`
Prishtinë, më 6 mars 2024
Nr. Ref.:AGJ 2408/24
AKTGJYKIM
në
rastin nr. KI43/23
Parashtrues
Armend Hamiti
Vlerësim i kushtetutshmërisë së
Aktgjykimit AA. nr. 37/22 të 18 janarit 2023, të Gjykatës Supreme të Kosovës
GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
e përbërë nga:
Gresa Caka-Nimani, kryetare
Bajram Ljatifi, zëvendëskryetar
Selvete Gërxhaliu-Krasniqi, gjyqtare
Safet Hoxha, gjyqtar
Radomir Laban, gjyqtar
Remzije Istrefi-Peci, gjyqtare
Nexhmi Rexhepi, gjyqtar dhe
Enver Peci, gjyqtar
Parashtruesi i kërkesës
Kërkesa është parashtruar nga Armend Hamiti me vendbanim në Komunën e Prishtinës (në tekstin e mëtejmë: parashtruesi i kërkesës), i përfaqësuar nga Diamant Zekaj, avokat nga Prishtina.
Vendimi i kontestuar
Parashtruesi i kërkesës e konteston kushtetutshmërinë e Aktgjykimit [AA. nr. 37/22] të 18 janarit 2023, të Gjykatës Supreme të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Supreme) në lidhje me Vendimin [KPK/ Nr. 1513/2022] të 29 nëntorit 2022, të Këshillit Prokurorial të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: KPK).
Parashtruesi i kërkesës vendimin e kontestuar e ka pranuar më 24 janar 2023.
Objekti i çështjes
Objekt i çështjes është vlerësimi i kushtetutshmërisë së Aktgjykimit të kontestuar, përmes së cilit pretendohet se parashtruesit të kërkesës i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të tij, të garantuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Kushtetuta), në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (në tekstin e mëtejmë: KEDNJ).
Parashtruesi i kërkesës para Gjykatës kërkon vendosjen e masës së përkohshme, përkatësisht të evitohen dëmet e pariparueshme për të njëjtin.
Baza juridike
Kërkesa bazohet në paragrafin 1 dhe 7 nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës, nenet 22 (Procedimi i kërkesës), 27 (Masat e përkohshme) dhe 47 (Kërkesa individuale) të Ligjit për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës, nr. 03/L-121 (në tekstin e mëtejmë: Ligji) dhe në rregullat 25 (Parashtrimi i kërkesave dhe përgjigjeve) dhe 44 (Kërkesa për masë të përkohshme) të Rregullores së punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës, nr. 01/2023 (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja e punës).
Me 7 korrik 2023, Rregullorja e punës së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës Nr. 01/2023, u publikua në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës dhe hyri në fuqi pesëmbëdhjetë (15) ditë pas publikimit te saj. Rrjedhimisht, gjatë shqyrtimit të kërkesës, Gjykata Kushtetuese i referohet dispozitave të Rregullores së lartcekur. Lidhur me këtë, konform rregullit 78 (Dispozitat kalimtare) të Rregullores së punës Nr. 01/2023, përjashtimisht, dispozita të caktuara të Rregullores së punës Nr. 01/2018, do të vazhdojnë të zbatohen në lëndët e regjistruara në Gjykatë përpara shfuqizimit të saj, vetëm nëse dhe për aq sa janë më të favorshme për palët.
Procedura në Gjykatën Kushtetuese
Më 14 shkurt 2023, parashtruesi i kërkesës e dorëzoi kërkesën e tij përmes postës, të cilën Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata) e pranoi më 16 shkurt 2023.
Më 2 mars 2023, Gjykata njoftoi parashtruesin e kërkesës, Gjykatën Supreme dhe KPK-në, për regjistrimin e kërkesës dhe ua dërgoi nga një kopje të kërkesës këtyre dy të fundit.
Më 7 mars 2023, Kryetarja e Gjykatës përmes Vendimit [Nr.GJR.KI43/23] caktoi gjyqtarin Nexhmi Rexhepi - Gjyqtar raportues dhe Kolegjin shqyrtues të përbërë nga gjyqtarët: Bajram Ljatifi (kryesues), Safet Hoxha dhe Remzije Istrefi-Peci (anëtarë).
Më 14 mars 2023, Gjykata kërkoi nga përfaqësuesi i pretenduar ligjor i parashtruesit të kërkesës që të dorëzojë autorizimin specifik për Gjykatën Kushtetuese, që dëshmon se përfaqëson atë para Gjykatës.
Më 23 mars 2023, përfaqësuesi ligjor i parashtruesit të kërkesës dorëzoi autorizimin specifik të lartcekur.
Më 17 janar 2024, Kolegji shqyrtues shqyrtoi raportin e gjyqtarit raportues dhe njëzëri i rekomandoi Gjykatës pranueshmërinë e kërkesës.
Në të njëjtën ditë, Gjykata vendosi njëzëri që të shpallë kërkesën të pranueshme dhe të konstatojë se Aktgjykimi i Gjykatës Supreme [AA. nr. 37/22] i 18 janarit 2023, nuk është në përputhshmëri me paragrafin 1 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të KEDNJ-së.
Përmbledhja e fakteve
Nga shkresat e lëndës rezulton se parashtruesi i kërkesës ushtron profesionin e Prokurorit në Departamentin për Krime të Rënda në Prokurorinë Themelore në Prishtinë (në tekstin e mëtejmë: Prokuroria Themelore).
Më 16 mars 2022, një portal publikoi një lajm lidhur me parashtruesin e kërkesës, i cili përmbante disa fotografi të një takimi mes tij dhe Sh.K, i cili ishte i dënuar për vepra të ndryshme penale.
Më 15 prill 2022, Kryeprokurori i Prokurorisë Themelore në Prishtinë, në cilësinë e Autoritetit kompetent (në tekstin e mëtejmë: Autoriteti kompetent), pas shkrimit medial të portalit të lartcekur lidhur me parashtruesin e kërkesës, parashtroi kërkesë për fillimin e hetimeve disiplinore kundër të njëjtit, me pretendimin se ai ka kryer shkelje disiplinore në bazë të nënparagrafit 2.10 të paragrafit 2 të nenit 6 (Shkeljet disiplinore për prokurorë), të Ligjit Nr.06/L-057 për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjin Nr. 08/L-003 (në tekstin e mëtejmë: Ligji për Përgjegjësinë Disiplinore) dhe parimeve të përgjithshme të përcaktuara në nënpikën c të pikës 3 (Integriteti) të Kodit të Etikës dhe Sjelljes Profesionale për Prokurorë.
Më 21 prill 2022, KPK nxori Vendimin [KPK/nr.521/2022] për themelimin e Panelit Hetimor për zhvillimin e hetimeve disiplinore në rastin konkret, të përbërë nga: XH.B., N.T. dhe P.K.
Më 2o maj 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi kërkesë në Agjencinë për Parandalimin e Korrupsionit (në tekstin e mëtejmë: APK) që të vlerësojë nëse inicimi i procedurës disiplinore nga Autoriteti kompetent, paraqet konflikt të interesit.
Më 1 korrik 2022, Kryesuesi i KPK-së përmes Vendimit [KPK/ Nr. 776/2022] plotësoi dhe ndryshoi Vendimin [[KPK/ Nr. 521/2022] e 21 prillit 2022 të KPK-së, ashtu që zëvendësoi anëtarin e Panelit Hetimor – P.K. me anëtarin rezervë (i dyti sipas radhës) – N.R., me arsyen së i njëjti, si dhe anëtari i parë rezervë ndodheshin në pushim vjetor.
Më 8 korrik 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr.785/2022], aprovoi kërkesën e Panelit Hetimor [AD.nr.03/2022], për zgjatje të afatit të hetimit për periudhën kohore shtesë për dy muaj, duke filluar nga data 21 korrik 2022 deri më 21 shtator 2022.
Më 6 shtator 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1095/2022], bazuar në paragrafin 3 të nenit 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore dhe paragrafëve 6 dhe 9 të nenit 6 të Rregullores Nr. 05/2019 për Procedurën Disiplinore të Prokurorëve (në tekstin e mëtejmë: Rregullorja Nr. 05/2019), ndërpreu parashkrimin dhe suspendoi procedurën disiplinore ndaj parashtruesit të kërkesës, deri në marrjen e një vendimi nga APK.
Më 18 tetor 2022, APK lëshoi opinion lidhur me kërkesën e parashtruesit të kërkesës, ku konstatoi se inicimi i procedurës disiplinore ndaj parashtruesit të kërkesës, nga eprori i tij, në cilësi të Autoritetit Kompetent, nuk bie ndesh me dispozitat e Ligjit për Nr. 06/L-011 për Parandalimin e Konfliktit të Interesit në Ushtrimin e Funksionit Publik (në tekstin e mëtejmë: LPKI).
Më 24 tetor 2022, parashtruesi i kërkesës paraqiti kërkesë për anulimin e vendimeve të KPK-së, gjegjësisht (i) Vendimit [KPK. Nr. 776/2022] të 1 korrikut 2022 dhe (ii) Vendimit [KPK. Nr. 1095/2022] të 6 shtatorit 2022, si dhe konstatoi kalimin e afatit të hetimeve në rastin e tij [AD. nr. 03/2022]. Më specifikisht, parashtruesi i kërkesës, në kërkesën e tij drejtuar KPK-së, lidhur me (i) Vendimin [KPK. Nr. 776/2022] e 1 korrikut 2022 për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor, parashtruesi i kërkesës u shpreh se vendimi është marrë nga organi jokompetent (Kryesuesi i KPK-së) dhe si i tillë është i kundërligjshëm, ndërsa, sa i përket (ii) Vendimit [KPK. Nr. 1095/2022] të 6 shtatorit 2022, për ndërprerje të parashkrimit dhe suspendim të procedurës disiplinore, i njëjti theksoi se vendimi i tillë nuk është bërë konform kërkesës së Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore për shkak se ky ligj nuk përcakton ndërprerje të parashkrimit dhe suspendim të procedurës disiplinore kur procedura pezullohet për çështje administrative - në rastin konkret në pritje të përgjigjes së një organi administrativ, por që kjo dispozitë ligjore përcakton ndërprerjen e parashkrimit dhe suspendimin e procedurës disiplinore vetëm në rastin kur shkelja e supozuar disiplinore përmban elemente të veprës penale, dhe si e tillë referohet te Prokurori i Shtetit. Ndërsa, lidhur me afatin ligjor të ndërmarrjes së veprimeve hetimore nga Paneli Hetimor, parashtruesi i kërkesës duke u bazuar në paragrafin 8 të nenit 12 të Ligjit të lartcekur pohoi se Paneli Hetimor është jashtë afatit kohor për të vazhduar hetimet.
Më 28 tetor 2022, në seancën e katërt dëgjimore, parashtruesi i kërkesës kërkoi që të përjashtohet Paneli Hetimor, me pretendimin se të gjithë anëtarët e panelit janë nga Mitrovica – vendi i lindjes së parashtruesit të kërkesës.
Më 31 tetor 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1291/2022], i protokolluar më 2 nëntor 2022, refuzoi kërkesën e parashtruesit të kërkesës për përjashtimin e tre anëtarëve të Panelit Hetimor, si dhe obligoi Panelin që të vazhdojë me zhvillimin e hetimeve dhe të dorëzojë raportin me shkrim brenda afatit të përcaktuar.
Më 1 nëntor 2022, Paneli Hetimor nxori Raportin për lëndën [AD.nr.03/2022], në të cilin konstatoi se parashtruesi i kërkesës ka shkelur nënparagrafin 1.3, të paragrafit 1 të nenit 6, dhe nënparagrafin 2.10 të paragrafit 2 të nenit 6, të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, me arsyetimin si në vijim:
“- Është vërtetuar fakti i takimit midis prokurorit [parashtruesit të kërkesës] dhe të pandehurit [Sh.K];
- Nga provat e administruara rrjedh se nga ky takim nuk është iniciuar asnjë rast i dëshmitarit bashkëpunues;
- Lidhur me këtë takim nuk është njoftuar Kryeprokurori [K.M];
- I pandehuri [Sh.K.] është vërtetuar se i njëjti ka qenë i përfshirë në disa vepra penale për çka edhe i njëjti është i dënuar dhe se po ashtu i njëjti më vonë është gjetur me një fotografi se ka qenë i ulur edhe me një person tjetër – [M.M], për të cilin prokurori [parashtruesi i kërkesës] kishte ngritur Aktakuzë.”
Paneli Hetimor në fund të raportit të tij, i propozoi KPK-së që të aprovohet propozimi i Autoritetit Kompetent si dhe parashtruesit të kërkesës t’i shqiptohet sanksioni disiplinor “Vërejtje publike me shkrim”.
