parashtruar ndaj një aktvendimi, kundër të cilit shprehimisht është i ndaluar ankimimi. Kjo vërtetohet ekskluzivisht përmes nenit 310 të LPK-së, në paragrafin 5 të të cilit, shprehimisht përcaktohet pamundësia e ankimimit ndaj vendimit të shkallës së dytë mbi masën e përkohshme [...] Në bazë të nenit 49 (Procedura sipas mjeteve juridike) të LKA-së, Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor sipas nenit 34 si dhe kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë sipas nenit 25 janë mjete të jashtëzakonshme ligjore të cilat mund të përdoren vetëm kundër aktgjykimeve të shkallës së dytë [...] Rrjedhimisht, pranimi në shqyrtim dhe aprovimi i kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm gjyqësor nga ana e Gjykatës Supreme përmes vendimit kontestues është i kundërligjshëm sepse ky mjet i jashtëzakonshëm juridik nuk është i lejuar në procedurat paraprake (të shqyrtimit dhe vendosjes së masave të përkohshme të sigurisë) dhe përbën edhe pabarazi të palëve në procedurë në mes të subjekteve private dhe atyre publike, pasi që procedura kontestimore – për sa i përket vendimeve të ndërmjetme procedurale si masa e sigurisë/e përkohshme është e dyshkallëshme, ndërsa procedura e konfliktit administrativ të jetë e trishkallëshme.”
Përfundimisht, parashtruesi i kërkesës kërkon nga Gjykata që:
TË SHPALL kërkesën të pranueshme;
TË KONSTATOJË se ka pasur shkelje të nenit 31 [E Drejta në Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës dhe të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt]) të KEDNJ-së; dhe
TË SHPALL të pavlefshëm Aktgjykimin [ARJ.nr.45/2022], të 13 qershorit 2022 të Gjykatë Supreme të Kosovës.
Dispozitat përkatëse kushtetuese dhe ligjore
KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
Neni 31
[E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm]
“1. Çdokujt i garantohet mbrojtje e barabartë e të drejtave në procedurë para gjykatave, organeve të tjera shtetërore dhe bartësve të kompetencave publike.
2. Çdokush gëzon të drejtën për shqyrtim publik të drejtë dhe të paanshëm lidhur me vendimet për të drejtat dhe obligimet ose për cilëndo akuzë penale që ngrihet kundër saj/tij brenda një afati të arsyeshëm, nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e themeluar me ligj.
[...]”
KONVENTA EVROPIANE PËR TË DREJTAT E NJERIUT
Neni 6
(E Drejta për një proces të rregullt)
1. Çdo person ka të drejtë që çështja e tij të dëgjohet drejtësisht, publikisht dhe brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e krijuar me ligj, e cila do të vendosë si për mosmarrëveshjet në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e tij të natyrës civile, ashtu edhe për bazueshmërinë e çdo akuze penale në ngarkim të tij. Vendimi duhet të jepet publikisht, por prania në sallën e gjykatës mund t’i ndalohet shtypit dhe publikut gjatë tërë procesit ose gjatë një pjese të tij, në interes të moralit, të rendit publik ose sigurisë kombëtare në një shoqëri dëmokratike, kur kjo kërkohet nga interesat e të miturve ose mbrojtja e jetës private të palëve në proces ose në shkallën që çmohet tepër e nevojshme nga gjykata, kur në rrethana të veçanta publiciteti do të dëmtonte interesat e drejtësisë.
[...]”
LIGJI Nr. 03/L-202 PËR KONFLIKTET ADMINISTRATIVE
Neni 10
1. Të drejtë për të nisur konfliktin administrativ ka personi fizik si dhe personi juridik, nëse vlerëson se me aktin administrativ përfundimtar në procedurën administrative, i është shkelur ndonjë e drejt apo interes ligjor.
2. Organi i administratës, Avokati i Popullit, shoqatat dhe organizatat e tjera, të cilat veprojnë në mbrojtje të interesave publike mund të fillojnë konfliktin administrativ.
3. Organi ka të drejtë të iniciojë konfliktin administrativ, kundër vendimit, që është marrë në bazë të ankesës në procedurën administrative, nëse ai/ajo konsideron se është shkelur ndonjë e drejtë ose interes i tij.
Neni 18
Paditës në konfliktin administrativ mund të jetë personi fizik, personi juridik, Avokati i Popullit, shoqatat dhe organizatat e tjera, të cilat veprojnë në mbrojtje të interesit publik, që konsideron se me aktin administrativ i është shkelur ndonjë e drejtë apo ndonjë interes i drejtpërdrejtë ose i tërthortë, i bazuar në ligj.
Neni 19
1. Kur personit fizik, që është anëtar i ndonjë organizate joqeveritare, e cila sipas rregullave të veta ka për detyrë të mbrojë të drejtat dhe interesat të caktuara të anëtarëve të vet, me akt administrativ i është shkelur ndonjë e drejtë apo interes i tillë, kjo organizatë mundet, me pëlqimin e anëtarit të vet, në emër të tij, të paraqesë padinë dhe të zhvillojë konfliktin administrativ kundër aktit administrativ.
2. Organizata nga paragrafi 1. i këtij neni mundet, në çdo fazë të procedurës, me të drejtat e palës së interesuar, të hyjë në konfliktin e filluar, në favor të anëtarit të saj dhe të ndërmarrë të gjitha veprimet e të përdorë të gjitha mjetet juridike, nëse kjo nuk është në kundërshtim me deklaratat dhe veprimet e palës.
Neni 22
1. Padia nuk e ndalon ekzekutimin e aktit administrativ kundër të cilit është paraqitur përveç kur kjo me ligj është parashikuar ndryshe.
2. Me kërkesën e paditësit, organi, akti i të cilit ekzekutohet, gjegjësisht organi që është kompetent për ekzekutim, mund ta shtyjë ekzekutimin deri në vendimin definitiv gjyqësor, nëse ekzekutimi do t’i sillte dëm paditësit, i cili vështirë do të riparohej, kurse shtyrja nuk është në kundërshtim me interesin publik, e as që shtyrja do t’i sillte ndonjë dëm të madh palës kundërshtare përkatësisht personit të interesuar.
3. Bashkë me kërkesën për shtyrje duhet paraqitur prova, që tregon se padia është parashtruar.
4. Për shtyrje të ekzekutimit, organi kompetent nxjerr vendimin brenda tri (3) ditëve nga data e marrjes së kërkesës për shtyrje.
5. Organi nga paragrafi 2. i këtij neni mund të shtyjë ekzekutimin e aktit të kontestuar edhe për shkaqe të tjera të arsyeshme deri në vendimin definitiv gjyqësor, nëse nuk është në kundërshtim me interesin publik.
6. Paditësi mund të kërkojë edhe nga gjykata shtyrjen e ekzekutimit të aktit administrativ deri në marrjen e vendimit gjyqësor, sipas kushteve të parapara në paragrafin 2. të këtij neni.
7. Për kërkesën, gjykata vendos brenda tri (3) ditëve nga data e marrjes së kërkesës.
Neni 24
1. Kundër vendimit të formës së prerë të gjykatës kompetente për çështje administrative të shkallës së dytë, pala mund të parashtrojë Gjykatës Supreme të Kosovës kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor.
