Basın Duyurusu

Kosova Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin 20 Eylül 2011 tarihli duruşmasında KO 98/11 numaralı “Kosova Cumhuriyeti Hükümetinin, Kosova Cumhuriyeti Milletvekilleri, Kosova Cumhurbaşkanı ve Kosova Cumhuriyeti Hükümet Üyelerinin dokunulmazlıklarına ilişkin istemi” davası görüşülüp oylanmıştır.

Bu davada Hükümet, başta milletvekilleri, Cumhurbaşkanı ve Hükümet üyeleri olmak üzere çeşitli devlet organlarının dokunulmazlıklarıyla ilgili üç özel konuyu kapsayan istemi sunmuştur. Hükümet, Kosova Cumhuriyeti kurumlarının Kosova Cumhuriyeti Anayasasına uygun işleyişine doğrudan etki ettiği için, dokunulmazlıkların yorumlanması ve dokunulmazlıklarla ilgili soruların açıklanması gereğinin bulunduğunu değerlendirmektedir.

Anayasanın yorumlanmasında nihai merci olan Anayasa Mahkemesi oybirliğiyle şu karara varmıştır:

“

I. İstem kabul edilirdir.

II. Kosova Meclisi milletvekilleri, Cumhurbaşkanı ve Hükümet üyelerinin Anayasanın 75(1), 89 ve 98. maddelerine uygun olarak faaliyet ve sorumluluk alanlarıyla ilgili eylem ve kararlara ilişkin işlevsel dokunulmazlığa sahiptirler. Bu yüzden milletvekilleri, Cumhurbaşkanı ve Hükümet üyelerinin sorumluluklarıyla ilgili faaliyet alanı içerisinde ifade ettikleri görüş, oylama şekli veya aldıkları kararlar hakkında her türlü adli işlemden muaf tutulurlar. Bu tür dokunulmazlıkların süre sınırı yoktur.

A. Meclis milletvekillerinin dokunulmazlığıyla ilgili olarak

III. Sorumluluk alanları dışındaki eylemler:

1. Milletvekilleri, sorumluluk alanları dışındaki eylem ve kararlardan dolayı yapılacak kovuşturmalara ilişkin dokunulmazlık hakkına sahip değiller. Bu, milletvekillerinin görev süresinden önce ve görev süreleri boyunca işledikleri iddia edilen suçlar hakkında yapılacak kovuşturmalarla ilgilidir.

2. Milletvekilleri, faaliyet alanları dışındaki eylem ve kararlarla ilgili hukuk davaları konusunda dokunulmazlığa sahip değiller.

3. Milletvekillerinin, Anayasanın 70. maddesinde belirtilen durumlar dışında milletvekillikleri düşmez.

IV. Milletvekilinin tutuklanması veya alıkonması:

1. Milletvekili, Meclis kararıyla, Meclis oturumları ve/veya Meclis komisyonları toplantılarında görevini yerine getirmekte olduğu süre içerisinde tutuklanabilir veya alıkonabilir.

2. Milletvekili, Meclis oturumları ve/veya Meclis komisyonları toplantılarında görevini yerine getirmekte olmadığı süre içerisinde, Meclis kararı olmaksızın da tutuklanabilir veya alıkonabilir.

3. Milletvekili, beş (5) veya daha uzun süreli hapis cezası gerektiren suçlar için suçüstü yakalandığında, Meclis kararı olmaksızın da tutuklanabilir veya alıkonabilir.

4. Milletvekili, işlediği suçtan dolayı kesinleşmiş mahkeme kararıyla bir veya daha uzun süreli hapis cezasından dolayı milletvekilliği düştüğünde tutuklanabilir veya alıkonabilir.

V. “Görevini yapmakta olduğu sürece” ifadesi Meclis oturumları ve Meclis komisyonları toplantıları süresince yerine getirilen görev anlamındadır.

VI. Anayasanın 109. maddesinde belirtildiği üzere, suç işledikleri sanılan kişilerin kovuşturmasını yapmakta olan ve Kosova Cumhuriyetinde yürürlükteki yasalara göre yargılama yetkisi çerçevesinde hareket eden her kurum, Meclisten, herhangi bir milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılmasını talep edebilir. Bu kurum, görevini yapmakta olmadığı sürece, yani Meclis oturumu veya Meclis komisyonu toplantısında bulunmadığı sürece, Meclis kararı olmaksızın milletvekilini tutuklayabilir veya alıkoyabilir.

B. Cumhurbaşkanının dokunulmazlığıyla ilgili olarak

VII. İlgili sorumluluk alanı dışında faaliyette bulunduğunda:

1. Cumhurbaşkanı, sorumlu olduğu faaliyet alanı dışındaki eylem ve kararlarla ilgili kovuşturmalarda dokunulmazlığa sahip değildir. Cumhurbaşkanına karşı, ağır suçlarla ilgili kovuşturma başlatılıp yapılabilir.

2. Cumhurbaşkanı, faaliyet alanları dışındaki eylem ve kararlarla ilgili hukuk davaları konusunda dokunulmazlığa sahip değildir.

3. Cumhurbaşkanı, yalnız Anayasanın 91. maddesine uygun olarak görevden alınabilir.

4. Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanlığı görevinin yapısına bağlı olarak görevin sürekli gerekliliklerinden dolayı, görev süresi boyunca tutuklanamaz veya alıkonamaz.

C. Hükümet üyeleri dokunulmazlığıyla ilgili olarak

VIII. Hükümet üyeleri, sorumluluk alanları dışındaki eylem ve kararlardan dolayı özel koruma hakkına sahip değiller.”

Kararın tam metni vakti geldiğinde taraflara tevdi edilip Resmi Gazetede yayımlanacaktır.