Më 29 nëntor 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1513/2022] aprovoi si të bazuar Raportin e Panelit Hetimor [AD.nr.03/2022], të 1 nëntorit 2022 dhe i shqiptoi parashtruesit të kërkesës sanksionin disiplinor “Vërejtje publike me shkrim”. Në vendimin e saj, KPK konstatoi si në vijim: “[...] pas dëgjimit të Panelit Hetimor, subjektit të hetimit disiplinor, avokatit mbrojtës të subjektit të hetimit disiplinor dhe shqyrtimit, analizimit, krahasimit të provave të cekura në Raportin e Panelit si dhe fjalës përfundimtare, erdhi në përfundim se prokurori A.H. [parashtruesi i kërkesës], me këtë veprim ka vepruar në shkelje të Ligjit Nr. 06/L-057 për Përgjegjësinë disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, që shprehimisht përcakton rastet kur prokurori “Përfshihet në sjellje qoftë kur është në detyrë apo privatisht të cilat e dëmtojnë reputacionin e prokurorit të shtetit dhe besimin e publikut në besueshmërinë e prokurorit të shtetit” në lidhje me informatat e mundshme që prokurori ka mundur t’i merr nga një “informatorë” në të njëjtat është dashur t’ia raportojë tek udhëheqësi i departamentit apo vet kryeprokurori, gjë të cilën nuk e ka bërë. Takimet e prokurorit me një informator (nëse ishin vlerësuar sikur të lejuara), kanë mundur të mbahen në zyrë të prokurorit, për të cilën gjë do të mbahej shënim zyrtar, me të cilin do të njoftohej edhe kryeprokurori, mirëpo një gjë e tillë nuk ka ndodhur”.
Në të njëjtën ditë, parashtruesi i kërkesës parashtroi ankesë në KPK ndaj Vendimit [KPK/ Nr. 1291/2022] të 31 tetorit 2022, të protokolluar më 2 nëntor 2022, me pretendimin se KPK në vendimin e saj, nuk e ka trajtuar fare kërkesën e tij të 24 tetorit, për anulimin e vendimeve [KPK. Nr. 776/2022] të 1 korrikut 2022 dhe [KPK. Nr. 1095/2022] të 6 shtatorit 2022, dhe konstatimin e kalimit të afatit të hetimeve në rastin e tij [AD. nr. 03/2022]. Më konkretisht, në ankesën e tij, parashtruesi i kërkesës pretendoi se:
Vendimi [KPK.nr.776/2022], i 1 korrikut 2022 për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor është i kundërligjshëm sepse është marrë nga organi jokompetent, gjegjësisht Kryesuesi i KPK dhe jo nga KPK si organ kolegjial në kundërshtim me nënparagrafin 1.5 të paragrafit 1 të nenit 7 (Detyrat dhe përgjegjësitë e Këshillit) dhe paragrafin 2 të nenit 11 (Kryesuesi dhe zëvendës-kryesuesi i Këshillit) të Ligjit Nr. 06/L-056 për Këshillin Prokurorial të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Ligji për KPK-në), dhe nenin 12 (Themelimi i panelit hetimor) të Rregullores Nr. 05/2019. Parashtruesi i kërkesës theksoi se vendimi në fjalë nuk është bazuar në paragrafin 5 të nenit 13 (Konflikti i interesit dhe përjashtimi) të Rregullores Nr. 05/2019, andaj, nuk mund të tentohet të thirret në këtë nen sepse nuk është pjesë e këtij vendimi dhe se i njëjti aplikohet vetëm në situatat që kanë të bëjnë me konflikt të interesit;
Vendimi [KPK. Nr. 1095/2022] i 6 shtatorit 2022 për ndërprerjen e parashkrimit dhe suspendimin e procedurës disiplinore ndaj parashtruesit të kërkesës është bazuar në nenin 11 (Vepra Penale) të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton ndërprerjen e parashkrimit dhe suspendimin e procedurës disiplinore vetëm në rast të referimit të çështjes te Prokurori kompetent nëse shkelja e supozuar përmban elemente të veprës penale, dhe jo për shkak të pritjes së përgjigjes nga APK në lidhje me konfliktin potencial të interesit të anëtarëve të Panelit Hetimor, andaj, vendimi në fjalë sipas parashtruesit të kërkesës nuk mund të prodhojë pasoja juridike;
Duke qenë se vendimet e lartcekura, sipas parashtruesit të kërkesës janë të kundërligjshme, afati ligjor për përfundimin e hetimeve në procedurë disiplinore sipas paragrafit 8 të nenit 12 (Procedura hetimore) të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore prej 3 (tre) muajve, duke përfshirë afatin shtesë prej 2 (dy) muajve të tjerë, ka skaduar sepse kanë kaluar më shumë se 6 (gjashtë) muaj nga 21 prilli 2022 kur është hapur hetimi, prandaj, ka përfunduar periudha ligjore për ndërmarrjen e veprimeve hetimore, respektivisht, Raporti i Panelit Hetimor mban datën 1 nëntor 2022, pra, jashtë afatit kohor të theksuar si më lart;
Paneli Hetimor ka dorëzuar raportin më 1 nëntor 2022, pra, brenda periudhës që ka qenë duke u trajtuar kërkesa për përjashtimin e panelit, e cila është dorëzuar më 28 tetor 2022, ndërsa vendimi për refuzimin e përjashtimit të panelit i është dorëzuar parashtruesit të kërkesës më 2 nëntor 2022;
Parashtruesi i kërkesës e kundërshtoi edhe Raportin e Panelit Hetimor me pretendimin se i është mohuar e drejta për të propozuar dëshmitarë dhe fakte shtesë dhe se asnjëherë nuk është pyetur apo dëgjuar përkitazi me meritat e rastit. Lidhur me këtë, theksoi se raporti në fjalë nuk është i balancuar edhe me dëshminë ë parashtruesit të kërkesës, nuk përmban faktet që është kërkuar përjashtimi i Panelit Hetimor dhe as nuk përmban vendimin e KPK-së për refuzimin e përjashtimit të anëtarëve të këtij paneli;
Në lidhje me meritat e Raportit të Panelit Hetimor, parashtruesi pretendoi se: “[...] raportimi i një portali asnjëherë nuk mund të vlerësohet si provë por si indikacion për nxjerrjen e provave” dhe se Paneli Hetimor kishte tendenca për të konfirmuar qëndrimet e shkrimit të publikuar nga portali, i cili sipas tij, kishte qëllim dëmtimin e integritetit të tij personal dhe profesional, si dhe dëmtimin e integritetit të procesit për përzgjedhjen e Kryeprokurorit të Shtetit. Tutje, i njëjti pohoi se në asnjë rast nuk ka pretenduar se takimi me Sh.K. ishte bërë për shkak të inicimit të një rasti të dëshmitarit bashkëpunues siç thuhet në raport, por theksoi deklaratën e tij se të lartcekurit i kishte dhënë këshillë juridike se ku duhet të dorëzojë informatat e tij, respektivisht, në Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës, andaj për këtë, nuk e ka informuar eprorin e tij, Kryeprokurorin e Prokurorisë Themelore. Më pas, parashtruesi i kërkesës kundërshtoi edhe pjesën e raportit ku përmendet takimi i Sh.K. me M.M., ku ndaj këtij të fundit, i njëjti kishte ngritur aktakuzë, duke theksuar se: “Kjo përgjegjësi objektive, pa u ndërlidhur me veprimet e z. Hamiti [parashtruesit të kërkesës], është përgjegjësi e kohërave të lashta, që nuk zë vend në sistemet ku sundimi i ligjit është bazament i funksionimit të institucioneve. Nëse për këtë mbahet përgjegjës një Prokuror i Shtetit, kjo krijon precedent të rrezikshëm: Me secilin person që takohet një Prokuror i Shtetit dhe ai person më pas takohet me një person tjetër, rastin e të cilit Prokurori në fjalë e ka në punë, vetë Prokurori i Shtetit bënë shkelje disiplinore”.
Më 27 dhjetor 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi ankesë në Gjykatën Supreme kundër Vendimit [KPK/ Nr. 1513/2022] të 29 nëntorit 2022 të KPK-së, për shkak të zbatimit të gabuar të ligjit dhe gabimeve faktike të qarta apo të dukshme, të cilat sipas parashtruesit ndikojnë në të drejtat substanciale të palës. I njëjti përsëriti pretendimet të cilat i parashtroi në ankesën drejtuar KPK-së si më lart.
Më 18 janar 2023, Gjykata Supreme përmes Aktgjykimit [AA. nr. 37/2022] refuzoi si të pathemeltë ankesën e parashtruesit të kërkesës të paraqitur kundër Vendimit [KPK/ Nr. 1513/2022] të 29 nëntorit 2022. Në arsyetim të Aktgjykimit të saj, Gjykata Supreme ndër të tjera, konstatoi se:
“[...] Gjykata Supreme e Kosovës, i pranon si të themelta konstatimet faktike dhe qëndrimin juridik të Këshillit Prokurorial të Kosovës dhe e vlerëson si të drejtë dhe të ligjshëm vendimin e tij, i cili nuk është i përfshirë me zbatimin e gabuar të ligjit dhe as me shkelje të dispozitave procedurale të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve dhe Kodit të Etikës Profesionale për Prokurorë, drejtë dhe në mënyrë të plotë ka vërtetuar gjendjen faktike, si dhe drejtë ka aplikuar të drejtën materiale, kur ka vendosur si në dispozitiv të vendimit të tij. Ndaj, nuk qëndrojnë pretendimet ankimore se vendimi i atakuar është përfshirë me shkeljet e pretenduara si në ankesë. Sipas vlerësimit të kësaj Gjykatë, dispozitivi i vendimit të goditur është i qartë, në harmoni me arsyet e vendimit, duke qenë kështu në përputhje logjike dhe juridike edhe arsyetimi me dispozitivin. KPK ka dhënë të gjitha arsyet për faktet relevante për vendosje të drejtë dhe të plotë, në kontekst dhe përkitazi me përgjegjësinë disiplinore të prokurorit, duke bërë vlerësimin e të gjitha rrethanave dhe vërtetimin e të gjitha fakteve me rëndësi për çështjen konkrete, mbi bazën e të cilave ka krijuar pasqyrë të qartë nga e cila ka konstatuar përgjegjësinë disiplinore të Prokurorit të iniciuar nga Autoriteti Kompetent, për çka edhe ia ka shqiptuar masën përkatëse të sanksionit disiplinor.
Gjykata Supreme e Kosovës, e miraton edhe qëndrimin se masa disiplinore nga KPK, është proporcionale në raport me shkeljen e kryer nga ana e subjektit hetimor dhe është në zbatim të përgjegjësive ligjore që ka KPK në procedurën disiplinore ndaj Prokurorëve sipas Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve. [...]
[...] ankesa dhe pretendimet në të subjektit hetimor [parashtruesit të kërkesës], që janë paraqitur ndaj vendimit të KPK, nuk mbështeten në fakte dhe prova përkatëse. KPK ka vepruar në përputhshmëri me dispozitat e Ligjit në fuqi për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, ka argumentuar se është bërë shkelje disiplinore nga paraqitësi i ankesës [parashtruesi i kërkesës], i ka shqiptuar masën disiplinore në harmoni me parimin e proporcionalitetit dhe kritereve të parapara ligjore (neni 7 par.2) dhe ka marrë parasysh, pra, edhe seriozitetin, pasojat, rrethanat në të cilat është kryer shkelja, etj. Ndaj, nga këtu, pretendimet e ankesës për aplikim të gabuar të dispozitave ligjore dhe të drejtës materiale janë të pathemelta dhe si të tilla të paqëndrueshme juridikisht”.
Pretendimet e parashtruesit të kërkesës
Gjykata rikujton se parashtruesi i kërkesës pretendon se me Aktgjykimin e kontestuar i është shkelur e drejta e tij e garantuar me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të KEDNJ-së.
Fillimisht, parashtruesi i kërkesës shprehet se “[...] mungesa e zbatimit të garancioneve të përcaktuara në nenin 6 të KEDNJ ka qenë vendimtare që parashtruesi i kërkesës t’i ekspozohet një vendimi arbitrar nga KPK i cili vendim, duke mos zbatuar garancitë nga neni 6 i KEDNJ, është konfirmuar nga Gjykata Supreme”.
Parashtruesi i kërkesës, sa i përket aplikimit të nenit 6 të KEDNj-së në procedurën disiplinore, i referohet praktikës së Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (Në tekstin e mëtejmë: GJEDNJ), e cila thekson se: “[...] neni 6 i KEDNj është i zbatueshëm edhe në rastet disiplinore përpara organeve profesionale, në rastet kur e drejta për të ushtruar një profesion vihet në rrezik (Reczkoeicz kundër Polonisë, par.183-185). Kështu, zbatueshmëria e nenit 6 të KEDNj në rastet disiplinore përcaktohet në bazë të sanksioneve disiplinore që rrezikon të pësojë individi si pasojë e shkeljeve të pretenduara disiplinore (Marusiy kundër Kroacisë, par.72-73). Kështu, rezultati i procedurës disiplinore, [përderisa ekziston rreziku i ndalimit të ushtrimit të profesionit] nuk ndikon në zbatueshmërinë e nenit 6 të KEDNj (Peleki kundër Greqise, par.39)”. Lidhur me këtë, parashtruesi i kërkesës përveç masës disiplinore “Vërejtje publike me shkrim”, ai “[...] i është ekspozuar edhe shkarkimit të tij, që do të nënkuptonte përfundimin e mandatit të tij prej prokurori. Kjo pasi sipas procedura disiplinore kundër parashtruesit të kërkesës, ka mundur të përfundojë edhe me shkarkim nga detyra e tij [Ligji Nr.06/L-057 për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, neni 7.1..]”. Në këtë kontekst, sipas parashtruesit të kërkesës kjo situatë: “[...] paraqet aktivizim të nenit 6 të KEDNJ-së [...] pasi vet zhvillimi i procedurës disiplinore e vë në pikëpyetje të drejtën e subjektit për të vazhduar ushtrimin e profesionit të tij (Marusic kundër Kroacisë, Nr. 79821112, par. 74-75)” si dhe sanksioni disiplinor paraqet “[...] pengesë të tij për avancim në karrierën e tij profesionale”.