2. Kërkesa nga paragrafi 1. i këtij neni mund të parashtrohet vetëm për shkak të shkeljes të drejtës materiale ose të shkeljeve të dispozitave të procedurës, që do të mund të kishte ndikim në zgjidhjen e çështjes.
3. Mbi kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit të gjykatës vendos Gjykata Supreme e Kosovës.
Neni 49
Procedura sipas mjeteve juridike
1. Kundër vendimit të gjykatës, ankesa i paraqitet gjykatës kompetente, në mënyrën e caktuar në nenin 28 të këtij ligji.
2. Ankesa paraqitet në afat prej pesëmbëdhjetë (15) ditësh, që nga dita e pranimit të vendimit të gjykatës.
3. Në çështjet të tjera të procedurës sipas ankesës zbatohen dispozitat e këtij ligji për kërkesë padinë.
4. Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor sipas nenit 24, si dhe kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë sipas nenit 25, i paraqitet në mënyrën e caktuar në nenin 28 të këtij ligji, gjykatës për vendosje sipas kërkesës.
Neni 50
1. Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor i dërgohet gjykatës brenda tridhjetë (30) ditësh nga data e pranimit të vendimit kundër të cilit pala paraqet kërkesën.
2. Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë paraqitet brenda nëntëdhjetë (90) ditëve nga data kur u është dërguar palëve vendimi, kundër të cilit paraqitet kërkesa.
Neni 51
1. Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm dhe kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë përmban emërtimin e vendimit gjyqësor, si dhe shkaqet dhe vëllimin në të cilin propozohet rishqyrtimi ose mbrojtja e ligjshmërisë.
2. Nëse kërkesa nga paragrafi 1. i këtij neni nuk është e plotë ose është e pakuptueshme, gjykata vepron në pajtim me dispozitat e nenit 33 të këtij ligji.
Neni 52
1. Kërkesën e palejueshme, të paraqitur pas afatit apo kërkesën e paraqitur nga personi i paautorizuar, gjykata do ta hedhë poshtë me vendim.
2. Nëse gjykata nuk e hedh poshtë kërkesën nga paragrafi 1. i këtij neni, atë do t’ia dërgojë palës së kundërt, e cila, brenda afatit prej pesëmbëdhjetë (15) ditëve, mund të japë përgjigjen në kërkesën e bërë.
3. Gjykata, kundër vendimit të së cilës është paraqitur kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm ose kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë dhe organi i paditur, kanë për detyrë që, me kërkesën e gjykatës, t’i dërgojnë të gjitha shkresat e lëndës.
Neni 53
Gjykata vendos mbi kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm ose kërkesën për mbrojtjen e ligjshmërisë, si rregull, në seancë të mbyllur, ndërsa vendimin e kundërshtuar e shqyrton vetëm brenda kufijve të kërkesës.
Neni 54
1. Gjykata me aktgjykim refuzon ose e aprovon kërkesën.
2. Me aktgjykim me të cilin aprovohet kërkesa, gjykata mund ta anulojë ose ta ndryshojë vendimin gjyqësor, kundër të cilit është paraqitur kërkesa.
3. Nëse gjykata e anulon vendimin gjyqësor, lënda i kthehet gjykatës, vendimi i së cilës është anuluar. Kjo gjykatë e ka për detyrë të ndërmarrë të gjitha veprimet procedurale dhe t’i shqyrtojë çështjet, në të cilat e ka paralajmëruar gjykata që ka vendosur për kërkesën.
LIGJI PËR PROCEDURËN KONTESTIMORE
Neni 305
305.1 Përveçse në rastet e përcaktuara me këtë ligj, masa e sigurimit nuk mund të caktohet po që se kundërshtari i sigurimit nuk ka pasur mundësinë që të deklarohet për propozimin e caktimit të saj.
305.2 Propozimin për caktimin e masave të sigurimit gjykata, bashkë me shkresat që i janë bashkangjitur, ia dërgon kundërshtarit të sigurimit me njoftim se mund të paraqesë përgjigje të shkruar brenda afatit shtatë (7) ditor.
Neni 310
310.1 Kundër aktvendimit të shkallës së parë mbi masën e sigurimit mund të paraqitet ankesa brenda afatit prej shtatë (7) ditësh nga dita e dorëzimit të tij.
310.2 Ankesa i dërgohet kundërshtarit të sigurimit i cili brenda afatit prej tre (3) ditësh nga dorëzimi ka të drejtë të paraqes në gjykatë përgjigjen në ankesë.
310.3 Mbi ankesën vendosë gjykata e shkallës së dytë brenda afatit pesëmbëdhjetë (15) ditor nga dita në të cilën i arrin përgjigja në ankesë apo skadimit të afatit për paraqitjen e saj.
310.4 Ankesa nuk e shtyn ekzekutimin e aktvendimit nga paragrafi 1 të këtij neni.
310.5 Kundër aktvendimit mbi masën e përkohshme nuk lejohet ankimi.
Vlerësimi i pranueshmërisë së kërkesës
Gjykata fillimisht shqyrton nëse parashtruesi i ka përmbushur kriteret e pranueshmërisë, të përcaktuara me Kushtetutë, të parashikuara me Ligj dhe të specifikuara më tej me Rregullore të punës.
Në këtë drejtim, Gjykata fillimisht i referohet paragrafëve 1 dhe 7 të nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara], të Kushtetutës, i cili përcakton:
“1. Gjykata Kushtetuese vendos vetëm për rastet e ngritura para gjykatës në mënyrë ligjore nga pala e autorizuar.
[…]
7. Individët janë të autorizuar të ngrenë shkeljet nga autoritetet publike të të drejtave dhe lirive të tyre individuale, të garantuara me Kushtetutë, mirëpo vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj.”
Në vazhdim, Gjykata i referohet nenit 47 [Kërkesa individuale] të Ligjit dhe rregullit 34 (1) (a) të Rregullores së Punës, të cilët përcaktojnë:
Neni 47
[Kërkesa individuale]
“1. Çdo individ ka të drejtë të kërkojë nga Gjykata Kushtetuese mbrojtje juridike në rast se pretendon se të drejtat dhe liritë e tija individuale të garantuara me Kushtetutë janë shkelur nga ndonjë autoritet publik.
2. Individi mund të ngrejë kërkesën në fjalë vetëm pasi që të ketë shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj.”
Rregulli 34
[Kriteret e Pranueshmërisë]
(1) Gjykata mund ta konsiderojë një kërkesë të pranueshme nëse:
(a) kërkesa parashtrohet nga një palë e autorizuar,
[...],”
Duke iu referuar dispozitave të lartpërmendura, Gjykata fillimisht duhet të konstatojë nëse parashtruesi i kërkesës është palë e autorizuar për të parashtruar kërkesën e tij në kuptim të dispozitave të lartcekura të Kushtetutës, Ligjit dhe Rregullores së punës.