Lidhur me të drejtën për gjykim të drejtë dhe të paanshëm, parashtruesi i kërkesës thekson se kjo e drejtë: “[...] ndërthen pas vetes kërkesa procedurale [...] duhet domosdoshmërisht të jetë efektive”. Tutje, parashtruesi i kërkesës shton se “[...] gjatë një procedure gjyqësore, palët kanë të drejtë që të paraqesin pretendimet e tyre që ata i konsiderojnë të rëndësishme për çështjen konkrete. E drejta për gjykim të drejtë dhe të paanshëm mund të konsiderohet si efektive vetëm në rastet kur pretendimet e tyre "dëgjohen" përkatësisht konsiderohen siç duhet nga gjykata (Donadze kundër Gjeorgjisë, § 35)”. Në këtë kontekst, parashtruesi i kërkesës shton se: “Aktgjykimi i atakuar ka bërë që kjo e drejtë të jetë vetëm formale dhe jo efektive [...] pasi përtej ankesës së parashtruar, pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës "nuk jane dëgjuar" siç kërkohet nga KEDNj dhe praktika e GjEDNj. Nën këto rrethana, Gjykata Supreme e Republikës së Kosovës përmes Aktgjykimit të atakuar, në thelb, i ka mohuar parashtruesit të kërkesës qasjen në drejtësi dhe të drejtën që pretendimet e tij "të dëgjohen" nga gjykata, me ç'rast ka bërë shkelje të nenit 31 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës dhe nenit 6.1 të KEDNj”.
Parashtruesi i kërkesës tutje përsërit pretendimet e tij të specifikuara në ankesën drejtuar Gjykatës Supreme, të cilat ia bashkëngjet kësaj kërkesë, në lidhje me: (i) kundërligjshmërinë e vendimit të KPK-së për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor nga ana e Kryesuesit të KPK-së; (ii) kundërligjshmërinë e ndërprerjes së parashkrimit dhe suspendimit të procedurës disiplinore në kundërshtim me nenin 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore; (iii) tejkalimin e afatit ligjor për ndërmarrjen e veprimeve hetimore nga ana e Panelit Hetimor; (iv) procedimin e kundërligjshëm të procedurës disiplinore nga Paneli Hetimor ende pa marrë vendim KPK-ja për kërkesës për përjashtim të anëtarit të këtij paneli; (v) mohimin e së drejtës për t’u dëgjuar; dhe (vi) vendimin arbitrar të KPK-së.
Në këtë kontekst, i njëjti thekson se Gjykata Supreme, përmes Aktgjykimit të atakuar “[...] vetëm ka "noterizuar" qëndrimet e vendimit të KPK-së, të atakuar përmes ankesës, dhe nuk ka shqyrtuar fare pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës”. Parashtruesi i kërkesës shprehet se: “[...] përmes Aktgjykimit, ka parë përsëri vendimin e KPK por nuk ka parë arsyetim mbi pretendimet e tij. Ekzaminimi i këtyre pretendimeve nga Gjykata Supreme domosdoshmërisht do të sjellte rezultat tjetër mbi objektin e procedurës disiplinore”.
Më tej, parashtruesi i kërkesës shton se: “Gjykata Supreme jo që nuk ka ekzaminuar pretendimet e parashtruesit të ankesës, por i ka injoruar tërësisht të njëjtat. [...] paradoksalisht, Gjykata Supreme në Aktgjykimin e atakuar ka dhënë përgjigje për çështje të cilat fare nuk kanë qenë pretendim i palëve në procedurë [Aktgjykimi i atakuar, faqe 6, paragrafi i fundit] por nuk ka dhënë përgjigje në asnjë prej pretendimeve ankimore të parashtruesit të kërkesës”.
Në këtë drejtim, i përfaqësuesi i parashtruesit të kërkesës po ashtu thekson si në vijim: “[...] përkundër faktit se parashtruesi i kërkesës ka pasur mundësi të shfrytëzoj të drejtën e tij për mbrojtje gjyqësore, përkatësisht për të parashtruar ankesë në Gjykatën Supreme të republikës së Kosovës, Aktgjykimi i atakuar ka bërë që kjo e drejtë të jetë vetëm formale dhe jo efektive. Kjo pasi përtej ankesës së parashtruar, pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës “nuk janë dëgjuar” siç kërkohet nga KEDNj dhe praktika e GJEDNJ. Në këto rrethana, Gjykata Supreme e Republikës së Kosovës përmes Aktgjykimit të atakuar, në thelb, i ka mohuar parashtruesit të kërkesës qasjen në drejtësi dhe të drejtën që pretendimet e tij “të dëgjohen” nga gjykata me ç’rast ka bërë shkelje të nenit 31 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës”.
Në fund, parashtruesi i kërkesës pohon se: “Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme i ka mohuar palës të drejtën që kërkesat e tij të natyrës civile të dëgjohen meritorisht nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme e themeluar me ligj, duke cenuar kështu të drejtën e tij kushtetuese për një gjykim të drejtë dhe të paanshëm”.
Kërkesa për masë të përkohshme
Parashtruesi i kërkesës në kërkesën e tij para Gjykatës kërkoi nga Gjykata që të vendosë masën e përkohshme për të evituar dëmet e pariparueshme ndaj tij, me arsyetimin si në vijim: “[...] vendimi i atakuar paraqet pengesë për parashtruesin e kërkesës për avancim në detyrë, në kuptim të emërimit të tij si Kryeprokuror i Shtetit, Kryeprokuror i ndonjë prokurorie apo edhe emërimit të tij si Prokuror në një departament më të lartë se sa ku është aktualisht i angazhuar. Lënia në fuqi e Aktgjykimit të kontestuar, deri në vendosjen meritore nga ana e Gjykatës Kushtetuese, i pamundëson të njëjtit që të jetë pjesë e proceseve të ndryshme avancuese. Këtu, veçanërisht, duhet theksuar procesin për përzgjedhjen e Kryeprokurorit të Shtetit, në të cilin proces parashtruesi i kërkesës është kandidat dhe i cili proces nuk ka përfunduar ende. [...] Në këtë situatë, zhvillimi i procesit për Kryeprokuror të Shtetit dhe përfundimi i tij pa parashtruesin e kërkesës, si njëri ndër kandidatët në këtë garë, do të sjellte pasoja të parikuperueshme për parashtruesin e kërkesës. Kuptohet, do të ishte problematike më pastaj, pas vendosjes meritore nga Gjykata Kushtetuese, kthimi i gjithë procesit për Kryeprokuror të Shtetit në pikën zero, për shkak të anulimit të Aktgjykimit të atakuar”.
Dispozitat relevante kushtetuese dhe ligjore
KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SË KOSOVËS
Neni 31
[E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm]
“1.Çdokujt i garantohet mbrojtje e barabartë e të drejtave në procedurë para gjykatave, organeve të tjera shtetërore dhe bartësve të kompetencave publike.
2. Çdokush gëzon të drejtën për shqyrtim publik të drejtë dhe të paanshëm lidhur me vendimet për të drejtat dhe obligimet ose për cilëndo akuzë penale që ngrihet kundër saj/tij brenda një afati të arsyeshëm, nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e themeluar me ligj.
[...]”
KONVENTA EVROPIANE PËR TË DREJTAT E NJERIUT
Neni 6
(E drejta për gjykim të drejtë)
“1. Çdo person ka të drejtë që çështja e tij të dëgjohet drejtësisht, publikisht dhe brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e krijuar me ligj, e cila do të vendosë si për mosmarrëveshjet në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e tij të natyrës civile, ashtu edhe për bazueshmërinë e çdo akuze penale në ngarkim të tij. Vendimi duhet të jepet publikisht, por prania në sallën e gjykatës mund t’i ndalohet shtypit dhe publikut gjatë tërë procesit ose gjatë një pjese të tij, në interes të moralit, të rendit publik ose sigurisë kombëtare në një shoqëri demokratike, kur kjo kërkohet nga interesat e të miturve ose mbrojtja e jetës private të palëve në proces ose në shkallën që çmohet tepër e nevojshme nga gjykata, kur në rrethana të veçanta publiciteti do të dëmtonte interesat e drejtësisë [...].”
LIGJI Nr. 06/L - 057 PËR PËRGJEGJËSINË DISIPLINORE TË GJYQTARËVE DHE PROKURORËVE
Neni 6
(Shkeljet disiplinore për prokurorë)
“1. Prokurori kryen shkelje disiplinore nëse ai ose ajo:
1.1. dënohet për një vepër penale;
1.2. shkel ligjin; ose
1.3. shkel detyrat e tij zyrtare si prokuror.
2. Shkelje e detyrave të prokurorit, sipas këtij ligji, përfshin veprimet e mëposhtme, në qoftë se prokurori i kryen me dashje ose nga pakujdesia e rëndë:
2.1. në mënyrë të vazhdueshme nuk ndërmerr ndonjë veprim prokurorial që kërkohet me ligjin në fuqi ose nuk ushtron funksionet prokuroriale brenda afateve kohore të parapara me ligj, përveç nëse serioziteti i mos veprimit apo niveli i shkeljes paraqet bazë për inicimin e procedurës disiplinore për një shkelje të vetme;
2.2. nuk merr parasysh provat dhe faktet fajësuese dhe shfajësuese gjatë hetimit të krimit dhe nuk siguron që hetimi është zhvilluar në respektim të plotë të të drejtave të të pandehurit;
2.3. komunikon me personat e paautorizuar informacionin konfidencial të marrë gjatë ushtrimit të detyrës zyrtare;
2.4. nuk siguron se dëshmitë dhe faktet gjatë hetimeve mblidhen në përputhje me ligjin;
2.5. nuk merr parasysh të drejtat e dëshmitarëve ose palëve të dëmtuara, veçanërisht për të marrë masa për të mbrojtur jetën, sigurinë dhe privatësinë e tyre në përputhje me legjislacionin në fuqi;
2.6. nuk vepron në përputhje me vendimet apo udhëzimet e ligjshme të kryeprokurorit;
2.7. nuk merr pjesë në procedura disiplinore dhe nuk i përgjigjet hetimeve disiplinore, përveç kur lejohet me ligj;
2.8. ofron informata të rrejshme ose çorientuese në çështjet që lidhen me procedurat disiplinore dhe procedurat administrative prokuroriale, përfshirë ngritjen në detyrë dhe transferimet, përveç nëse ndryshe nuk parashihet me ligj;
2.9. në vazhdimësi nuk merr pjesë, pa justifikim të arsyeshëm, në programet e detyrueshme trajnuese të përcaktuara me ligj ose me rregulloret dhe politikat përkatëse;
2.10. përfshihet në sjellje, qoftë kur është në detyrë apo privatisht, të cilat dëmtojnë reputacionin e prokurorit të shtetit ose që mund të dëmtojnë besimin e publikut në paanshmërinë ose besueshmërinë e prokurorit të shtetit;
2.11. pranon çfarëdo lloj dhurate apo shpërblimi që mund të ndikoj apo duket se ndikon në vendimet dhe veprimet zyrtare;
2.12. keqpërdor pozitën zyrtare në çfarëdo forme për përfitime të paligjshme për veten ose personat e tjerë ose për qëllime tjera në kundërshtim me ligjin;
2.13. anëtarësohet në ndonjë subjekt politik, ose ndonjë organizatë tjetër politike, kërkon ose mban ndonjë post politik, kandidon ose zgjidhet në ndonjë post politik, apo angazhohet në ndonjë aktivitet politik.”
Neni 7
(Sanksionet disiplinore)
“1. Për shkelje disiplinore, Këshillat përkatës mund t’u shqiptojnë gjyqtarëve dhe prokurorëve një ose më shumë nga sanksionet disiplinore në vijim:
1.1. vërejtje jopublike me shkrim;
1.2. vërejtje publike me shkrim;
1.3. zvogëlim i përkohshëm i pagës deri në pesëdhjetë përqind (50%) për një periudhë deri në një (1) vit;
1.4. transferim i përkohshëm ose i përhershëm në një gjykatë apo prokurori tjetër të nivelit më të ulët;
1.5. propozim për shkarkim.
2. Masat disiplinore shqiptohen vetëm në përputhje me parimin e proporcionalitetit dhe duke marrë parasysh:
2.1. numrin dhe seriozitetin e shkeljeve disiplinore të kryera nga një gjyqtar apo prokuror; 2.2. pasojat e shkeljes disiplinore;
2.3. rrethanat në të cilat është kryer shkelja disiplinore;
2.4. performancën dhe sjelljen e përgjithshme të gjyqtarit apo prokurorit;
2.5. sjelljen dhe nivelin e bashkëpunimit të gjyqtarit apo prokurorit gjatë procedurës disiplinore.”
Neni 11
(Vepra penale)
“1. Në rastet kur shkelja e supozuar disiplinore përmban elemente të veprës penale, Autoriteti Kompetent sipas detyrës zyrtare ia referon çështjen Prokurorit të Shtetit si dhe e njofton Këshillin, dhe Avokatin e Popullit.
2. Në rastet kur Prokurori i Shtetit vendos të mos ndjekë penalisht shkeljen, ai duhet të informojë me shkrim Autoritetin Kompetent lidhur me vendimin, i cili më pas vepron në përputhje me nenin 9, paragrafi 5, të këtij ligji.
3. Referimi i çështjes tek Prokurori i Shtetit e ndërpret parashkrimin dhe e suspendon procedurën disiplinore.
4. Në qoftë se referimi i çështjes tek Prokurori i Shtetit rezulton në dënim penal apo lirim nga akuza, Prokurori i Shtetit e njofton me shkrim Autoritetin Kompetent mbi rezultatin e procedurës penale, dhe Autoriteti Kompetent vepron në përputhje me nenin 9 të këtij Ligji, në qoftë se rasti disiplinor apo rasti penal përmban elemente të shkeljes disiplinore.”
Neni 12
(Procedura hetimore)
“[…]
5. Brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve të punës nga marrja e kërkesës për fillimin e hetimeve disiplinore, Këshilli themelon një panel hetimor për kryerjen e hetimeve. Në rastet e përcaktuara në paragrafin 3 të këtij neni, Këshilli mund të hedhë poshtë kërkesën, pa formuar panelin hetues, në qoftë se konsideron që është prima facie pa vlerë apo pa rëndësi serioze, jo substanciale, nuk ka lidhje me shkeljen disiplinore apo është parashkruar. Paneli hetimor, për sa i përket një gjyqtari, përkatësisht kryetarit të gjykatës, përbëhet nga tre (3) gjyqtarë të një gjykate tjetër. Paneli hetimor, për sa i përket një prokurori, përkatësisht kryeprokurori për prokurorët, përbëhet nga tre prokurorë të një organi tjetër prokurorial. Këshilli përcakton kryesuesin e panelit hetimor nga radhët e anëtarëve të panelit hetimor. Procedura për përzgjedhjen dhe caktimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve për të shërbyer në panel hetimor, përcaktohet nga këshillat. Këshilli siguron ndihmë administrative dhe profesionale për panelin hetimor.
[...]
8. Paneli hetimor duhet t’i përfundoj hetimet brenda tre (3) muajve nga dita kur është themeluar nga Këshilli. Në rrethana të jashtëzakonshme, Këshilli mund t’i zgjasë hetimet për një periudhë shtesë deri në dy (2) muaj. Me t’i përfunduar hetimet, paneli hetimor duhet të paraqesë tek Këshilli, gjyqtari apo prokurori që është nën hetime, dhe tek Autoriteti Kompetent që ka kërkuar fillimin e hetimeve disiplinore, një raport me shkrim mbi të gjitha faktet dhe provat e mbledhura. Pas dorëzimit të raportit paneli hetimor pushon funksionin e vet në momentin kur rasti bëhet i formës së prerë.
[…]
LIGJI NR. 06/L-056 PËR KËSHILLIN PROKURORIAL TË KOSOVËS
Neni 11
(Kryesuesi dhe zëvendës-kryesuesi i Këshillit)
“[...]
2. Kryesuesi i Këshillit ka këto autorizime:
2.1. kryeson të gjitha takimet e Këshillit;
2.2. miraton rendin e ditës dhe pikave që do t’i dërgohen Këshillit për konsiderim dhe vendim;
2.3. përfaqëson Këshillin;
2.4. mbikëqyr dhe menaxhon punën e Këshillit dhe komisioneve të tij;
2.5. procedon buxhetin e hartuar nga Këshilli për shpenzimet e veprimeve dhe të personelit të Këshillit dhe të prokurorit të shtetit;
2.6. paraqet raport me shkrim së paku një (1) herë në vit para Kuvendit mbi performancën, veprimet, shpenzimet dhe nevojat e Prokurorit të Shtetit;
2.7. Me pëlqimin e Këshillit, propozon anëtarët e komisioneve të përhershme siç ceket me këtë ligj, dhe ndërmerr detyra të tjera sipas udhëzimit të Këshillit.
[...]”
LIGJI NR. 08/L-167 PЁR PROKURORIN E SHTETIT
Neni 28
(Kriteret për Kryeprokuror të Shtetit dhe Kryeprokurorë)
“1. Kandidati për Kryeprokuror të Shtetit dhe Kryeprokuror duhet të plotësojë kushtet e përgjithshme si në vijim:
[...]
1.6. të mos ketë të shqiptuar masë disiplinore, me përjashtim të qortimit apo vërejtjes jo-publike në pesë (5) vitet e fundit.”
Neni 29
(Kriteret e përgjithshme për Zëvendës-Kryeprokuror të Shtetit dhe Zëvendës Kryeprokuror)
“1. Për të ushtruar funksionin e Zëvendës-Kryeprokurorit të Shtetit dhe Zëvendës-Kryeprokurorit kandidati duhet t’i plotësojë këto kushte:
[...]
1.6. të mos ketë të shqiptuar masë disiplinore, me përjashtim të qortimit apo vërejtjes jo-publike në pesë (5) vitet e fundit.”
RREGULLORE (NR. 05/2019) PËR PËRGJEGJËSINË DISIPLINORE TË PROKURORËVE
Neni 6
(Shqyrtimi fillestar nga Autoriteti Kompetent)
“[...]
6. Referimi i çështjes tek prokurori e ndërpret parashkrimin dhe e suspendon procedurën disiplinore.
[...]
Procedura disiplinore rifillon në momentin e marrjes se vendimit te formës se prerë nga ana e prokurorit apo gjykatës lidhur me çështjen në fjale.”
Neni 12
(Themelimi i panelit hetimor)
“1. Këshilli themelon panel hetimor për të hetuar shkeljet e supozuara disiplinore nga lista e përpiluar sipas nenit 11 të kësaj rregulloreje. Paneli përbëhet prej tre (3) prokurorësh, të zgjedhur me short, të cilët vijnë nga prokuroritë e tjera dhe jo nga prokuroria ku shërben prokurori që hetohet.
2. Këshilli e përcakton kryesuesin e panelit hetimor nga radhët e anëtarëve të panelit.
3. këshilli cakton edhe dy anëtarë rezervë për çdo panel hetues.
4. Së paku njëri nga anëtarët e panelit mund të jetë prokurorë nga lëmia përkatëse, ashtu sikurse edhe prokurori, ndaj të cilit fillon hetimi.
5. Paneli hetimor mbështetet nga zyrtarët e Këshillit të cilët ofrojnë ndihmë profesionale dhe administrative. Zyrtarët mbështetës duhet të kenë integritet të lartë profesional të dhe moral, të ruajnë fshehtësinë zyrtare dhe veprojnë në pajtim me dispozitat e Ligjit nr. 06/L-011 për parandalimin e konfliktit të interesit në ushtrimin e funksionit publik. Zyrtari ka për obligim në çfarëdo kohe kur beson se mund të ekzistojë konflikti i interesit ta njoftojë eprorin e tij si dhe kryesuesin e panelit hetimor.”
Neni 13
(Konflikti i Interesit dhe Përjashtimi)
“1. Kryesuesi dhe anëtaret e Këshillit dhe të Panelit Hetimor para dhe gjatë gjithë zhvillimit të procedurës hetimore dhe disiplinore, apo në momentin kur paraqiten rrethanat të cilat mund të rezultojnë me konflikt te interesit, janë të obliguar te njoftojnë me shkrim Këshillin, respektivisht Kryesuesin e Panelit Hetimor.
2. Në çdo kohë palët mund të i drejtohen Këshillit, respektivisht Kryesuesit të Panelit dhe të kërkojnë përjashtimin e anëtarit të Këshillit ose të Panelit Hetimor kur paraqiten rrethanat të cilat mund të rezultojnë me konflikt të interesit. Kërkesa duhet të jetë e arsyetuar mirë dhe të shpjegojë bazën mbi të cilin ngritët dyshimi.
3. Në të gjitha rastet kur paraqitet konflikti i interesit, ndërpret procedurën, deri sa të vendoset për konfliktin e interesit.
4. Kryesuesi i Këshillit, Këshilli, apo Kryesuesi i Panelit vendos lidhur me kërkesat rreth konfliktit të interesit. Nëse kërkesa rezulton me përjashtim të anëtarit te Këshillit, Kryesuesit të Këshillit, Kryesuesit apo anëtarit të panelit, ai/ajo zëvendësohet, respektivisht në rastet e anëtarëve të Këshillit, përjashtohet nga procedura.
5. Kryesuesi i Këshillit, Këshilli, respektivisht, kryesuesi i panelit vendos për çështjen jo më vonë se pesë (5) ditë nga dita e pranimit të kërkesës.”
KODI I ETIKËS DHE SJELLJES PROFESIONALE PËR PROKURORË [i miratuar nga Këshilli Prokurorial i Kosovës më 31 korrik 2012]
3. Integriteti
“3.1. Integriteti është cilësi e prokurorit, e cila duhet të jetë e dukshme dhe e njohur gjatë tërë kohës në harmoni me veprimet e tij, të bazuara në karakterin e lartë moral dhe profesional. Të vepruarit me integritet për një prokuror do të thotë të punojë dhe të jetë përgjegjës për veprimet dhe mosveprimet e tij në jetën profesionale dhe private.
3.2. Shkelja e integritetit mund të përfshijë një veprim ose mosveprim, qoftë gjatë ushtrimit të detyrës dhe në jetën private, që është në kundërshtim me ligjin, politikat dhe strategjitë e sistemit prokurorial, udhëzimet administrative, ose një veprim që përbën vepër penale.
Zbatimi
[...]
c. Prokurori përjashton çdo sjellje që mund të ngjallë dyshime lidhur me paanshmërinë e motiveve të tij dhe nuk përfshihet në sjellje që dëmtojnë nderin dhe dinjitetin e Prokurorit të Shtetit, si dhe mund të dëmtojnë besimin e publikut;”
Vlerësimi i pranueshmërisë së kërkesës
Gjykata së pari shqyrton nëse janë përmbushur kriteret e pranueshmërisë të përcaktuara me Kushtetutë dhe të specifikuara më tej me Ligj dhe Rregullore të punës.
Në këtë drejtim, Gjykata i referohet paragrafëve 1 dhe 7 të nenit 113 [Juridiksioni dhe Palët e Autorizuara] të Kushtetutës, i cili përcakton:
“1. Gjykata Kushtetuese vendos vetëm për rastet e ngritura para gjykatës në mënyrë ligjore nga pala e autorizuar.
[…]
7. Individët janë të autorizuar të ngrenë shkeljet nga autoritetet publike të të drejtave dhe lirive të tyre individuale, të garantuara me Kushtetutë, mirëpo vetëm pasi të kenë shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj.”
Gjykata gjithashtu i referohet nenit 47 [Kërkesa individuale], nenit 48 [Saktësimi i kërkesës] dhe nenit 49 [Afatet] të Ligjit të cilët përcaktojnë:
Neni 47
[Kërkesa individuale]
Çdo individ ka të drejtë të kërkojë nga Gjykata Kushtetuese mbrojtje juridike në rast se pretendon se të drejtat dhe liritë e tija individuale të garantuara me Kushtetutë janë shkelur nga ndonjë autoritet publik.
Individi mund ta ngritë kërkesën në fjalë vetëm pasi që të këtë shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj.
Neni 48
[Saktësimi i kërkesës]
“Parashtruesi i kërkesës ka për detyrë që në kërkesën e tij të qartësoj saktësisht se cilat të drejta dhe liri pretendon se i janë cenuar dhe cili është akti konkret i autoritetit publik të cilin parashtruesi dëshiron ta kontestoj.”
Neni 49
[Afatet]
“Kërkesa parashtrohet brenda afatit prej katër (4) muajve. Afati fillon të ecë që nga dita kur parashtruesit i është dorëzuar vendimi gjyqësor.”
Për sa i përket përmbushjes së këtyre kërkesave, Gjykata konstaton se parashtruesi i kërkesës është: (i) palë e autorizuar, i cili konteston një akt të një autoriteti publik përkatësisht Aktgjykimin [AA. nr. 37/22] e 18 janarit 2023, të Gjykatës Supreme të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: Gjykata Supreme) në lidhje me Vendimin [KPK/ Nr. 1513/2022] e 29 nëntorit 2022, të Këshillit Prokurorial të Kosovës (në tekstin e mëtejmë: KPK; (ii) ka saktësuar të drejtat dhe liritë që pretendon se i janë shkelur; (iii) ka shteruar të gjitha mjetet juridike të përcaktuara me ligj, si dhe (iv) e ka dorëzuar kërkesën brenda afatit të përcaktuar ligjor.