Në rastin konkret, Gjykata rikujton se parashtruesi i kërkesës, në cilësinë e partisë politike bazuar në nenin 10 (pa titull) të LKA-së kishte parashtruar padi në Gjykatën Themelore për shfuqizimin e Vendimit të ZREE-së dhe njëherit kishte parashtruar edhe kërkesë për shtyrjen e ekzekutimit të këtij vendimi. Në kërkesën e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, parashtruesi i kërkesës kishte specifikuar se: “Ekzekutimi i vendimit të kontestuar, qytetarëve të Republikës së Kosovës, si palë me interes juridik në këtë procedurë [...], në emër dhe për llogari të të cilëve ka vepruar [parashtruesi i kërkesës] si person juridik, do t’ju shkaktonte dëme të shumëfishta dhe të pariparueshme si në aspektin financiar, ashtu edhe në pasojat e tjera juridike që rrjedhin prej tij.”
Gjykata sqaron se, në pajtim me paragrafin 4 të nenit 21 të Kushtetutës, parashtruesi i kërkesës, në cilësi të personit juridik në parim ka të drejtë të paraqesë ankese kushtetuese, duke u referuar në shkelje të pretenduara të të drejtave dhe lirive themelore të tij, që vlejnë për individët dhe personat juridikë (shih rastet e Gjykatës, KI10/20, me parashtrues ''Kompania Rajonale e Ujësjellësit ''Hidroregjioni Jugor" SH. A. - Njësia Malësia e Re Prizren, Aktvendim për Papranueshmëri i 5 tetorit 2020, paragrafi 35; rasti KI41/09, parashtruesi i kërkesës Universiteti AAB-RIINVEST L.L.C., Aktvendimi për papranueshmëri i 3 shkurtit 2010, paragrafi 14).
Në dritën e elaborimit si më sipër, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës në procedurën paraprake gjyqësore para gjykatave të rregullta ishte palë në procedurë.
Parashtruesi i kërkesës, në kërkesën e tij të parashtruar në Gjykatë, pretendon se Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme, përmes të cilit ishte aprovuar kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, të parashtruar nga ZREE dhe rrjedhimisht kërkesa e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE ishte refuzuar, atij në kuptim të garancive procedurale të procedurës së zhvilluar para Gjykatës Supreme i ishin cenuar të drejtat e tij të garantuara me nenin 31 të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, si rezultat i (i) zbatimit të gabuar të ligjit dhe (ii) mungesës së arsyetimit të vendimit gjyqësor.
Prandaj, bazuar në këtë si më lart, Gjykata marrë për bazë faktin që kërkesa e tij e parashtruar në Gjykatë ndërlidhet me pretendime për shkelje të gjykimit të drejtë dhe të paanshëm në procedurë gjyqësore para Gjykatës Supreme, ku ai ishte palë në procedurë si paditës, konsideron se parashtruesi i kërkesës është palë e autorizuar para Gjykatës në kuptim të paragrafit 7 të nenit 113 në lidhje me paragrafin 4 të nenit 21 të Kushtetutës dhe pikës (a) të paragrafit (1) të rregullit 34 të Rregullores së punës.
Në vazhdim, Gjykata gjithashtu do të shqyrtojë nëse parashtruesi i kërkesës ka përmbushur kriteret e pranueshmërisë, siç përcaktohen me Ligj. Në lidhje me këtë, Gjykata së pari i referohet neneve, 47 [Kërkesa individuale], dhe 49 [Afatet] të Ligjit, të cilët parashohin:
Neni 48
[Saktësimi i kërkesës]
“Parashtruesi i kërkesës ka për detyrë që në kërkesën e tij të qartësoj saktësisht se cilat të drejta dhe liri pretendon se i janë cenuar dhe cili është akti konkret i autoritetit publik të cilin parashtruesi dëshiron ta kontestoj.”
Neni 49
[Afatet]
“Kërkesa parashtrohet brenda afatit prej katër (4) muajsh. Afati fillon të ecë nga dita kur parashtruesit i është dorëzuar vendimi gjyqësor...”.
Në vlerësimin e përmbushjes së kritereve të pranueshmërisë siç janë cekur më lart, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës ka specifikuar se konteston një akt të një autoriteti publik, përkatësisht Aktgjykimin e Gjykatës Supreme ARJ.UZVP. nr. 45/2022 të 17 qershorit 2022, pas shterimit të të gjitha mjeteve juridike të përcaktuara me ligj. Parashtruesi i kërkesës gjithashtu i ka qartësuar të drejtat dhe liritë që ai pretendon se janë shkelur, në pajtim me kriteret e nenit 48 të Ligjit dhe e ka dorëzuar kërkesën në pajtim me afatin e përcaktuar në nenin 49 të Ligjit.
Në vijim, në kontekst të rrethanave të rastit konkret, duke marrë parasysh që Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme ndërlidhet me kërkesën për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE, Gjykata bazuar në praktikën e saj gjyqësore dhe të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: GJEDNJ), duhet të vlerësojë aplikueshmërinë e garancive të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së. Në këtë kontekst, Gjykata i referohet pikës (b) të paragrafit (3) të rregullit 34 të Rregullores së punës, sipas së cilës, Gjykata mund të konsiderojë një kërkesë të papranueshme nëse e njëjta nuk është ratione materiae në pajtim me Kushtetutën.
Prandaj, në lidhje me këtë të fundit, vlerësimi i këtij kriteri në rrethanat e rastit, është i rëndësishëm sepse procedurat e zhvilluara para gjykatave të rregullta hyjnë në fushëveprimin e “procedurave paraprake”, përkatësisht, Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme ndërlidhet me kërkesën e parashtruesit të kërkesës për shtyrjen e ekzekutimit të Vendimit të ZREE, derisa Gjykata Themelore të vendos me vendim përfundimtar (shqyrtim të meritave) lidhur me padinë e tij. Rrjedhimisht, Gjykata do të vlerësojë nëse neni 31 i Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së është i aplikueshëm në rrethanat e rastit të parashtruesit të kërkesës.
Në këtë kontekst specifik, Gjykata vëren se çështja e aplikueshmërisë së nenit 6 të KEDNJ-së në procedura paraprake është interpretuar nga GJEDNJ përmes praktikes së saj gjyqësore, në harmoni me të cilën Gjykata, në pajtim me nenin 53 [Interpretimi i Dispozitave për të Drejta e Njeriut] të Kushtetutës, është e obliguar të interpretojë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore të garantuara me Kushtetutë.
Gjykata vë po ashtu në dukje se kriteret për aplikueshmërinë e nenit 31 të Kushtetutës përkitazi me procedurat paraprake në procedurë administrative janë përcaktuar po ashtu edhe në rastet e kësaj Gjykate, duke përfshirë por duke mos u kufizuar në rastet KI195/20, me parashtrues Aigars Kesengfelds, Aktgjykim, i 29 marsit 2021; KI 75/21, me parashtrues “Abrazen LLC”, “Energy Development Group Kosova LLC”, “Alsi & Co. Kosovë LLC” dhe “Building Construction LLC”, Aktgjykim, i 19 janarit 2022; KI202/21, me parashtrues Kelkos Energy SH.P.K., Aktgjykim, i 29 shtatorit 2022; dhe KI143/22 me parashtrues Hidroenergji sh.p.k., Aktgjykim, i 15 dhjetorit 2022. Parimet e përgjithshme të aplikuara nga Gjykata në vendimet e lartcekura janë bazuar në rastin e GJENDJ-së, Micallef kundër Maltës, nr. 17056/06, Aktgjykim i 15 tetorit 2009.
Bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së, Gjykata vë në dukje se jo të gjitha masat e sigurisë apo masat e përkohshme përcaktojnë të drejta ose detyrime civile dhe në mënyrë që neni 6 i KEDNJ-së të konsiderohet i zbatueshëm, GJEDNJ përcaktoi kriteret mbi bazën e të cilave duhet të vlerësohet aplikueshmëria e nenit 6 të KEDNJ-së në “proceduarat paraprake” (shih, rastin e GJEDNJ-së, Micallef kundër Maltës, cituar më lart, paragrafët 83-86).
Sipas kritereve të përcaktuar në rastin Micallef kundër Maltës, të cilat kritere edhe kjo Gjykatë i ka pranuar përmes praktikës së vet gjyqësore:
së pari, e drejta në fjalë duhet të jetë “civile” në kuptim të KEDNJ-së si në shqyrtimin gjyqësor ashtu edhe në procedurat lidhur me masën e sigurisë, brenda kuptimit autonom të këtij nocioni sipas nenit 6 të KEDNJ-së; dhe
së dyti, kjo procedurë duhet të përcaktojë në mënyrë efektive të drejtën civile përkatëse. Sa herë që një masë e përkohshme mund të konsiderohet efektive për të përcaktuar të drejtën civile ose detyrimin në fjalë, pavarësisht nga kohëzgjatja që është në fuqi, neni 6 do të jetë i zbatueshëm (shih, në këtë kontekst, rastin e GJEDNJ-së, Micallef kundër Maltës, cituar më lart, paragrafët 84 dhe 85 dhe referencat e përmendura aty).
Rrjedhimisht, për të konstatuar nëse në rastin konkret aplikohet neni 31 i Kushtetutës, në ndërlidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, Gjykata do t’iu referohet parimeve të përgjithshme të përcaktuara përmes praktikës gjyqësore të GJEDNJ-së dhe të Gjykatës për sa i përket aplikueshmërisë së garancive procedurale të nenit 31 të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së dhe më pas të njëjtat do t’i aplikojë në rrethanat e rastit konkret.
Gjykata rikujton që në rrethanat e rastit konkret, parashtruesi i kërkesës ka inicuar konflikt administrativ duke parashtruar padi administrative në Gjykatën Themelore më 17 mars 2022, dhe njëkohësisht kishte paraqitur edhe kërkesën për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE me arsyetimin se ky në këtë vendim nuk përfshihen konsumatorët e energjisë në katër (4) komunat në veri të Republikës së Kosovës ka rezultuar në trajtim të pabarabartë në raport me konsumatorët e energjisë në komunat tjera të Republikës së Kosovës. Kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve administrative, si në rrethanat e rastit konkret, në procedurë të konfliktit administrativ është paraparë në nenin 22 të LKA-së. Ky vendim për shtyrje të ekzekutimit, bazuar në ligjin e aplikueshëm, mund të merret deri në vendosjen në merita të rastit nga gjykatat e rregullta.
Gjykata fillimisht vëren se thelbi i së drejtës në fjalë në procedurë kryesore (të shqyrtimit të meritave) ndërlidhet me trajtimin apo jo të barabartë të konsumatorëve të energjisë apo ndalimin e diskriminimit. Thënë këtë, Gjykata vëren se drejta në fjalë si në procedurë të meritave ashtu edhe në procedurë paraprake në rrethanat e rastit konkret mbulon një të drejtë të karakterit civil, përkatësisht barazinë para ligjit/ndalimin e diskriminimit të konsumatorëve të energjisë elektrike, në emër dhe llogari të të cilëve parashtruesi i kërkesës ka parashtruar padi dhe kërkesë për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, dhe të cilit edhe në procedurë paraprake i është njohur edhe e drejta si palë në procedurë, duke plotësuar kështu kushtin e parë për aplikueshmerinë e garancive procedurale të nenit 6 të KEDNJ-së.
Së dyti, Gjykata po ashtu vëren se çështja e shtyrjes së ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së në fakt përcakton në mënyrë efektive të drejtën civile në fjalë.
Rrjedhimisht, duke marrë parasysh të drejtën e përfshirë në "procedurat paraprake", përkatësisht masën e përkohshme dhe natyrën e saj përcaktuese për te drejtën civile në fjalë, Gjykata konstaton që rrethanat e rastit konkret, i përmbushin kriteret për aplikimin e garancive procedurale te mishëruara në nenin 31 të Kushtetutës ne lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së.
Rrjedhimisht, Gjykata konstaton se kërkesa e parashtruesit te kërkesës është rationae materie në pajtim me Kushtetutën.
Përveç kësaj, Gjykata shqyrton nëse parashtruesit e kërkesës kanë përmbushur kriteret e pranueshmërisë të përcaktuara në rregullin 34 [Kriteret e pranueshmërisë] të Rregullores se punës. Paragrafi 2 i rregullit 34 të Rregullores së punës përcakton kriteret në bazë të së cilave Gjykata mund të shqyrtojë kërkesën, duke përfshirë kriterin që kërkesa të mos jetë qartazi e pabazuar. Specifikisht, paragrafi 2 i rregullit 34 të Rregullores së punës përcakton që:
"(2) Gjykata mund ta konsiderojë kërkesën të papranueshme, nëse kërkesa është qartazi e pabazuar, sepse parashtruesja nuk dëshmon dhe nuk mbështetë në mënyrë të mjaftueshme pretendimin e tij/saj".
Bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së por edhe të Gjykatës, një kërkesë mund të shpallet e papranueshme si “qartazi e pabazuar” në tërësinë e saj ose vetëm përkitazi me ndonjë pretendim specifik që një kërkesë mund të ngërthejë. Në këtë drejtim, është më e saktë t’iu referohet të njëjtave si “pretendime qartazi të pabazuara”. Këto të fundit, bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së, mund të kategorizohen në katër grupe të veçanta: (i) pretendime që kualifikohen si pretendime “të shkallës së katërt”; (ii) pretendime që kategorizohen me një “mungesë të dukshme ose evidente të shkeljes”; (iii) pretendime “të pambështetura apo të paarsyetuara”; dhe në fund, (iv) pretendime “konfuze dhe të paqarta”. Këtë koncept të papranueshmërisë mbi bazën e një kërkese të vlerësuar si “qartazi të pabazuar”, dhe specifikat e katër kategorive të lartcekura të pretendimeve të kualifikuara si “qartazi të pabazuara” të zhvilluara përmes praktikës gjyqësore të GJEDNJ-së, Gjykata i ka përvetësuar edhe në praktikën e saj gjyqësore përfshirë por duke mos u kufizuar në rastet KI40/20, parashtrues Sadik Gashi, Aktvendim për Papranueshmëri, i 20 janarit 2021; KI163/18, parashtrues Kujtim Lleshi, Aktvendim për Papranueshmëri, i 24 qershorit 2020; KI21/21, parashtrues, Asllan Meka, Aktvendim për Papranueshmëri, i 28 prillit 2021, KI107/21, parashtrues Ramiz Hoti, Aktvendim për Papranueshmëri, i 21 tetorit 2021).