Në vijim, Gjykata do të vlerësojë nëse në rrethanat e rastit konkret është i aplikueshëm neni 31 i Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së. Përkatësisht, Gjykata do të vlerësojë nëse kërkesa e parashtruesit të kërkesës, e cila ndërlidhet me procedurën disiplinore të zhvilluar ndaj tij, në kuptim të pretendimeve për shkelje të së drejtës për gjykim të drejtë dhe të paanshëm është ratione materiae me Kushtetutën.
Në lidhje me aplikueshmërinë e nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së në procedurën disiplinore para një organi publik
Fillimisht, Gjykata rikujton që në rastin konkret, parashtruesit të kërkesës i është shqiptuar masa disiplinore “Vërejtje publike me shkrim” nga KPK, i cili vendim është vërtetuar nga Gjykata Supreme.
Sa i përket aplikimit të nenit 31 të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së në procedurën disiplinore, Gjykata rikujton pretendimet e parashtruesit të kërkesës i cili i referohet praktikës së GJEDNJ-së, e cila përcakton se ky nen është i zbatueshëm edhe në rastet disiplinore përpara organeve profesionale, në rastet kur e drejta për të ushtruar një profesion vihet në rrezik, e që si rezultat i procedurës disiplinore edhe mund të ndalohet ushtrimi i profesionit. Gjykata vëren se parashtruesi i kërkesës këtë e arsyeton në rastin e tij me faktin se gjatë procedurës disiplinore të zhvilluar ndaj tij, i njëjti “[...] i është ekspozuar edhe shkarkimit të tij, që do të nënkuptonte përfundimin e mandatit të tij prej prokurori [...]” si dhe me atë që sanksioni disiplinor paraqet pengesë për avancim në karrierën e tij.
Në këtë kontekst, Gjykata thekson se GJEDNJ ka praktikë të konsoliduar gjyqësore që paragrafi 1 i nenit 6 të KEDNJ-së si e “e drejtë civile” aplikohet në procedurat disiplinore në të cilat vihet në rrezik e drejta për të vazhduar ushtrimin e një profesioni (shih rastet e GJEDNJ-së, Philis kundër Greqisë (nr. 2), nr. 19773/92, Aktgjykim i 27 qershorit 1997, paragrafi 45; Vilho Eskelinen dhe të tjerët kundër Finlandës [DhM], nr. 63235/00, Aktgjykim i 19 prillit 2007, paragrafi 62). Ky parim është zbatuar në lidhje me procedimet e zhvilluara para organeve të ndryshme disiplinore profesionale dhe në veçanti në lidhje me gjyqtarët në rastin Baka kundër Hungarisë [DhM], nr. 20261/12, Aktgjykim i 23 qershorit 2016, paragrafët 104-105, me prokurorët në Polyakh dhe të tjerët kundër Ukrainës, nr. 58812/15 dhe 4 të tjerë, Aktgjykim i 17 tetorit 2019, paragrafi 160, dhe avokatët praktikues në Malek kundër Austrisë, nr. 60553/00, Aktgjykim i 12 shtatorit 2003, paragrafi 39, dhe Helmut Blum kundër Austrisë, nr. 33060/10, Aktgjykim i 5 prillit 2016, paragrafi 60 (shih po ashtu rastin e GJEDNJ-së, dhe Reckoëitcz kundër Polonisë, nr. 43447/19, Aktgjykim i 22 nëntorit 2021, paragrafi 183).
Gjykata rikujton se ndaj parashtruesit të kërkesës është iniciuar procedura disiplinore për kryerjen e shkeljes disiplinore në bazë të nën-paragrafit 2.10 të paragrafit 2 të nenit 6, të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton se: “2. Shkelje e detyrave të prokurorit, sipas këtij ligji, përfshin veprimet e mëposhtme, në qoftë se prokurori i kryen me dashje ose nga pakujdesia e rëndë: [...] 2.10. përfshihet në sjellje, qoftë kur është në detyrë apo privatisht, të cilat dëmtojnë reputacionin e prokurorit të shtetit ose që mund të dëmtojnë besimin e publikut në paanshmërinë ose besueshmërinë e prokurorit të shtetit.”
Gjykata vëren se bazuar në nenin 7 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, për shkeljet disiplinore të përcaktuara në paragrafin 2 të nenit 6 të tij, KPK mund t’i shqiptojë prokurorëve, ndër tjerash, edhe sanksionin disiplinor “propozim për shkarkim”, i cili përbën masën disiplinore më të rëndë përmes të cilës vihet në rrezik e drejta për të ushtruar profesionin. Për më tepër, Gjykata thekson se sipas kufizimeve të përcaktuara në nenet 28 (Kriteret për Kryeprokuror të Shtetit dhe Kryeprokurorë) dhe 29 (Kriteret për Zëvendës-Kryeprokuror të Shtetit dhe Zëvendës Kryeprokurorë) të Ligjit 08/L-167 për Prokurorin e Shtetit (në tekstin në vijim: Ligji për Prokurorin e Shtetit), prokurori që ka të shqiptuar masë disiplinore, me përjashtim të qortimit apo vërejtjes jo-publike në 5 (pesë) vitet e fundit, nuk të konkurrojë për t’u përzgjedhur në pozitat: (i) Kryeprokuror i Shtetit; (ii) Kryeprokuror; (iii) Zëvendës Kryeprokuror i Shtetit; si dhe (iv) Zëvendës Kryeprokuror.
Rrjedhimisht, Gjykata konstaton se e drejta në gjykim të drejtë dhe të paanshëm si e drejtë civile, e garantuar në nenin 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së është e aplikueshme në rastin e parashtruesit të kërkesës marrë parasysh rrezikun që i është kanosur për ushtrimin e profesionit dhe pengesën për avancim profesional për periudhën 5 (pesë) vjeçare si rezultat i shqiptimit të masës disiplinore “Vërejtje publike me shkrim”.
Konkluzion në lidhje me pranueshmërinë e kërkesës
Në fund dhe pas shqyrtimit të kërkesës së parashtruesit të kërkesës, Gjykata konsideron se kërkesa nuk mund të konsiderohet as si qartazi e pabazuar në baza kushtetuese, siç parashihet me paragrafin (2) të rregullit 34 të Rregullores së punës, dhe për pasojë, kërkesa shpallet e pranueshme për shqyrtim në merita.
Meritat e kërkesës
Gjykata rikujton që rrethanat e rastit konkret ndërlidhen me Aktgjykimin [AA. nr. 37/22] e 18 janarit 2023, të Gjykatës Supreme, përmes të cilit vërtetohet Vendimi [KPK/ Nr. 1513/2022] i 29 nëntorit 2022, të KPK-së për shqiptimin e masës disiplinore “Vërejtje publike me shkrim” ndaj parashtruesit të kërkesës. Procedura disiplinore u iniciua nga Kryeprokurori i Prokurorisë Themelore në cilësinë e eprorit të parashtruesit të kërkesës, respektivisht, autoriteti kompetent, si rezultat i publikimit të një lajmi në një portal, i cili përmbante disa fotografi të një takimi në mes të parashtruesit të kërkesës dhe Sh.K, i cili ishte i dënuar për vepra të ndryshme penale. Më 21 prill 2022, KPK themeloi Panelin Hetimor për zhvillimin e hetimeve disiplinore në rastin konkret, të cilin më pas, më 1 korrik 2022, Kryesuesi i KPK-së përmes Vendimit [KPK/ Nr. 776/2022] e ndryshoi duke zëvendësuar njërin anëtar për shkak që i njëjti gjendej në pushim vjetor. Më 2o maj 2022, parashtruesi i kërkesës parashtroi kërkesë në APK që të vlerësojë nëse inicimi i procedurës disiplinore nga Autoriteti kompetent, paraqet konflikt të interesit. Si pasojë e kësaj më 6 shtator 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1095/2022], bazuar në paragrafin 3 të nenit 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore dhe paragrafëve 6 dhe 9 të nenit 6 të Rregullores Nr. 05/2019 ndërpreu parashkrimin dhe suspendoi procedurën disiplinore ndaj parashtruesit të kërkesës, deri në marrjen e një vendimi nga APK. Më 18 tetor 2022, APK lëshoi opinion lidhur me kërkesën e parashtruesit të kërkesës, ku konstatoi se inicimi i procedurës disiplinore ndaj parashtruesit të kërkesës, nga eprori i tij, në cilësi të Autoritetit Kompetent, nuk bie ndesh me dispozitat e LPKI. Më 24 tetor 2022, parashtruesi i kërkesës kërkoi nga KPK që të anulojë vendimet e saj, respektivisht (i) Vendimin [KPK/Mr. 776/2022] për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor; dhe (ii) Vendimin [KPK/Nr. 1095/2022] për parashkrimin dhe suspendimin e procedurës disiplinore ndaj tij, si dhe më 28 tetor 2022 në seancë dëgjimore kërkoi përjashtimin e të gjithë anëtarëve të Panelit Hetimor. Në anën tjetër, më 31 tetor 2022, KPK përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1291/2022], refuzoi kërkesën e parashtruesit të kërkesës për përjashtimin e tre anëtarëve të Panelit Hetimor, si dhe obligoi Panelin që të vazhdojë me zhvillimin e hetimeve dhe të dorëzojë raportin me shkrim brenda afatit të përcaktuar, i cili panel më 1 nëntor 2022, dorëzoi Raportin për lëndën [AD.nr.03/2022], në të cilin konstatoi se parashtruesi i kërkesës ka shkelur nën-paragrafin 1.3, të paragrafit 1 të nenit 6, dhe nën-paragrafin 2.10 të paragrafit 2 të nenit 6, të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, dhe të cilin raport, më 29 nëntor 2022, KPK e aprovoi si të bazuar përmes Vendimit [KPK/ Nr. 1513/2022] dhe i shqiptoi parashtruesit të kërkesës sanksionin disiplinor “Vërejtje publike me shkrim”, të cilin vendim e vërtetoi edhe Gjykata Supreme.
Gjykata rithekson se parashtruesi i kërkesës pretendon se mungesa e zbatimit të garancioneve të përcaktuara në nenin 6 të KEDNJ-së, për të cilin nen argumenton bazuar në praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së se është i zbatueshëm “[...] edhe në rastet disiplinore përpara organeve profesionale, në rastet kur e drejta për të ushtruar një profesion vihet në rrezik”, ka qenë vendimtare që parashtruesi i kërkesës t’i ekspozohet një vendimi arbitrar nga KPK, i cili vendim, është konfirmuar nga Gjykata Supreme.
Në këtë kontekst, Gjykata vëren se në esencë, parashtruesi i kërkesës konsideron se KPK dhe Gjykata Supreme nuk kanë arsyetuar vendimet e tyre, respektivisht, nuk kanë shqyrtuar fare pretendimet ankimore të tij dhe nuk ka dhënë përgjigje në asnjë prej tyre, duke cenuar kështu të drejtën e tij kushtetuese për një gjykim të drejtë dhe të paanshëm. Gjykata po ashtu rikujton se pretendimin e parashtruesit të kërkesës shkeljen e të “drejtës së tij për t’u dëgjuar” e ngrit në kuadër të drejtës së tij për “vendim të arsyetuar gjyqësor” duke qenë se në lidhje me këtë i njëjti thekson se: “[...] përtej ankesës së parashtruar, pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës “nuk janë dëgjuar” siç kërkohet nga KEDNj dhe praktika e GJEDNJ.”
Duke pasur parasysh se pretendimet e parashtruesit të kërkesës lidhen me garancitë kushtetuese procedurale, andaj duke pasur parasysh natyrën e rastit, Gjykata rithekson se kërkesa e parashtruesit vlerësohet vetëm në raport me këto garanci procedurale.
Gjykata vëren se statusi i parashtruesit si prokuror i jep atij rol qenësor në administrimin e drejtësisë brenda sistemit juridik të Republikës së Kosovës. Si i tillë, ai është i mveshur me autorizimet ligjore të cilat kanë për qëllim parësor parandalimin dhe ndëshkimin e veprave penale në një anë, si dhe mbrojtjen e qytetarëve nga veprimet e kundërligjshme në anën tjetër. Roli formal që i është dhënë funksionit të prokurorit, në çdo kohë e rrethanë, bart në vetvete detyrën e garantimit të lirive individuale dhe po ashtu edhe atë të sundimit të ligjit, duke siguruar në mënyrë efektive dhe sistematike funksionimin e dukshëm dhe të duhur të sistemit të drejtësisë në vend, si dhe fitimin, gëzimin dhe ruajtjen e besimit të publikut në këtë sistem. (shih rastin e GJEDNJ-së Kayasu kundër Turqisë nr. 64119/00 dhe 76292/01, paragrafi 91, Aktgjykim i 13 nëntorit 2008, si dhe referencat e tjera aty)
Gjatë vlerësimit të meritave të pretendimeve për vendim të paarsyetuar gjyqësor, Gjykata gjithashtu do të zbatojë standardet e praktikës gjyqësore GJEDNJ-së, në harmoni me të cilën, Gjykata në bazë të nenit 53 [Interpretimi i Dispozitave për të Drejtat e Njeriut] të Kushtetutës është e detyruar të interpretojë të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me Kushtetutë në harmoni me praktikën gjyqësore të GJEDNJ-së
Në vijim, Gjykata do të shqyrtojë pretendimet e parashtruesit të kërkesës në lidhje me mungesën e arsyetimit të vendimeve gjyqësore, duke përfshirë edhe pretendimin e tij për mosadresimin e të drejtën së tij për t’u dëgjuar. Fillimisht, Gjykata do të elaborojë (i) parimet e përgjithshme lidhur me të drejtën për një vendim të arsyetuar dhe më pas (ii) do të aplikojë të njëjtat në rrethanat e rastit konkret.