Në kontekst të vlerësimit të pranueshmërisë së kërkesës, përkatësisht, në vlerësimin nëse e njëjta është qartazi e pabazuar në baza kushtetuese, Gjykata, fillimisht do të rikujtojë pretendimet përkatëse të parashtruesit të kërkesës, në vlerësimin e të cilave, Gjykata do të aplikojë standardet e praktikës gjyqësore të GJEDNJ-së në harmoni me të cilën, në bazë të nenit 53 [Interpretimi i Dispozitave për të Drejtat e Njeriut] të Kushtetutës, ajo është e detyruar të interpretojë të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me Kushtetutë.
Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës në kërkesën e tij specifikon se Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme, përmes të cilit kërkesa e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së ishte refuzuar ka rezultuar në shkelje të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, për shkak (i) të interpretimit dhe zbatimit qartazi të gabuar të ligjit, përkatësisht nenit 22 të LKA-së dhe (ii) mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor.
Në vijim, Gjykata do të fillojë me shqyrtimin e pretendimit të parashtruesit të kërkesës për interpretim dhe zbatim qartazi të gabuar dhe arbitrar të ligjit për të vazhduar me shqyrtimin e pretendimit të tij për mungesë të vendimit të arsyetuar gjyqësor, të dyja këto pretendime që hyjnë në kuptim të garancive të mishëruara në nenin 31 të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së.
Në lidhje me pretendimin për interpretim dhe zbatim qartazi të gabuar dhe arbitrar të ligjit
Gjykata fillimisht vë në pah, se parashtruesi i kërkesës pretendon se: “[...] vendimi kontestues i Gjykatës Supreme në arsyetimin e tij nuk i ka trajtuar tri çështjet substanciale, të cilat në kuptim të nenit 22, paragrafit 2 të Ligjit për Konfliktet Administrative, paraqesin njëkohësisht tri kushtet vendimtare që të aprovohet kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit të aktit administrativ, plotësim i të cilave, në mënyrë kumulative paraqet prezumimin ligjor për aprovimin e kërkesës për shtyrje.”
Së dyti, parashtruesi i kërkesës vlerëson se: “Gjykata Supreme në vendimin kontestues të saj ka tejkaluar kompetencat ligjore sepse vendimi i shkallës së dytë, i cili ishte objekt i shqyrtimit të saj, nuk ishte një Aktgjykim, por ishte një Aktvendim. Dhe meqenëse aktvendimi respektiv kishte për shqyrtimin e një mase të sigurimit në kuptim të nenit 305, paragrafi 2 të LPK-së, të njëjtat në procedurë mund t’i nënshtrohen shqyrtimit ligjor në dy instanca gjyqësore, respektivisht në Gjykatën Themelore dhe në Gjykatën e Apelit, por jo edhe në Gjykatën Supreme. Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm gjyqësor do të duhej të refuzohej sepse e njëjta nuk është paraqitur ndaj një aktgjykimi (mbi çështjen meritore) të gjykatës së shkallës së dytë, por është parashtruar ndaj një aktvendimi, kundër të cilit shprehimisht është i ndaluar ankimimi. Kjo vërtetohet ekskluzivisht përmes nenit 310 të LPK-së, në paragrafin 5 të të cilit, shprehimisht përcaktohet pamundësia e ankimimit ndaj vendimit të shkallës së dytë mbi masën e përkohshme [...] Në bazë të nenit 49 (Procedura sipas mjeteve juridike) të LKA-së, Kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor sipas nenit 34 si dhe kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë sipas nenit 25 janë mjete të jashtëzakonshme ligjore të cilat mund të përdoren vetëm kundër aktgjykimeve të shkallës së dytë [...] Rrjedhimisht, pranimi në shqyrtim dhe aprovimi i kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm gjyqësor nga ana e Gjykatës Supreme përmes vendimit kontestues është i kundërligjshëm sepse ky mjet i jashtëzakonshëm juridik nuk është i lejuar në procedurat paraprake (të shqyrtimit dhe vendosjes së masave të përkohshme të sigurisë) dhe përbën edhe pabarazi të palëve në procedurë në mes të subjekteve private dhe atyre publike, pasi që procedura kontestimore – për sa i përket vendimeve të ndërmjetme procedurale si masa e sigurisë/e përkohshme është e dyshkallëshme, ndërsa procedura e konfliktit administrativ të jetë e trishkallëshme.”
Bazuar në pretendimet e lartcekura, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës në kuptim të pretendimit të tij për interpretim dhe zbatim qartazi të gabuar dhe arbitrar të ligjit njëkohësisht ngrit dy pretendime thelbësore, përkatësisht: (i) pretendimin që ndërlidhet me çështjen e lejueshmërisë së kërkesës për shqyrtim të jashtëzakonshëm në procedurë paraprake, siç është rasti në rrethanat e tij dhe (i) pretendimin që ndërlidhet me interpretimin apo zbatimin e gabuar nenit 22 të LKA-së, i cili përcakton kriteret që duhet të plotësohen në mënyrë që të aprovohet kërkesa për shtyrje të ekzekutimit të një vendimi derisa çështja të vendoset në merita.
Në vijim, të këtyre dy pretendimeve Gjykata fillimisht do të shqyrtojë pretendimin e parashtruesit të kërkesës që ndërlidhet me nxjerrjen e Aktvendimit të kontestuar të Gjykatës Supreme, në kuadër të procedurës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor.
Në këtë aspekt, Gjykata sërish rikujton procedurën e zhvilluar pranë gjykatave të rregullta, e cila procedurë paraprake ishte iniciuar me kërkesëpadinë e parashtruesit të kërkesës për anulimin e Vendimit të ZREE-së dhe për pasojë edhe me kërkesën e tij për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, si vendim administrativ në bazë të nenit 22 të LKA-së.
Për sa i përket çështjes së lejueshmërisë së kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor, Gjykata vë në pah se Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme, është nxjerrë në procedurë paraprake si rezultat i propozimit të parashtruesit të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së. Thënë këtë, Gjykata rikujton se Gjykata Themelore përmes Aktvendimit [A.nr.656/22] të 8 prillit 2022 kishte aprovuar kërkesën e parashtruesit të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE, i cili vendim ishte vërtetuar edhe përmes Aktvendimit [AA. Nr. 364/22] të Gjykatës së Apelit të 13 qershorit 2022. Në vijim, si rezultat i kërkesës së ZREE-së për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të Aktvendimit të sipër cekur të Gjykatës së Apelit, të parashtruar në Gjykatën Supreme, kjo e fundit, kishte aprovuar si të bazuar kërkesën e ZREE-së duke e refuzuar kërkesën e parashtruesit të kërkesës për shtyrjen e ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së.
Në këtë kontekst, Gjykata rikujton se kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të Aktvendimit të Gjykatës së Apelit, në Gjykatën Supreme është parashtruar në bazë të nenit 24 (pa titull) të LKA-së, i cili përcakton që:
1. Kundër vendimit të formës së prerë të gjykatës kompetente për çështje administrative të shkallës së dytë, pala mund të parashtrojë Gjykatës Supreme të Kosovës kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor.
2. Kërkesa nga paragrafi 1. i këtij neni mund të parashtrohet vetëm për shkak të shkeljes të drejtës materiale ose të shkeljeve të dispozitave të procedurës, që do të mund të kishte ndikim në zgjidhjen e çështjes.