Parimet e përgjithshme lidhur me të drejtën për një vendim të arsyetuar
Garancitë e mishëruara në nenin 6, paragrafin 1 të KEDNJ-së, përfshijnë edhe detyrimin e gjykatave që të paraqesin arsyetim të mjaftueshëm për vendimet e tyre. (shih rastin e GJEDNJ-së, H. kundër Belgjikës, nr. 8950/80, Aktgjykim i 30 nëntorit 1987, paragrafi 53 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, Aktgjykim, i 15 dhjetorit 2022, paragrafi 113). Vendimi i arsyetuar gjyqësor u tregon palëve se rasti i tyre është shqyrtuar me të vërtetë.
Përkundër faktit që gjykata e brendshme ka një liri të caktuar të vlerësimit lidhur me përzgjedhjen e argumenteve dhe vendosjes për pranueshmërinë e dëshmive, ajo është e detyruar të justifikojë veprimet e saj duke arsyetuar të gjitha vendimet e saj (shih rastet e GJEDNJ-së: Suominen kundër Finlandës, nr. 37801/97, Aktgjykim i 24 korrikut 2003, paragrafi 36; si dhe rastin Carmel Saliba kundër Maltës, nr. 24221/13, Aktgjykim i 24 prillit 2017, paragrafi 73 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, Aktgjykim, i 15 dhjetorit 2022, paragrafi 114).
Gjykata më e ulët ose autoriteti shtetëror, nga ana tjetër, duhet të japin arsye dhe arsyetime të tilla të cilat do t'u mundësojnë palëve të shfrytëzojnë në mënyrë efektive çdo të drejtë ekzistuese të ankesës (shih rastin e GJEDNJ-së Hirvisaari kundër Finlandës, nr. 49684/99, Aktgjykim, i 25 dhjetorit 2001, paragrafi 30 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, paragrafi 115).
Neni 6 paragrafi 1 i detyron gjykatat të japin arsye për vendimet e tyre, por kjo nuk do të thotë se kërkohet përgjigje e detajuar lidhur me secilin argument (shih rastet e GJEDNJ-së, Van de Hurk kundër Holandës, nr. 16034/90, Aktgjykim i 19 prillit 1994, paragrafi 61; Garcia Ruiz kundër Spanjës, nr. 30544/96, Aktgjykim, i 29 janarit 1999, paragrafi 26; Perez kundër Francës, nr. 47287/99, Aktgjykim i 12 shkurtit 2004, paragrafi 81 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 116).
Nga natyra e vendimit që merr gjykata varet nëse Gjykata është e detyruar ta arsyetojë atë, dhe kjo mund të vendoset vetëm në dritën e rrethanave të rastit në fjalë: është e nevojshme të merren parasysh, ndër të tjera, llojet e ndryshme të parashtresave që një palë mund t'i paraqesë gjykatës, si dhe dallimet që ekzistojnë midis sistemeve juridike të vendeve në lidhje me dispozitat ligjore, rregullat zakonore, pozicionet juridike dhe paraqitjen dhe hartimin e aktgjykimeve (shih rastet e GJEDNJ Ruiz Torija kundër Spanjës, nr. 18390/91, Aktgjykim i 9 dhjetorit 1994, paragrafi 29; Hiro Balani kundër Spanjës, nr. 18064/91, Aktgjykim i 9 dhjetorit 1994, paragrafi 27 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 117).
Megjithatë, nëse parashtresa e një pale është vendimtare për rezultatin e procedurës, ajo kërkon që t'i përgjigjet në mënyrë specifike dhe pa vonesë (shih rastet e GJEDNJ-së, Ruiz Torija kundër Spanjës, të cituar më lart, paragrafi 30; Hiro Balani kundër Spanjës, të cituar më lart, paragrafi 28 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 118).
Prandaj, gjykatat janë të obliguara që:
të shqyrtojnë argumentet kryesore të palëve (shih rastet e GJEDNJ-së, Buzescu kundër Rumanisë, nr. 61302/00, Aktgjykim i 24 gushtit 2005, paragrafi 67; Donadze kundër Gjeorgjisë, nr. 74644/01, Aktgjykim i 7 qershorit 2006, paragrafi 35); dhe
të shqyrtojnë me shumë rigorozitet dhe kujdes të veçantë kërkesat në lidhje me të drejtat dhe liritë e garantuara me Kushtetutë, KEDNJ dhe Protokollet e saj (shih rastet e GJEDNJ-së: Fabris kundër Francës, 16574/08, Aktgjykim, i 7 shkurtit 2013, paragrafi 72; Ëagner dhe JMËL kundër Luksemburgut, nr. 76240/01, Aktgjykim i 28 qershorit 2007, paragrafi 96).
Neni 6, paragrafi 1, nuk kërkon që Gjykata Supreme të japë një arsyetim më të detajuar kur ajo thjesht zbaton një dispozitë të caktuar ligjore lidhur me bazën ligjore për refuzimin e ankesës sepse ajo ankesë nuk ka një perspektivë për sukses (shih rastet e GJEDNJ-së, Burg dhe të tjerët kundër Francës, nr. 34763/02; vendim i 28 janarit 2003; Gorou kundër Greqisë (nr. 2), nr. 12686/03, vendim i 20 marsit 2009, paragrafi 41 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 120).
Në mënyrë të ngjashme, në një rast ku bëhet fjalë për një kërkesë që të lejohet parashtrimi i ankesës, që është një parakusht për procedurën e një gjykatë më të lartë, si dhe për një vendim të mundshëm, neni 6, paragrafi 1, nuk mund të interpretohet në atë kuptim që të urdhëron një arsyetim të detajuar të vendimit për refuzimin e kërkesës për parashtrimin e ankesës (shih rastet e GJEDNJ-së, Kukkonen kundër Finlandës (nr. 2), nr. 47628/06, Aktgjykim i 13 prillit 2009,) paragrafi 24; Bufferne kundër Francës, nr. 54367/00, Vendimi i 26 shkurtit 2002 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 121),
Përveç kësaj, kur refuzon një ankesë, gjykata e apelit, në parim, thjesht mund të pranojë arsyetimin e vendimit të dhënë nga gjykata më e ulët (shih rastin e GJEDNJ-së, García Ruiz kundër Spanjës, cituar më lart, paragrafi 26; shih, në kundërshtim me këtë, Tatishvili kundër Rusisë, nr. 1509/02, Aktgjykim i 9 korrikut 2007, paragrafi 62). Megjithatë, koncepti i procedurës së drejtë nënkupton që gjykata vendase që ka dhënë një shpjegim të ngushtë për vendimet e saj, qoftë duke përsëritur arsyetimet e dhëna më parë nga një gjykatë më e ulët ose në ndonjë mënyrë tjetër, në fakt merrej me çështje të rëndësishme brenda juridiksionit të saj, që do të thotë se nuk i pranoi thjesht dhe pa përpjekje shtesë konkluzionet e arritura nga gjykata më e ulët (shih rastin e GJEDNJ-së, Helle kundër Finlandës, nr. (157/1996/776/977), Aktgjykim i 19 dhjetorit 1997, paragrafi 60 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 122). Kjo kërkesë është aq më e rëndësishme nëse pala në kontest nuk ka pasur mundësi t'i paraqesë argumentet e saj gojarisht në procedurën para gjykatës vendase.
Megjithatë, gjykatat e apelit (në shkallën e dytë) të cilat kanë juridiksion për të hedhur poshtë ankesat e pabazuara dhe për të zgjidhur çështjet faktike dhe juridike në procedurën kontestimore, janë të obliguara të arsyetojnë se përse refuzuan të vendosin për ankesën (shih rastin e GJEDNJ-së, Hansen kundër Norvegjisë, nr. 15319/09, Aktgjykim i 2 janarit 2015, paragrafët 77–83 dhe rastin e Gjykatës KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 123).
Zbatimi i parimeve të përgjithshme në rrethanat e rastit konkret
Gjykata rikujton se Gjykata Supreme përmes Aktgjykimit [AA. nr. 37/22] të 18 janarit 2023, refuzoi si të pathemeltë ankesën e parashtruesit të kërkesës dhe vërtetoi Vendimin [KPK/ Nr. 1513/2022] e 29 nëntorit 2022, të KPK-së, i cili konstatoi se te parashtruesi i kërkesës janë gjetur elemente të përgjegjësisë disiplinore, në kundërshtim me nënparagrafin 1.3 të paragrafit 1 dhe nënparagrafit 2.10 të paragrafit 2 të nenit 6 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, si dhe i shqiptoi të njëjtit sanksionin disiplinor “Vërejtje publike me shkrim”
Në këtë kontekst, Gjykata thekson përmbajtjen e nënparagrafit 1.3 të paragrafit 1 të nenit 6 (Shkeljet disiplinore për prokurorë) të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton se prokurori kryen shkelje disiplinore nëse ai ose ajo, ndër të tjera: “1.3. shkel detyrat e tij zyrtare si prokuror”, si dhe nënparagrafin 2.10 të paragrafit 2 të po këtij nenit, i cili përcakton shkeljet e detyrave të prokurorit, sipas këtij ligji, në qoftë se prokurori i kryen me dashje ose nga pakujdesia e rëndë, ndër të tjera, kryen veprimin si në vijim: “2.10. përfshihet në sjellje, qoftë kur është në detyrë apo privatisht, të cilat dëmtojnë reputacionin e prokurorit të shtetit ose që mund të dëmtojnë besimin e publikut në paanshmërinë ose besueshmërinë e prokurorit të shtetit;” .
Gjykata po ashtu nënvizon dispozitat ligjore për fillimin e procedurës hetimore për përgjegjësinë disiplinore të një prokurori, ku sipas paragrafit 4 të nenit 12 (Procedura hetimore) të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, “4. Kërkesa për fillimin e hetimeve disiplinore i paraqitet me shkrim Këshillit dhe gjyqtarit ose prokurorit i cili është subjekt i hetimit”, ndërsa sipas paragrafit 5 të po këtij neni, “5. Brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve të punës nga marrja e kërkesës për fillimin e hetimeve disiplinore, Këshilli themelon një panel hetimor për kryerjen e hetimeve”. Për më tepër, paragrafi 8 i nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore përcakton se: “Paneli hetimor duhet t’i përfundoj hetimet brenda tre (3) muajve nga dita kur është themeluar nga Këshilli. Në rrethana të jashtëzakonshme, Këshilli mund t’i zgjasë hetimet për një periudhë shtesë deri në dy (2) muaj. Me t’i përfunduar hetimet, paneli hetimor duhet të paraqesë tek Këshilli, gjyqtari apo prokurori që është nën hetime, dhe tek Autoriteti Kompetent që ka kërkuar fillimin e hetimeve disiplinore, një raport me shkrim mbi të gjitha faktet dhe provat e mbledhura. Pas dorëzimit të raportit paneli hetimor pushon funksionin e vet në momentin kur rasti bëhet i formës së prerë.”, ndërsa sipas paragrafëve 1 dhe 3 të nenit 14 (Procedurat Disiplinore) të këtij ligji, KPK-ja pas pranimit të raportit me shkrim të Panelit Hetimor apo pranimit të marrëveshjes vullnetare për shkeljen e supozuar disiplinore, mban seancë në periudhën kohore prej 30 (tridhjetë) ditësh si dhe më pas vendos nëse është kryer shkelja e supozuar disiplinore, dhe, në rast se konstaton se gjyqtari ose prokurori ka kryer shkeljen e supozuar disiplinore, shqipton sanksionin disiplinor.
Gjykata rithekson pretendimet e parashtruesit të kërkesës për mungesën e arsyetimit të vendimeve gjyqësore, gjegjësisht mosadresimin e pretendimeve ankimore të tij nga ana e KPK-së dhe Gjykatës Supreme, siç janë: (i) kundërligjshmëria e vendimit të KPK-së për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor nga ana e Kryesuesit të KPK-së në kundërshtim me bazën ligjore të tij, respektivisht, nënparagrafin 1.5 të paragrafit 1 të nenit 7 të Ligjit për Këshillin Prokurorial dhe paragrafin 5 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore dhe nenin 12 të Rregullores Nr. 05/2019 dhe mungesa e referencës në paragrafin 5 të nenit 13 të Rregullores Nr. 05/2019, në bazën ligjore të këtij vendimi; (ii) kundërligjshmëria e ndërprerjes së parashkrimit dhe suspendimit të procedurës disiplinore në kundërshtim me nenin 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore; (iii) tejkalimi i afatit ligjor për ndërmarrjen e veprimeve hetimore nga ana e Panelit Hetimor në kundërshtim me paragrafin 8 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore; (iv) procedimi i kundërligjshëm i procedurës disiplinore nga Paneli Hetimor ende pa marrë vendim KPK-ja për kërkesën e përjashtimit të anëtarëve të këtij paneli; (v) mohimi i të drejtës së tij për t’u dëgjuar, respektivisht për të propozuar dëshmitarë dhe fakte shtesë, dhe se sipas tij, asnjëherë “nuk është pyetur apo dëgjuar” përkitazi me meritat e rastit; si dhe (vi) arbitraritetin e vendimit të KPK-së, i cili sipas tij, është nxjerrë me qëllim dëmtimin e integritetit të tij personal dhe profesional, si dhe dëmtimin e integritetit të procesit për përzgjedhjen e Kryeprokurorit të Shtetit, për të cilën pozitë parashtruesi i kërkesës ishte kandidat.
Në këtë kontekst, Gjykata vë theksin në dispozitat ligjore relevante në lidhje me pretendimet e lartcekura të parashtruesit të kërkesës, gjegjësisht:
nënparagrafin 1.5 të paragrafit 1 të nenit 7 të Ligjit për KPK-në, i cili përcakton se: “1. Këshilli ushtron detyrat dhe përgjegjësitë si në vijim: [...] 1.5. siguron zbatimin dhe mbikëqyrë kriteret për pranim në prokurori, të cilat duhet të bëhen në pajtim me parimet e meritës, mundësive të barabarta, barazisë gjinore, mosdiskriminimit dhe përfaqësimit të barabartë, në bazë të konkursit publik dhe pas verifikimit të zotësisë së veprimit të kandidatëve;” dhe nenin 11 të tij, i cili përcakton autorizimet e Kryesuesit të KPK-së;
nenin 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton, ndër të tjera në paragrafin 3 të tij, se: “3. Referimi i çështjes tek Prokurori i Shtetit e ndërpret parashkrimin dhe e suspendon procedurën disiplinore.”;
paragrafin 5 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton, ndër të tjera, se: “Paneli hetimor, për sa i përket një prokurori, përkatësisht kryeprokurori për prokurorët, përbëhet nga tre prokurorë të një organi tjetër prokurorial. Këshilli përcakton kryesuesin e panelit hetimor nga radhët e anëtarëve të panelit hetimor. Procedura për përzgjedhjen dhe caktimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve për të shërbyer në panel hetimor, përcaktohet nga këshillat. Këshilli siguron ndihmë administrative dhe profesionale për panelin hetimor” ;
paragrafin 8 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, i cili përcakton se: “8. Paneli hetimor duhet t’i përfundoj hetimet brenda tre (3) muajve nga dita kur është themeluar nga Këshilli. Në rrethana të jashtëzakonshme, Këshilli mund t’i zgjasë hetimet për një periudhë shtesë deri në dy (2) muaj. Me t’i përfunduar hetimet, paneli hetimor duhet të paraqesë tek Këshilli, gjyqtari apo prokurori që është nën hetime, dhe tek Autoriteti Kompetent që ka kërkuar fillimin e hetimeve disiplinore, një raport me shkrim mbi të gjitha faktet dhe provat e mbledhura. Pas dorëzimit të raportit paneli hetimor pushon funksionin e vet në momentin kur rasti bëhet i formës së prerë.”;
nenin 12 të Rregullores Nr. 05/2019, i cili përcakton ndër të tjera, në paragrafin 1 të tij se: “1. Këshilli themelon panel hetimor për të hetuar shkeljet e supozuara disiplinore nga lista e përpiluar sipas nenit 11 të kësaj rregulloreje. Paneli përbëhet prej tre (3) prokurorësh, të zgjedhur me short, të cilët vijnë nga prokuroritë e tjera dhe jo nga prokuroria ku shërben prokurori që hetohet.[...]”; si dhe
paragrafët 3, 4 dhe 5 të nenit 13 të Rregullores Nr. 05/2019, të cilët përcaktojnë se:
“[...]
3. Në të gjitha rastet kur paraqitet konflikti i interesit, ndërpret procedurën, deri sa të vendoset për konfliktin e interesit.
4. Kryesuesi i Këshillit, Këshilli, apo Kryesuesi i Panelit vendos lidhur me kërkesat rreth konfliktit të interesit. Nëse kërkesa rezulton me përjashtim të anëtarit te Këshillit, Kryesuesit të Këshillit, Kryesuesit apo anëtarit të panelit, ai/ajo zëvendësohet, respektivisht në rastet e anëtarëve të Këshillit, përjashtohet nga procedura.
5. Kryesuesi i Këshillit, Këshilli, respektivisht, kryesuesi i panelit vendos për çështjen jo më vonë se pesë (5) ditë nga dita e pranimit të kërkesës.”
Nga elaborimi i mësipërm i pretendimeve të parashtruesit të kërkesës si dhe dispozitave ligjore të lartcekura në ndërlidhje me këto pretendime, Gjykata konsideron se parashtruesi ngrit pretendime thelbësore në lidhje me trajtimin e çështjes së tij gjatë rrjedhës së procedurës hetimore për shkelje të supozuar disiplinore.
Në këtë aspekt, Gjykata vë në pah pjesë të caktuara nga arsyetimi i Gjykatës Supreme në lidhje me pretendimet ankimore të parashtruesit të kërkesës:
“Këshilli Prokurorial i Kosovës në seancën disiplinore të mbajtur më dt. 29.11.2022 ka dëgjuar Kryesuesin e Panelit Hetimor, i cili ka elaboruar pretendimet, mirëpo, në asnjë nga katër seancat dëgjimore të mbajtura nga Paneli Hetimor, e as në seancën disiplinore të KPK-së, subjekti i hetimit disiplinor [parashtruesi i kërkesës] si dhe as përfaqësuesi i tij, Avokati mbrojtës, nuk kanë dhënë deklaratë lidhur me rastin konkret, nuk janë lëshuar në diskutim rreth objektit të trajtimit por gjithmonë kanë paraqitur pakënaqësi ndaj vendimeve të KPK-së, qoftë për vendimin për ndërrimin e anëtarit të Panelit hetimor dhe zëvendësimin me anëtarin rezervë, qoftë për vendimin për zgjatje të afatit të hetimit disiplinor, qoftë për vendimin për pezullim të hetimit ose për përjashtimin e anëtarëve të Panelit Hetimor, ku as Paneli, as KPK nuk kanë pasur mundësi të marrin një deklaratë pasi që asnjëherë nuk është deklaruar lidhur me rastin në fjalë, përpos përgjigjes me shkrim drejtuar Kryeprokurorit të Prokurorisë Themelore në Prishtinë – Autoritetit Kompetent, lidhur me shkrimin në “Paparaci”.[...]
[...] Gjykata Supreme e Kosovës, i pranon si të themelta konstatimet faktike dhe qëndrimin juridik të Këshillit Prokurorial të Kosovës dhe e vlerëson si të drejtë dhe të ligjshëm vendimin e tij, i cili nuk është i përfshirë me zbatimin e gabuar të ligjit dhe as me shkelje të dispozitave procedurale të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve dhe Kodit të Etikës Profesionale për Prokurorë, drejtë dhe në mënyrë të plotë ka vërtetuar gjendjen faktike, si dhe drejtë ka aplikuar të drejtën materiale, kur ka vendosur si në dispozitiv të vendimit të tij. Ndaj, nuk qëndrojnë pretendimet ankimore se vendimi i atakuar është përfshirë me shkeljet e pretenduara si në ankesë. Sipas vlerësimit të kësaj Gjykatë, dispozitivi i vendimit të goditur është i qartë, në harmoni me arsyet e vendimit, duke qenë kështu në përputhje logjike dhe juridike edhe arsyetimi me dispozitivin. KPK ka dhënë të gjitha arsyet për faktet relevante për vendosje të drejtë dhe të plotë, në kontekst dhe përkitazi me përgjegjësinë disiplinore të prokurorit, duke bërë vlerësimin e të gjitha rrethanave dhe vërtetimin e të gjitha fakteve me rëndësi për çështjen konkrete, mbi bazën e të cilave ka krijuar pasqyrë të qartë nga e cila ka konstatuar përgjegjësinë disiplinore të Prokurorit të iniciuar nga Autoriteti Kompetent, për çka edhe ia ka shqiptuar masën përkatëse të sanksionit disiplinor.
Gjykata Supreme e Kosovës, e miraton edhe qëndrimin se masa disiplinore nga KPK, është proporcionale në raport me shkeljen e kryer nga ana e subjektit hetimor dhe është në zbatim të përgjegjësive ligjore që ka KPK në procedurën disiplinore ndaj Prokurorëve sipas Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve. [...]
[...] ankesa dhe pretendimet në të subjektit hetimor [parashtruesit të kërkesës], që janë paraqitur ndaj vendimit të KPK, nuk mbështeten në fakte dhe prova përkatëse. KPK ka vepruar në përputhshmëri me dispozitat e Ligjit në fuqi për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, ka argumentuar se është bërë shkelje disiplinore nga paraqitësi i ankesës [parashtruesi i kërkesës], i ka shqiptuar masën disiplinore në harmoni me parimin e proporcionalitetit dhe kritereve të parapara ligjore (neni 7 par.2) dhe ka marrë parasysh, pra, edhe seriozitetin, pasojat, rrethanat në të cilat është kryer shkelja, etj. Ndaj, nga këtu, pretendimet e ankesës për aplikim të gabuar të dispozitave ligjore dhe të drejtës materiale janë të pathemelta dhe si të tilla të paqëndrueshme juridikisht”.
Bazuar në këtë arsyetim të Gjykatës Supreme si më lart, Gjykata vëren se kjo e fundit ka konstatuar, në mënyrë të përgjithësuar, se: “[...] ankesa dhe pretendimet në të subjektit hetimor [parashtruesit të kërkesës], që janë paraqitur ndaj vendimit të KPK, nuk mbështeten në fakte dhe prova përkatëse”, përderisa nuk ka adresuar disa prej pretendimeve specifike të parashtruesit të kërkesës apo ka ofruar ndonjë argument specifik në lidhje me provat e paraqitura nga ana e tij.
Thënë ndryshe, Gjykata Supreme nuk ka adresuar pretendimet e parashtruesit të kërkesës në lidhje me:
ligjshmërinë e vendimit të KPK-së për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor nga ana e Kryesuesit të KPK-së në raport me nënparagrafin 1.5 të paragrafit 1 të nenit 7 të Ligjit KPK-në dhe paragrafin 5 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore dhe nenin 12 të Rregullores Nr. 05/2019;
ligjshmërinë e ndërprerjes së parashkrimit dhe suspendimit të procedurës disiplinore në raport me nenin 11 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore;
tejkalimin e afatit ligjor për ndërmarrjen e veprimeve hetimore nga ana e Panelit Hetimor, gjegjësisht mandatin e këtij paneli në raport me paragrafin 8 të nenit 12 të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore; si dhe
procedimin raportit të Panelit Hetimor në KPK përderisa e njëjta ende nuk kishte marrë vendim lidhur me kërkesën e përjashtimit të anëtarëve të këtij paneli në raport me detyrimin e për ndërprerjen e procedurës deri sa të vendoset për konfliktin e interesit, të specifikuar në paragrafët 3, 4 dhe 5 të Rregullores Nr. 05/2019.
Në kontekst të pretendimit të fundit, Gjykata vë në pah se Paneli Hetimor ka dorëzuar raportin e tij final në KPK më 1 nëntor 2022, respektivisht ende pa marrë vendimin e KPK-së në lidhje me kërkesës e parashtruesit për përjashtim të anëtarëve të Panelit Hetimor, i cili zyrtarisht është protokolluar më 2 nëntor 2022, pavarësisht detyrimit të Kryesuesit të KPK-së, KPK-së dhe Kryesuesit të Panelit Hetimor që “Në të gjitha rastet kur paraqitet konflikti i interesit, ndërpret procedurën, deri sa të vendoset për konfliktin e interesit” në përputhje me paragrafin 3 të nenit 13 të Rregullores Nr. 05/2019.
Përkitazi me mosarsyetimin e pretendimit ankimor për (v) mohim të së drejtës për t’u dëgjuar, Gjykata vëren se Gjykata Supreme gjatë përshkrimit të gjendjes faktike iu referua seancave dëgjimore gjatë procedurës disiplinore para Panelit Hetimor dhe seancës dëgjimore të KPK-së, ku parashtruesi i kërkesës ka refuzuar të deklarohet për meritat e rastit dhe ka ngritur vetëm aspekte procedurale të mbarëvajtjes së procedurës disiplinore të zhvilluar ndaj tij, dhe se vetë vendimet në lidhje me këtë procedurë janë mbështetur në deklaratën/përgjigjen me shkrim të parashtruesit të kërkesës së drejtuar Kryeprokurorit të Prokurorisë Themelore në Prishtinë. Andaj, lidhur me këtë të fundit, Gjykata konstaton se pretendimi në fjalë është mjaftueshëm i arsyetuar.