3. Mbi kërkesën për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit të gjykatës vendos Gjykata Supreme e Kosovës.
Gjykata po ashtu vë në dukje se ndaj kërkesës së ZREE-së për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të Aktvendimit të Gjykatës së Apelit, parashtruesi i kërkesës kishte dorëzuar përgjigje. Përmes kësaj të fundit, parashtruesi i kërkesës kundërshtoi pretendimet e ngritura nga ana e ZREE-së në kërkesën e saj për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të Aktvendimit të Gjykatës së Apelit. Përderisa, në përgjigjen e tij, parashtruesi i kërkesës nuk e kishte ngritur çështjen e lejueshmërisë së kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm në rrethanat e rastit konkret.
Në kontekst të kësaj fundit, Gjykata duke rikujtuar praktikën e vet gjyqësore, vë në dukje se çështja e lejueshmërisë së një mjeti ligjor të parashtruar para një gjykate është çështje e cila në radhë të parë duhet të trajtohet nga vetë gjykata sipas detyrës zyrtare. Megjithatë në rrethanat e rastit konkret është e dukshme se neni 24 i LKA-së nuk bën dallimin në mes të procedurës parapake dhe asaj të shqyrtimit të kërkesës në meritat e saj. Nga vetë përmbajtja e nenit 24 të LKA-së rezulton që kërkesa për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor është e lejuar kundër vendimit të formës së prerë të “gjykatës kompetente për çështje administrative të shkallës së dytë”.
Në dritën e të lartcekurave, Gjykata vë në dukje se ky pretendim i parashtruesit është i pabazuar, sepse procedura e zhvilluar para gjykatave të rregullta është udhëhequr na bazë të dispozitave të LKA-së, përkatësisht dispozitave të procedurës administrative.
Në vijim, Gjykata do të vazhdojë me shqyrtimin dhe vlerësimin e pretendimit të parashtruesit të kërkesës që ndërlidhet me interpretimin qartazi të gabuar dhe arbitrar të nenit 22 të LKA-së nga ana e Gjykatës Supreme.
Në këtë kontekst, Gjykata vë në dukje se baza e shqyrtimit të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, pranë Gjykatës Themelore ishte neni 22 i LKA-së, paragrafët 2 dhe 6, e cila dispozitë përcakton kriteret që duhet plotësuar në mënyrë që gjykata të lejojë shtyrjen e ekzekutimit të një vendimi administrativ, siç është rasti me Vendimin e ZREE-së.
Në vijim dhe në kontekst të kësaj, paragrafët 2 dhe 6 të nenit 22 të LKA-së, përcaktojnë që:
[...]
2. Me kërkesën e paditësit, organi, akti i të cilit ekzekutohet, gjegjësisht organi që është kompetent për ekzekutim, mund ta shtyjë ekzekutimin deri në vendimin definitiv gjyqësor, nëse ekzekutimi do t’i sillte dëm paditësit, i cili vështirë do të riparohej, kurse shtyrja nuk është në kundërshtim me interesin publik, e as që shtyrja do t’i sillte ndonjë dëm të madh palës kundërshtare përkatësisht personit të interesuar.
[...]
6. Paditësi mund të kërkojë edhe nga gjykata shtyrjen e ekzekutimit të aktit administrativ deri në marrjen e vendimit gjyqësor, sipas kushteve të parapara në paragrafin 2. të këtij neni.
Gjykata, bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së, por duke marrë parasysh edhe karakteristikat e saj, siç përcaktohen në KEDNJ, si dhe parimin e subsidiaritetit dhe doktrinën e shkallës së katërt, vazhdimisht ka theksuar ndryshimin midis “kushtetutshmërisë” dhe “ligjshmërisë” dhe ka theksuar se nuk është detyrë e saj të merret me gabimet e fakteve ose interpretimin e gabuar dhe zbatimin e gabuar të ligjeve, që pretendohet të jenë bërë nga një gjykatë e rregullt, përveç dhe për aq sa gabimet e tilla kanë mundur të shkelin të drejtat dhe liritë e mbrojtura me Kushtetutë dhe/ose KEDNJ (shih, në këtë kontekst, rastet e Gjykatës KI179/18, parashtrues Belgjyzar Latifi, Aktvendim për papranueshmëri, i 23 korrikut 2020, paragrafi 68; KI49/19, parashtrues Shoqëria Aksionare Limak Kosovo International Airport SH.A., “Adem Jashari”, Aktvendim i 31 tetorit 2019, paragrafi 47; KI56/17, parashtruese Lumturije Murtezaj, Aktvendim për papranueshmëri, i 18 dhjetorit 2017, paragrafi 35; dhe KI154/17 dhe KI05/18, parashtrues, Basri Deva, Afërdita Deva dhe Shoqëria me përgjegjësi të kufizuar “Barbas”, Aktvendim për papranueshmëri, i 12 gushtit 2019, paragrafi 60, dhe së fundmi rasti KI76/21, parashtrues Qemajl Babuni, Aktvendimi i 10 nëntorit 2021, paragrafi 34).
Gjykata gjithashtu vazhdimisht ka theksuar se nuk është roli i kësaj Gjykate të rishikojë gjetjet e gjykatave të rregullta në lidhje me gjendjen faktike dhe zbatimin e të drejtës materiale dhe se nuk mund të vlerësojë vetë ligjin që ka bërë që një gjykatë e rregullt të miratojë një vendim në vend të një vendimi tjetër. Nëse do të ishte ndryshe, Gjykata do të vepronte si gjykatë e “shkallës së katërt”, që do të rezultonte në tejkalimin e kufijve të vendosur në juridiksionin e saj (shih, në këtë kontekst, rastin e GJEDNJ-së García Ruiz kundër Spanjës, nr. 30544/96, Aktgjykim i 21 janarit 1999, paragrafi 28 dhe referencat e përdoruara aty; dhe shih, gjithashtu rastet e Gjykatës, KI49/19, parashtrues Shoqëria Aksionare Limak Kosovo International Airport SH.A., “Adem Jashari”, rast i cituar më lart, paragrafi 48; dhe KI154/17 dhe KI05/18, Basri Deva, Afërdita Deva dhe Shoqëria me përgjegjësi të kufizuar “Barbas”, rast i cituar më lart, paragrafi 61, dhe së fundmi rasti KI76/21, rast i cituar më lart, paragrafi 35).
Gjykata mund të bëjë vlerësimin e interpretimeve ligjore të gjykatave të rregullta përjashtimisht dhe atë vetëm nëse ato interpretime mund të kenë rezultuar në konkluzione arbitrare ose qartazi te paarsyeshme (shih rastin e Gjykatës KI75/17, parashtrues X, Aktgjykim i 30 janarit 2018, paragrafi 59).
Në rastin konkret, Gjykata vëren se Gjykata Supreme kishte anuluar qëndrimin e Gjykatës Themelore dhe asaj të Apelit për të aprovuar kërkesën për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së me arsyetimin se “gjykata e shkallës së parë me rastin e lëshimit të masës së përkohshme kontestuese gabimisht ka zbatuar këtë dispozitë ligjore, sikur edhe gjykata e shkallës së dytë kur ka aprovuar një qëndrim të tillë të gjykatës së shkallës së parë, sepse sipas vlerësimit të Gjykatës Supreme arsyetimi i aktvendimit të kontestuar me kërkesë për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor por edhe ai i shkallës së parë është jo bindës dhe jo konkret lidhur me faktet vendimtare ne të cilat këto vendime bazohen.
Gjykata Supreme më tej arsyetoi se argumentet në bazë të të cilave Gjykata Themelore dhe ajo e Apelit i kanë bazuar vendimet e tyre për aprovimin e kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit të ZREE-së, përkatësisht argumenti që “qytetarëve të cilët i përfaqëson paditësi dhe qytetarët e tjerë si palë me interes juridik, do tu shkaktohej dëm i pa riparueshëm i cili do të manifestohet në aspektin financiar, me vështirësi në përballimin e pagesave me tarifa të reja më të larta për energjinë elektrike të harxhuar që tani janë duke paguar ekonomitë familjare” nuk e aprovon si të qëndrueshëm, bindës dhe të mjaftueshëm për t’u aprovuar kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit Vendimit të ZREE-së.
Në lidhje me këtë të fundit, Gjykata Supreme shton se ky pretendim i ngritur nga ana e parashtruesit të kërkesës nuk është i argumentuar me prova dhe fakte konkrete, në mënyrë që të arsyetohej dëmi i pariparueshëm për qytetarët si palë me interes ashtu siç përcaktohet me nenin 22 të LKA-së.
Më konkretisht, në kuptim të interpretimit dhe aplikimit të kritereve të nenit 22 të LKA-së, Gjykata Supreme theksoi se: “[...] nuk ka paraqitur dëshmi adekuate apo rrethana të tjera bindëse për ta bërë të besueshëm kushtin e parë të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të vendimit të kontestuar, se cili do të ishte dëmi i drejtpërdrejtë apo i tërthortë që do ti shkaktohej me ekzekutimin e vendimit të kontestuar, për veç që potencohen faktet që me ekzekutimin e këtij vendimi do të shkaktohej dëm i pa riparueshëm për qytetarë me shtrenjtimin e rrymës. Me që pretendimet janë të përgjithësuara dhe konsistojnë në drejtim të shkaktimit të dëmit vështirë të riparueshëm në mjete monetare me shtrenjtimin e tarifave të energjisë elektrike për qytetarët, ashtu si vlerësojnë edhe gjykatat e instancave më të ulëta, Gjykata Supreme vlerëson se, si do që të vendoset çështja kryesore sipas padisë, do të jetë i mundur kompensimi-rimbursimi sipas procedurave dhe mënyrave ligjore, ashtu që dëmi eventual do të ishte i riparueshëm, me që bëhet fjalë për prestim në mjete monetare për pagesë të energjisë elektrike të harxhuar.”
Bazuar në arsyetimin e dhënë nga Gjykata Supreme përmes Aktgjykimit të saj, Gjykata vëren se kjo e fundit ka arritur në këtë përfundim pas shqyrtimit të konstatimeve të dhëna përmes aktgjykimeve të Gjykatës Themelore dhe të Gjykatës së Apelit dhe adresimit të pretendimeve të parashtruesit të kërkesës të ngritura në përgjigjen e tij ndaj kërkesës për rishqyrtim të jashtëzakonshëm.
Prandaj, duke marrë për bazë atë që është cekur më lart, Gjykata konsideron se parashtruesi i kërkesës, nuk mbështet mjaftueshëm si këto interpretime të nenit 22 të LKA-së, të bëra nga Gjykata Supreme, kanë rezultuar në konkluzione arbitrare ose qartazi të paarsyeshme në rastin e mund të mos kenë qenë të drejta apo edhe të kenë qenë arbitrare. Kjo për arsye se Gjykata konsideron se konstatimet dhe konkluzionet e Gjykatës Supreme në këtë procedurë paraprake dhe të cilat në mënyrë specifike i referohen kërkesës së parashtruesit për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit ZREE-së mbështeten në radhë të parë në vlerësimin e saj për plotësim të kritereve të përcaktuara në nenin 22 të LKA-së.
Rrjedhimisht, Gjykata konstaton se pretendimet e lartcekura të parashtruesit të kërkesës për interpretim dhe zbatim qartazi të gabuar dhe arbitrar të LKA-së janë të pabazuar për shkak të “mungesës evidente apo të dukshme të shkeljes”, dhe rrjedhimisht qartazi të pabazuara në baza kushtetuese ashtu siç përcaktohet me rregullin 34 (2) të Rregullores së punës.
(ii) Në lidhje me pretendimin për mungesë të arsyetimit të vendimit gjyqësor
Përkitazi me të drejtën për një vendim të arsyetuar gjyqësor të garantuar përmes nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, Gjykata fillimisht thekson se ajo tashmë ka një praktikë të konsoliduar gjyqësore. Kjo praktikë është ndërtuar duke u bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së.
Praktika gjyqësore e GJEDNJ-së dhe ajo e vet Gjykatës gjithashtu përcakton se përkundër faktit që një gjykatë ka një liri të caktuar të vlerësimit lidhur me përzgjedhjen e argumenteve dhe dëshmive, ajo është e detyruar të justifikojë aktivitetet dhe vendimmarrjen e saj duke dhënë arsyet përkatëse (shih rastet e GJEDNJ-së: Suominen kundër Finlandës, nr. 37801/97, Aktgjykim i 24 korrikut 2003, paragrafi 36; dhe Carmel Saliba kundër Maltës, Aktgjykim i 24 prillit 2017, paragrafi 73). Për më tepër, vendimet duhet të jenë të arsyetuara në atë mënyrë që t'u mundësojë palëve të shfrytëzojnë në mënyrë efektive çdo të drejtë ekzistuese të ankesës (shih rastin e GJEDNJ Hirvisaari kundër Finlandës, nr. 49684/99, Aktgjykim, i 25 dhjetorit 2001, paragrafi 30).
Masa në të cilën zbatohet detyrimi për një vendim të arsyetuar gjyqësor mund të ndryshojë në varësi të natyrës së vendimit dhe duhet të përcaktohet në dritën e rrethanave të secilit rast (shih rastet e GJEDNJ-së: Ruiz Torija kundër Spanjës, nr. 18390/91, Aktgjykim i 9 dhjetorit 1994, paragrafi 29; dhe Hiro Balani kundër Spanjës, nr. 18064/91, Aktgjykim i 9 dhjetorit 1994 paragrafi 27).
Megjithatë, nëse parashtresa e një pale është vendimtare për rezultatin e procedurës, ajo kërkon që t'i përgjigjet në mënyrë specifike dhe pa vonesë (shih rastet e GJEDNJ-së, Ruiz Torija kundër Spanjës, të cituar më lart, paragrafi 30; Hiro Balani kundër Spanjës, të cituar më lart, paragrafi 28, shih rastin e Gjykatës KI143/22, me parashtrues Hidroenergji SH.P.K., Aktgjykim, i 15 dhjetorit 2022, paragrafi118).
Në fund, Gjykata duke iu referuar praktikës së saj gjyqësore rikujton se vendimet e gjykatave do të shkelin parimin kushtetues të ndalimit të arbitraritetit në vendimmarrje, në qoftë se arsyetimi i dhënë nuk i përmban faktet e vërtetuara, dispozitat ligjore përkatëse dhe marrëdhënien logjike midis tyre (shih, ndër të tjera, rastet e Gjykatës: KI135/14, parashtrues “IKK Classic”, Aktgjykim i 4 dhjetorit 2017, paragrafi 58; KI97/16 parashtrues “IKK Classic”, Aktgjykim, i 4 dhjetorit 2017, paragrafi 52; dhe KI87/18, parashtrues IF Skadeforsikring, Aktgjykim, i 26 prillit 2018, paragrafi 49).