Ndërsa, sa i përket mosadresimit të pretendimit ankimor të parashtruesit të kërkesës për (vi) vendim arbitrar të KPK-së, Gjykata konsideron se Gjykata Supreme në arsyetimin e saj ka pranuar vlerësimin dhe arsyetimin e KPK-së, e cila në Vendimin e saj [nr. 1513/2022] të 29 nëntorit 2022, konstatoi se: “[...] pas dëgjimit të Panelit Hetimor, subjektit të hetimit disiplinor, avokatit mbrojtës të subjektit të hetimit disiplinor dhe shqyrtimit, analizimit, krahasimit të provave të cekura në Raportin e Panelit si dhe fjalës përfundimtare, erdhi në përfundim se prokurori A.H. [parashtruesi i kërkesës], me këtë veprim ka vepruar në shkelje të Ligjit Nr. 06/L-057 për Përgjegjësinë disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve [...]”, çka e bën vendimin në fjalë në këtë të mos karakterizohet me mungesë të arsyetimit të vendimit gjyqësor.
Në këtë kontekst, meqë Gjykata Supreme pranoi arsyetimin e KPK-së, Gjykata po ashtu vë në pah edhe përmbajtjen e vendimit të lartcekur të KPK-së, i cili vetëm përshkruan rrjedhën e procedurës hetimore ndaj parashtruesit të kërkesës për shkelje disiplinore, si dhe administron provat e rastit konkret duke konstatuar shkeljen disiplinore, pa adresuar pretendimet e parashtruesit të kërkesës, të cilat i kishte ngritur gjatë procedurës hetimore përmes (i) Kërkesës për anulimin e vendimeve dhe konstatimin e kalimit të afatit të hetimeve në rastin AD.nr.03/2022 të 24 tetorit 2022 si dhe (ii) Ankesës kundër Vendimit [1291/2022] të KPK-së për refuzim të përjashtimit të anëtarëve të Panelit Hetimor, të 31 tetorit 2022, të protokolluar më 2 nëntor 2022.
Nga sa më sipër, Gjykata vlerëson se Gjykata Supreme nuk kishte dhënë shpjegim ndaj 4 (katër) prej 6 (gjashtë) pretendimeve qendrore në lidhje me rastin e parashtruesit të kërkesës, siç kërkohet me garancitë procedurale të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 të KEDNJ-së, përfshirë të metat procedurale të cilat parashtruesi i ka pretenduar.
Duke qenë se parashtruesi i kërkesës nuk ka pranuar përgjigje ndaj 4 (katër) pretendimeve thelbësore, Gjykata vlerëson se Aktgjykimi i Gjykatës Supreme nuk i ofron garancitë e mishëruara në nenin 31 të Kushtetutës dhe nenin 6 të KEDNJ-së që ngërthejnë detyrimin që gjykatat të japin arsye të mjaftueshme për vendimet e tyre (shih, rastin e GJEDNJ-së, H. kundër Belgjikës, cituar më lart, paragrafi 53; si dhe shih rastet e Gjykatës KI230/19, parashtrues Albert Rakipi, cituar më lart, paragrafi 139 dhe KI87/18, parashtrues IF Skadiforsikring, cituar më lart, paragrafi 44 dhe rastin KI202/21, me parashtrues Kelkos Energy, SH.P.K., të cituar më lart, paragrafi 134, KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 133).
Gjykata rikujton se GJEDNJ-ja në jurisprudencën e saj të konsoliduar ka përcaktuar se gjykatat me juridiksion apeli nuk kanë nevojë të japin arsyetim të detajuar në rastet kur pajtohen me arsyetimin e dhënë nga gjykata e instancës së parë, përkundër faktit që të njëjtat po ashtu duhet të jenë mjaftueshëm të arsyetuara (shih rastin e GJEDNJ-së, Garcia Ruiz kundër Spanjës, cituar më lart, paragrafi 31). Në këtë drejtim, Gjykata sqaron se shkallë e parë e vendimmarrjes në procedurën disiplinore ndaj prokurorëve në sistemin prokurorial sipas paragrafit 3 të nenit 14 (Procedurat Disiplinore) të Ligjit për Përgjegjësinë Disiplinore, përcakton si në vijim: “3. Këshilli vendos nëse është kryer shkelja e supozuar disiplinore dhe, në rast se konstaton se gjyqtari ose prokurori ka kryer shkeljen e supozuar disiplinore, shqipton sanksionin disiplinor sipas dispozitave të këtij Ligji.” Mirëpo, në rrethanat e rastit nën shqyrtim, Gjykata vëren se Gjykata Supreme vetëm ka vërtetuar vendimin e KPK-së si shkallë më të ulët duke aprovuar edhe qëndrimin dhe arsyetimin e tyre në këtë Aktgjykim.
Rrjedhimisht, duke marrë për bazë atë që edhe Gjykata Supreme nuk adresoi pretendimet e parashtruesit të kërkesës, pretendime të cilat ai i kishte ngritur edhe para KPK-së siç është cekur më lart, Gjykata vlerëson se kriteret thelbësore të së drejtës për një vendim të arsyetuar-në një mënyrë ose tjetrën-përcaktojnë se Gjykata Supreme ka pasur për obligim që t’i adresojë pretendimet qendrore të parashtruesit të kërkesës dhe jo që t’i shpërfillë ato në tërësi ose që disa prej tyre t’i adresojë vetëm me një arsyetim të shkurtër dhe të përgjithësuar (shih, mutatis mutandis, rastin e Gjykatës, KI202/21, me parashtrues Kelkos Energy, SH.P.K., i cituar më lart, paragrafi 135 dhe KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 135).
Nga sa më sipër, Gjykata rithekson se Gjykata Supreme ka pasur për obligim që t’i adresojë çështjet thelbësore të parashtruesit të kërkesës, çka në rrethanat e rastit konkret nuk ka ndodhur.
Gjykata rikujton se Gjykata Supreme lidhur me ankesën e parashtruesit të kërkesës për shqiptimin e sanksionit disiplinor “Vërejtje publike me shkrim” ka aprovuar dhe vërtetuar qëndrimin e KPK-së, si shkallë më të ulët e vendosjes në këtë çështje, duke theksuar se “KPK ka vepruar në përputhshmëri me dispozitat e Ligjit në fuqi për Përgjegjësinë Disiplinore të Gjyqtarëve dhe Prokurorëve, ka argumentuar se është bërë shkelje disiplinore nga paraqitësi i ankesës [parashtruesi i kërkesës], i ka shqiptuar masën disiplinore në harmoni me parimin e proporcionalitetit dhe kritereve të parapara ligjore (neni 7 par.2) dhe ka marrë parasysh, pra, edhe seriozitetin, pasojat, rrethanat në të cilat është kryer shkelja, etj.”
Në këtë drejtim, Gjykata konsideron se Gjykata Supreme përtej përshkrimit të gjendjes faktike dhe provave relevante, e njëjta nuk ka arsyetuar pretendimet qendrore të ngritura nga parashtruesi i kërkesës.
Në fund, Gjykata rithekson se drejtësia procedurale kërkon që pretendimeve thelbësore të ngritura nga palët në gjykatat e rregullta duhet dhënë përgjigje në mënyrën e duhur, posaçërisht nëse kanë të bëjnë me pretendimet vendimtare që në rastin konkret i referohen ligjshmërisë së vendimeve të KPK-së në lidhje me procedurën hetimore për shkelje disiplinore dhe mandatit të Panelit Hetimor (shih rastin e Gjykatës KI202/21, Kelkos Energy, SH.P.K., i cituar më lart, paragrafi 140 dhe KI143/22, parashtrues Hidroenergji sh.p.k, cituar më lart, paragrafi 139).
Rrjedhimisht, Gjykata konstaton që Aktgjykimi i kontestuar i Gjykatës Supreme nuk i plotëson kriteret e një gjykimi të drejtë dhe të paanshëm, të garantuar me nenin 31 të Kushtetutës, në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së për shkak të mungesës së vendimit të arsyetuar.
Kërkesa për masë të përkohshme
Gjykata i referohet nenit 116.2 [Efekti Juridik i Vendimeve] të Kushtetutës dhe nenit 27 [Masat e përkohshme] të Ligjit, që përcaktojnë:
Neni 116
[Efekti Juridik i Vendimeve]
“[...]
2. Përderisa procedura të mos përfundojë para Gjykatës Kushtetuese, ajo mund të suspendojë përkohësisht veprimin ose ligjin e kontestuar, derisa të merret vendimi i Gjykatës, nëse konsideron që aplikimi i veprimit a ligjit të kontestuar, mund të shkaktoj dëme të pariparueshme.
[...]”
Neni 27
[Masat e përkohshme]
“1. Gjykata Kushtetuese sipas detyrës zyrtare ose me kërkesë të palës mund të vendos përkohësisht masa te përkohshme ndaj një çështjeje që është objekt i procedurës, nëse këto masa janë të nevojshme për të evituar rreziqe ose dëme të pariparueshme, ose nëse marrja e këtyre masave të përkohshme është në interes publik.
2. Kohëzgjatja e masave të përkohshme duhet të jetë e arsyeshme dhe proporcionale.”
Gjykata po ashtu i referohet rregullit 45 (2) (b) [Vendimmarrja lidhur me kërkesën për masë të përkohshme] të Rregullores së punës që specifikon: “(2) arsyetimin për pranimin ose refuzimin e kërkesës për masë të përkohshme bazuar në kriteret e përcaktuara në nenin 27 (Masat e përkohshme) të Ligjit”.
Gjykata veçse ka vendosur për meritat e kërkesës dhe ka konstatuar shkelje të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, prandaj, vendosja e masës së përkohshme është e panevojshme.
Për këto arsye, kërkesa për masë të përkohshme duhet të refuzohet.
Përfundim
Si përmbledhje, Gjykata konstaton se Aktgjykimi [AA. nr. 37/22], i 18 janarit 2023 i Gjykatës Supreme nuk e plotëson kushtin për “gjykim të drejtë” në pajtim me paragrafin 1 të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 të KEDNJ-së për shkak të mungesës së arsyetimit adekuat të vendimit gjyqësor në lidhje me pretendimet ankimore si në vijim: (i) ligjshmërinë e vendimit të KPK-së për zëvendësimin e anëtarit të Panelit Hetimor nga ana e Kryesuesit të KPK-së; (ii) ligjshmërinë e ndërprerjes së parashkrimit dhe suspendimit të procedurës disiplinore; (iii) tejkalimin e afatit ligjor për ndërmarrjen e veprimeve hetimore nga ana e Panelit Hetimor, gjegjësisht mandatin e këtij paneli; si dhe (iv) procedimin raportit të Panelit Hetimor në KPK përderisa e njëjta ende nuk kishte marrë vendim lidhur me kërkesën e përjashtimit të anëtarëve të këtij paneli. Ndërsa, në lidhje me pretendimet e tjera ankimore përkitazi me (v) të drejtën e parashtruesit të kërkesës për t’u dëgjuar si dhe (vi) vendimin arbitrar të KPK-së, Gjykata konstaton se të njëjtat janë mjaftueshëm të arsyetuara ashtu që nuk përbëjnë shkelje të së drejtës për gjykim të drejtë dhe të paanshëm.
Përveç kësaj, Gjykata konsideron se duke marrë parasysh faktin se Gjykata tashmë ka vendosur për meritat e kërkesës dhe ka konstatuar shkelje të nenit 31 të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 të KEDNJ-së, rrjedhimisht, vendosja e masës së përkohshme është e panevojshme.
Sikurse është sqaruar më sipër, vlerësimi i Gjykatës ka të bëjë vetëm me aspektin e garancive procedurale kushtetuese në rastin e parashtruesit të kërkesës, andaj ky aktgjykim nuk paragjykon epilogun e procedurave të mëtejme.
PËR KËTO ARSYE
Gjykata Kushtetuese, në pajtim me nenet 113.7 dhe 116.1 të Kushtetutës të Kushtetutës, me nenet 20, 27 dhe 47 të Ligjit dhe me rregullat 45 (2) (b) dhe 48 (1) (a) të Rregullores së punës, në seancën e mbajtur më 17 janar 2024, njëzëri:
VENDOS
TË DEKLAROJË kërkesën të pranueshme;
TË KONSTATOJË se ka pasur shkelje të paragrafit 1 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës të Republikës së Kosovës në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut;
TË SHPALLË të pavlefshëm Aktgjykimin [AA. nr. 37/22] e Gjykatës Supreme të 18 janarit 2023;
TË KTHEJË për rishqyrtim Aktgjykimin [AA. nr. 37/22] e Gjykatës Supreme të 18 janarit 2023, në pajtim me Aktgjykimin e kësaj Gjykate;
TË REFUZOJË kërkesën për vendosjen e masës së përkohshme;
TË URDHËROJË Gjykatën Supreme që ta njoftojë Gjykatën, në pajtim me paragrafin 5 të rregullit 60 (Zbatimi i vendimeve) të Rregullores së punës, deri më 17 korrik2024, për masat e ndërmarra për zbatimin këtij Aktgjykimi;
T’UA KUMTOJË këtë Aktgjykim palëve dhe, në pajtim me paragrafin 4 të nenit 20 të Ligjit, ta publikojë në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës;
TË KONSTATOJË që ky Aktgjykim hyn në fuqi në ditën e shpalljes në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës në pajtim me paragrafin 5 të nenit 20 të Ligjit.
Gjyqtari raportues Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese
Nexhmi Rexhepi Gresa Caka-Nimani
Armend Hamiti
KI - Kërkesë individuale
Aktgjykim
Shkelje e të drejtave kushtetuese
Neni 31 - E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm
Tjetër