Gjykata rikujton që parashtruesi i kërkesës pretendon se Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme nuk përmbush standardet e një vendimi të arsyetuar gjyqësor. Përveç këtij pretendimi, Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës nuk ka specifikuar se si Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme karakterizohet me mungesë të arsyetimit. Thënë këtë, Gjykata rikujton se parashtruesi i kërkesës në kërkesën e tij para Gjykatës kryesisht është përqendruar në ofrimin e argumenteve që ndërlidhen me interpretim dhe aplikim qartazi të gabuar dhe arbitrar të LKA-së.
Në rrethanat e rastit konkret, Gjykata konsideron se Gjykata Supreme arsyetimin e saj për refuzim të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të Vendimit e ZREE-së e ka mbështetur në:
“[...] gjykata e shkallës së parë me rastin e lëshimit të masës së përkohshme kontestuese gabimisht ka zbatuar këtë dispozitë ligjore, sikur edhe gjykata e shkallës së dytë kur ka aprovuar një qëndrim të tillë të gjykatës së shkallës së parë, sepse sipas vlerësimit të Gjykatës Supreme arsyetimi i aktvendimit të kontestuar me kërkesë për rishqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor por edhe ai i shkallës së parë është jo bindës dhe jo konkret lidhur me faktet vendimtare ne të cilat këto vendime bazohen [...] Argumentet në të cilat bazohen aktvendimet e instancave më të ulëta me rastin e aprovimit të kërkesës për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të organit të paditur se, qytetarëve të cilët i përfaqëson paditësi dhe qytetarët e tjerë si palë me interes juridik, do tu shkaktohej dëm i pa riparueshëm i cili do të manifestohet në aspektin financiar, me vështirësi në përballimin e pagesave me tarifa të reja më të larta për energjinë elektrike të harxhuar që tani janë duke paguar ekonomitë familjare, Gjykata Supreme nuk i aprovon si të qëndrueshme, bindëse dhe të mjaftueshme për t’u aprovuar kërkesa për shtyrjen e ekzekutimit të vendimit të organit të paditur gjer në vendosjen meritore sipas padisë, sepse nuk janë të argumentuara me prova dhe fakte konkrete se dëmi vështirë do të riparohej për paditësin apo qytetarët-ekonomitë familjare, si palë me interes, ashtu si parashihet në nenin 22 të LKA të cituar si më lartë. Arsyet e cekura si në vendimet e instancave më të ulëta janë të përgjithësuar dhe konsistojnë në shtrenjtimin pa të drejtë të energjisë elektrike nga e paditura, çështje kjo që sipas vlerësimit të Gjykatës Supreme do të shqyrtohet në procedurë të vendosjes meritore sipas padisë, gjatë vlerësimit të ligjshmërisë së vendimit organit të paditur, kështu që tani për tani nuk mund të shqyrtohet ligjërisht vendimi i ZRE për shtrenjtimin e energjisë elektrike, por vetëm kushtet ligjore për lëshimin e masës së përkohshme kontestuese.”
Në vijim, Gjykata Supreme po ashtu gjeti se parashtruesi i kërkesës: “[...] nuk ka paraqitur dëshmi adekuate apo rrethana të tjera bindëse për ta bërë të besueshëm kushtin e parë të kërkesës për shtyrje të ekzekutimit të vendimit të kontestuar, se cili do të ishte dëmi i drejtpërdrejtë apo i tërthortë që do ti shkaktohej me ekzekutimin e vendimit të kontestuar, për veç që potencohen faktet që me ekzekutimin e këtij vendimi do të shkaktohej dëm i pa riparueshëm për qytetarë me shtrenjtimin e rrymës. Me që pretendimet janë të përgjithësuara dhe konsistojnë në drejtim të shkaktimit të dëmit vështirë të riparueshëm në mjete monetare me shtrenjtimin e tarifave të energjisë elektrike për qytetarët, ashtu si vlerësojnë edhe gjykatat e instancave më të ulëta, Gjykata Supreme vlerëson se, si do që të vendoset çështja kryesore sipas padisë, do të jetë i mundur kompensimi-rimbursimi sipas procedurave dhe mënyrave ligjore, ashtu që dëmi eventual do të ishte i riparueshëm, me që bëhet fjalë për prestim në mjete monetare për pagesë të energjisë elektrike të harxhuar.”
Bazuar në arsyetimin e lartcekur të Gjykatës Supreme, Gjykata vëren se ky arsyetim përmban faktet e vërtetuara, dispozitat ligjore përkatëse, përkatësisht nenin 22 të LKA-së dhe marrëdhënien logjike midis tyre.
Në dritën e të lartcekurave, Gjykata, duke u bazuar në sqarimet si më sipër, dhe në mënyrë specifike duke marrë parasysh pretendimet e ngritura nga parashtruesi i kërkesës dhe faktet e paraqitura nga ai, dhe gjithashtu arsyetimin e Gjykatës Supreme përmes Aktgjykimit të saj të kontestuar vlerëson se ky i fundit nuk karakterizohet me mungesë të vendimit të arsyetuar gjyqësor, bazuar në praktikën gjyqësore të Gjykatës dhe të GJEDNJ-së, dhe se për pasojë, pretendimet e parashtruesit të kërkesës përkitazi me mungesën e vendimit të arsyetuar janë qartazi të pabazuara në “mungesë të dukshme ose evidente të shkeljes”.
Përfundimisht, Gjykata konstaton se pretendimet e parashtruesit të kërkesës për (i) interpretim dhe zbatim qartazi të gabuar dhe arbitrar të ligjit dhe (ii) për mungesë të arsyetimit të vendimit gjyqësor nga ana e Gjykatës Supreme janë pretendime qartazi të pabazuara në bazë kushtetuese, ashtu siç përcaktohet me rregullin 34 (2) të Rregullores së Punës, dhe rrjedhimisht kërkesa e tij duhet të shpallet e papranueshme.
PËR KËTO ARSYE
Gjykata Kushtetuese, në pajtim me nenet 21 (4), 113 (1) dhe (7) dhe, me nenet 20 dhe 47 të Ligjit dhe me rregullin 34 (2) të Rregullores së punës, në seancën e mbajtur më 22 janar 2024, njëzëri:
VENDOS
TË SHPALLË kërkesën të papranueshme;
T’UA KUMTOJË këtë Aktvendim palëve;
TË PUBLIKOJË këtë Aktvendim në Gazetën Zyrtare, në pajtim me nenin 20.4 të Ligjit;
Ky Aktvendim hyn në fuqi në ditën e shpalljes në Gazetën Zyrtare, në pajtim me paragrafin 5 të nenit 20 të Ligjit.
Gjyqtari raportues Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese
Bajram Ljatifi Gresa Caka-Nimani
Partia Demokratike e Kosovës
KI - Kërkesë individuale
Aktvendim për papranueshmëri
Kërkesa është qartazi e pabazuar
Administrative